Tüm dünya ülkelerinde, tütün ürünleri tüketiminin ve tütün dumanına maruz kalmanın yol açtığı zararlı etkilerinin önlenmesi amacıyla yapılan çalışmalar kapsamında her yıl 31 Mayıs, Dünya Tütünsüz Günü olarak kabul edilmiştir.
Tütün kullanımı önlenebilir hastalık ve ölüm sebeplerinin en önde gelenlerinden biri olup sigara artık herkes tarafından zararları bilinen bir üründür. Tütün dumanında 6 binden fazla zararlı kimyasal madde vardır ve bunların 70’den fazlasının kansere yol açtığı bilinmektedir. Sağlık alanında meydana getirdiği sorunların başında yer alan hastalıklar hemen her organ ve sistemi etkilemektedir. Bu hastalıklar arasında akciğer hastalıkları, kalp ve damar hastalıkları, akciğer kanseri başta olmak üzere pek çok kanser sayılabilir.
Tütün kullanımının; koroner kalp hastalığı, inme ve periferik vasküler hastalık gelişimi için önemli bir risk faktörü olması sebebiyle Dünya Sağlık Örgütü tarafından 2018 yılı 31 Mayıs Dünya Tütünsüz Günü teması” Tütünün Kalp ve Damar Sağlığı Üzerindeki Etkisi” olarak belirlenmiştir.
Bilindiği gibi sigara yalnız içeni değil, aynı ortamda bulunanı da etkilemektedir. Sigara dumanına maruz kalma, gerçek bir sağlık tehdididir. Bilimsel veriler, kapalı ortamda sigara dumanına maruz kalmanın sigara içmeyen insanlarda da kalp krizi ve kanser gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açtığını ortaya koymaktadır.
4207 Sayılı Tütün ve Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanun kapsamında ilimizde 7/24 saat hizmet prensibiyle çalışmalar ve denetimler yapılmaktadır. Yapılan denetimlerle birçok kişi pasif içicilikten kurtarılmıştır. Yine bu kapsamda sigaranın sağlığa zararlı olduğu ve sigarayla mücadele edilmesi gerektiği bilinci topluma yerleşmektedir. 2017 yılında 31 ekip, 43 görevli personel ile 28.175 işletmede 110.781 denetim yapılmış olup, bu işletmelerden 398’ine 2.022.387 TL idari para cezası uygulanmıştır. 14 işletmeye kapatma cezası uygulanmıştır.
2018 yılının ilk dört ayında ise 27 ekip, 45 görevli personel ile 27.790 işletmede 32.933 denetim yapılmış olup, bu işletmelerden 142 ‘sine 396.003 TL idari para cezası uygulanmıştır. 3 işletmeye ise kapatma cezası uygulanmıştır.
İlimizde yeşil dedektör uygulaması 2017 şubat ayında başlamış olup, vatandaşlarımız dumansız hava sahasını korumak için telefonlarına yeşil dedektör mobil uygulamasını indirerek mekan adı ve konum seçerek ihbar bildirimi yapabilmektedirler. Ayrıca telefonlada 184 SABİM ihbar hattınada şikâyetlerini bildirebilirler.
Bir bağımlılık türü olan sigaradan kurtulma yönündeki en önemli adım, kişinin sigarayı bırakma konusundaki kararlılığıdır.
Sigarayla mücadele kapsamında sigara içip, bırakmak isteyen kişilere, Alo 171 Sigara Bırakma Danışma Hattı ile hizmet verilmekte ve sigara bırakma poliklinikleri sigarayı bıraakmak isteyen kişilere hizmet sunmaktadır. İlimizde Mersin İl Sağlık Müdürlüğüne bağlı Mersin Şehir Eğitim ve Araştırma, Toros, Tarsus, Erdemli ve Silifke Devlet Hastanelerinde sigara bırakma polikliniği hizmeti verilmektedir. Bu polikliniklerde sigara içenlere, sigarayı bırakma ve sağlıklarının eski düzeyine kavuşması yönünde hizmet sunularak, Bakanlığımız tarafından gönderilen sigara bırakma ilaçları vatandaşlara ücretsiz olarak verilmektedir. İlimizde 2017 yılında Sigara Bırakma Polikliniklerine 2.929 kişi başvurmuş olup bunlardan 720’si sigarayı bırakmıştır. 2018 yılının ilk üç ayında ise, 1.747 kişi başvurmuş olup, 839 kişi sigarayı bırakmıştır. Sigara kullanımı ve sigara bağımlılığı önlenebilir bir sorundur.
Sigara kullanımının bırakıldığı andan itibaren sağlık açısından vücutta oluşturduğu risklerde gerilemenin başladığı da akıldan çıkarılmayarak en yakın zamanda zararın neresinden dönülse kârdır diyerek sigara bırakılmalıdır.
31 Mayıs Dünya Tütünsüz Günü vesilesi ile sağlıklı nesillerimizin geleceği için vatandaşlarıımızın “Dumansız Bir Hava Sahasında” yaşamasını temenni ediyorum.
Dr.Sinan BAHÇACI
İl Sağlık Müdürü