Microsoft Azure Site Recovery ile ilgili otuz serilik bir makale dizisi yayınlamaya karar verdiğimde konuya nereden başlayacağımı bilemedim J ama otuz adet makale olacağını başlıklar halinde çıkarmayı başarabildim. Niye nereden başlayacağıma karar veremediğim konusuna gelirsek birçok toplantıda ya da birçok kaynakta Felaketten Kurtarmanın diğer bazı kavramlar ile karıştırıldığına veya yanlış aktarıldığına şahit oldum. Bu sebepten ilk makalemde sizlere genel bir Felaketten Kurtarma kavramlarını anlatmaya ve kısa bir sözlük çıkarmaya karar kıldım. Genelde sözlükler kitabın ya da bir yazının sonunda olur ancak ben bu bilgileri ilk bölümde paylaşmayı uygun gördüm. Nedeni ise bundan sonraki yazılarda sürekli olarak geçecek bu kelimelerin veya kısaltmaların sizlerin kafasını karıştırmamasını planlıyorum.
Makale serisi Azure Site Recovery servisi üzerine ilerleyecek ancak ben ilk giriş makalemizde Azure Site Recovery’iden bahsetmeyeceğim, sizler için genel olarak Business Contunity, Site Recovery gibi kavramlardan, kısaltmalardan ve diğer bilinmesi gerekenlerin neler olduğundan bahsedeceğim.
Felaketten Kurtarma makalemize başlamadan önce birçok kısaltmanın kullanıldığından bahsetmek istiyorum bu sebepten önce kavramın açıklamasını ve kısaltmaları sizlerle paylaşacağım. Sonrasında teknolojinin sizlere kattıklarını ve nasıl şirket yapınıza uyarlayacağınızı anlatacağım.
Bu kısa bilgilendirmeden sonra isterseniz Azure Site Recovery için yazmayı planladığım bölümleri ( makale serisinin an itibari ile büyük bir kısmını tamamlamayı başardım J ) alt alta sizlerle paylaşacağım. Önerim Felaketten Kurtarma kavramlarına yeni başlayanların her zaman olduğu ilk bölümden ilerleyerek diğer kısımlara geçmesinin daha faydalı olacağıdır. Konu hakkında bilgi ve tecrübesi olanlar ise merak ettikleri bölümleri istedikleri an inceleyebileceklerdir.
Azure Site Recovery Makale Serisi Bölümleri:
Makalelerin dizilimi bu şekilde, isterseniz şimdide kısaltmaları ve sözlüğü incelemeye başlayalım, ben bu kavramları olabildiğince geniş tuttum ancak halen eksikler olabileceğini de düşünüyorum ilerleyen zamanlarda konu ile alakalı kavramları da bu kısma eklemeye devam edeceğim.
Kısaltmalar ve Sözlük:
Azure Site Recovery
= Kısaltması
ASR
olarak geçen bu çözüm Azure’un Olağanüstü durum kurtarma
teknolojisi olarak karşımıza çıkmakta. Bundan sonraki makalelerde
Azure SR
tüm detayları ile incelenecektir.
Business Continuity
= En kısa tanımıyla
İş sürekliliği
, bir şirketin ya da organizasyonun servislerin de kesinti olması durumunda belirlenmiş değerler doğrultusunda (bu değerler şirketler tarafından kabul edilebilir düzeyde olacak şekilde belirlenmelidir) sürdürülebilir olma kapasitesidir. İş sürekliliği sıklıkla Disaster Recovery ya da Disaster Recovery Plan ile karıştırılır. Bunlar iş sürekliliği değildir, iş sürekliliği yönetimi içerisinde oluşturulabilecek yöntemlerden birkaçıdır. İş sürekliliği için oluşturulmuş olan
ISO 22301
ve
BS 25999
gibi
standartlar bulunmaktadır. Sonraki makalelerde iş sürekliliği detayları incelenecektir.
Business Continuity Management = İş sürekliliği Yönetimi, bir şirketin ya da organizasyonun tehditler karşısında operasyonlarına yansıyacak olan etkilerini belirleyen ve bunlara yönelik korumalar oluşturan bütünsel bir yönetim sürecidir.
Business Continuity Plan = İş sürekliliği planlaması , en kısa tanımı ile bir şirketin ya da organizasyonun varlıklarının (itibar, üretim, teknoloji hizmetleri v.b.) herhangi bir kriz anında korumasını amaçlayan sürdürülebilirliği sağlamak için oluşturulan bir süreçtir.
Business Continuity Disaster Recovery = Kısaltması BCDR ‘dir. İş sürekliliği ve Felaketten Kurtarma anlamına gelmektedir ve günümüzde sıkça kullanılmaktadır.
Business Impact Analysis = İş Etki Analizi , en kısa tanımı ile bir şirketin ya da organizasyonun yaşayacağı herhangi bir risk veya kesinti durumunun iş faaliyetlerine olan etkisidir.
Business Continuity Team = İş sürekliliğini sağlayan, süreçleri oluşturan uzman kişilerin bir araya gelmesi oluşan takımı ifade etmektedir.
Crisis = Kriz , bir örgütün üst düzey hedeflerini ve işleyiş biçimini tehdit eden veya hayatını tehlikeye sokan, acil karar verilmesi gereken, uyum ve önleme sistemlerini yetersiz hale getiren gerilim durumudur.
Disaster = Felaket , iş sürekliliğini olumsuz etkileyen hatta durduran tüm olaylardır. Doğal afetler, yangın, saldırılar (Vandalizm) ve iş kazaları felaketler kapsamında sayılabilir.
Disaster Recovery = Kısaltması DR ‘dir. Bir kriz ya da felaket sonrasında en güncel veriye, en kısa zamanda (RTO ve RPO) geri getirilmesi olarak tanımlanabilir.
Disaster Recovery Site veya Secondary Data Center veya Disaster Recovery Center = Sırasıyla kısaltmalar DRS, SDC ve DRC ‘dir. Birçok farklı kaynakta farklı isimler verilse de genel itibari ile bir kriz ya da afet durumunda genellikle Mission-critical sistemlerin kopyasının bulunduğu veri merkezidir. Türkçe olarak Felaketten Kurtarma Merkezi olarak adlandırılır. Makale serisinin ikinci bölümünde FKM ‘lerin seçimi ve diğer hususlarına değinilecektir.
Disaster Recovery Plan = Kısaltması DRP ‘dır. Felaketten Kurtarma Planı , en kısa tanımı ile bir şirketin ya da organizasyonun herhangi bir felaketin ardından belirlenen felaketten kurtarma süreçlerinin tümüdür.
Disaster Recovery Team = Felaketten kurtarma operasyonu içerisinde yer alan uzman kişilerin bir araya gelmesi oluşan takımı ifade etmektedir.
High Availability = Kısaltması HA ‘dır. Yüksek Erişilebilirlik, sistemlerin herhangi bir arızına durumuna karşın yüksek düzeyde hizmet verebilmesi için tasarlanan devamlılık süresidir.
Mission-critical = Bir şirketin ya da organizasyonun iş sürekliliği için en önemli kritik görevlerini üstlenen sistemlere verilen addır.
On-Premise veya Primary Site veya Primary Data Center = Sırasıyla kısaltmaları PS ve PDC ‘dir.
Recovery Time Objective = Kısaltması RTO ‘dır. Felaket durumunda verinin kurtarılması için amaçlanan zamandır.
Recovery Point Objective = Kısaltması RPO ‘dır. Felaket durumunda verinin kurtarılması için amaçlanan noktadır. Bir başka deyişle kabul edilebilir veri kaybıdır.
Replication = Replikasyon, verilerin birbirleri ile kopyalanması, eşlenmesi işlemdir.
Risk = İş sürekliliğini etkileyecek bir olayın ya da krizin gerçekleşme olasılığı ve olaydan etkilenme durumudur.
Risk Analysis = İş sürekliliğinde veya felaketten kurtarma senaryolarında risklerin ne olduğu ve bu risklerin hangi oranlarda sürece etkide bulunacağının belirlenmesidir. Daha sonraki bölümlerde Risk analizi ve Risk faktörü hesaplama anlatılacaktır.
Risk Assessment = Bir şirketin ya da organizasyonun iş sürekliliği kapsamında önceden dikkatli bir biçimde ve ayrıntıları ile tanımladığı risk envanteridir.
Risk Management =Risk envanterindeki bu riskleri minimize edecek veya tam olarak ortadan kaldıracak önlemlerin alınması için oluşturulan süreçler bütünüdür.
Serinin ikinci makalesinde bu kavramları geliştirerek Felaket Nedir, Felaketten Kurtarmanın önemi ve Felaketten kurtarma için nelerin planlanması gerekeceğini hep birlikte incelemeye devam edeceğiz.
Bir Sonraki ASR makalesinde görüşmek üzere.
Ka®a