Başarı bir raslantı değil… Şenkar Tözün ve Deniz Erinç ile Söyleşi





Başarı bir raslantı değil…
Bodrum Life

Bodrum’a gelenlerin dünyanın birçok yerini gezip görmüş, uluslararası standartları bilen insanlar olduğunu unutmamak gerekir…

Denizhan Et Lokantası ve Bodrum Marina Yat Kulübü; her yıl pek çok işletmecinin büyük paralar harcayarak, büyük iddialarla içinde yer almaya çalıştığı, büyük yatırımlar yaptığı Bodrum’da, yıllardır varlığını sürdüren, hep aynı dinamizmle çekiciliğini koruyarak demode olmayan iki mekân.

Denizhan Et Lokantası Mayıs 1998’de, restoran açmayı kimsenin aklından bile geçirmediği bir yerde, Konacık’ta etrafı virane diyebileceğimiz yapılarla dolu bir alanda açıldığında hiç kimse bu et lokantasının Bodrum’da bir lezzet klasiği olacağını aklına bile getirmiyordu. Oysa Denizhan açıldığı ilk günden beri; şık ve güzel mekânında ağız tadıyla yemek yemek isteyen gerek orta gelirli gerekse yüksek gelirli geniş bir kitleyi müdavimi yaptı. Bu Deniz Eyinç’in gerçek bir başarısı.

Bodrum Marina Yat Kulübü ise yaklaşık on yıl önce, Turban Marina’nın el değiştirmesiyle birlikte yeniden yapılanan bölgede açıldığında, kendisiyle beraber bitişiğinde birkaç yer daha vardı ve şimdikinden çok daha küçük bir alanda faaliyet gösteriyordu. Bitişiğindeki yerler piyasaya borçlarını dahi ödeyemeden kapatmak zorunda kalırken, Marina Yat Kulübü her geçen gün daha fazla rağbet gördü, kendi konseptini oluşturarak her yaştan ve ulustan insan için bir cazibe merkezi olmaya başladı. Bugün Marina Yat Kulübü üç ayrı restoranı, dört barı ile yıllardır Bodrum’un en renkli köşelerinden biri. şženkar Öztüzün’ün imzasını attığı gerçek bir başarı öyküsü daha.

Bu başarının mimarları Deniz Eyinç ve şženkar Öztüzün’le ayrı ayrı görüştük. Aşağıda okuyacağınız sözlerde yalnız Bodrumlu gençlerin değil, işinde başarılı olmak isteyen herkesin çıkarması gereken bir pay var kuşkusuz. Başarı bir raslantı değil

Nasıl başardınız? Ne önerirsiniz sizinki gibi bir başarıyı elde etmek isteyenlere?

Deniz Eyinç – Bizim işimiz yaşayan bir süreçtir. Hiçbir zaman ben başardım duygusunu yaşayamazsınız. Tam başardığınızı zannettiğiniz anda son derece büyük bir hızla müşterilerinizi yitirebilirsiniz. Bu sebeple başarıyı sürdürmek büyük bir özveri ve çalışmayı gerektirir. Bizim başarımız Bodrum’da et yenilebileceğini ispat etmek olmuştur. Çünkü dokuz yıl önce işletmeye açtığımızda kimse Bodrum’da böyle bir et lokantasının, böyle bir bölgede başarılı olmayacağına inanıyordu. Peki nasıl başardık; en iyi malzemeyi, iyi bir personelle hijyenik ve doğru bir şekilde işleyip, iyi planlanmış bir mekânda, yetişmiş servis elemanlarıyla doğru sunduk. Devamlı işletmemizin başındaydık, fiyatlandırmayı doğru yaptık ve misafirlerimizin kendilerini işletmemizde rahat hissetmelerini sağladık. Bu iş kolunda başarılı olmak isteyenler mutlaka uzun soluklu olmak zorundalar. Çünkü mesaisi uzun ve geceleri çalışmayı gerektiren bir iştir. Bu işin içinden gelmeyenler bir süre sonra bu tip bir tempoyu sürdüremezler ve işin başında olamamaya başlarlar. ‹şte başarısızlık o noktadan sonra başlar. Ayrıca farklılıklarını ortaya koymalıdırlar, çünkü artık sıradan olan her şey kaybolmaya mahkum. Tabii daha bir çok öneride bulunabiliriz ama bu işte başarılı olmanın tek bir reçetesi olmadığına inanıyorum.

şženkar Öztüzün – Marina Yacht Club öncesinde Avlu Bar, Liman Köftecisi gibi yaz-kış hizmet veren çeşitli işletmelerle Marina Yacht Club’ın alt yapısı oluştu. ‹şletmelerin hepsinin yaz-kış hizmet veriyor olması, Bodrum’da yaşayan veya Bodrum ile ilişkisi olup sık sık gelip giden misafirlerimiz ile karşılıklı güvene dayalı bir ilişki olmasını sağladı. ‹şletme anlayışı olarak tatil yöresinin eğlence mekânı olmaktan çok, insanların bir araya gelip sohbet edebilecekleri, kaliteli müzik dinleyebilecekleri sosyal bir ortam olmasına çalıştık başından beri, aynı çizgide devam etmesine özen gösterdik.

Uzun zamandır Bodrum’da işletmecilik yapıyor olmanın avantajı ile misafirlerimizin beklentilerini daha iyi gözlemleyerek, bu beklentilere yönelik hizmet vermeye çalışarak istikrarı koruduğumuzu düşünüyorum.

İşletmenin bir ekip çalışması olduğunu düşünerek; kalifiye ve tecrübeli profesyonellerle oluşturduğumuz ekibin de istikrarlı bir şekilde hizmet vermesinin katkısı çok büyüktür.

Bu tarz işletme ile ilgili yatırım yapan arkadaşlara tavsiyem kısa dönemli günlük kazançların yerine, uzun vadeli planlarla belli bir konsept ile başlayıp o çizgiyi günlük iniş çıkışlarda gelir kaygısıyla işletmenin tarzında sık sık değişikliklere gitmeden, inandıkları konseptte direnmeleridir.

Bodrum’a gelenlerin dünyanın birçok yerini gezip görmüş, uluslararası standartları bilen insanlar olduğunu unutmamak gerekir

Sizce Bodrum’da bir restoranın başarı kriterleri nedir? Seçkin müşterilerin tercih ettiği bir yer olması mı? Çok para kazanıyor olması mı? Çok tanınmış olması mı?

Deniz Eyinç – Bence Bodrum’da bir restoranın başarılı olma kriteri yaz kış aynı kaliteyi sürdürebilir olması ve öncelikle yarımada müşterisine hitap edebilmesidir. Tabii ki fiyatlar işletmenin konumuyla uyumlu olmalıdır. Tabii ki seçkin müşterilerin tercih ettiği bir yer olması, çok para kazanması veya tanınmış olması da başarının göstergesidir. Ancak öncelikle misafirler seçkin veya seçkin olmayanlar diye ayrılmamalıdır. Bu arada, bu işte artık çok para kazanma imkânı da kalmamıştır. Ayrıca tanınmış olmak her zaman iş bolluğu getirmez, bunun örnekleri Bodrum’da çoktur, Türkiye’de tanınmış bir çok restoran şubelerini burada açmış ama başarılı olamamıştır, çünkü yerel değerleri ve ihtiyaçları ıskalamışlardır. Bence başarının en önemli kriterlerinden biri de hanım misafirlerin kendilerini rahat ve güvenli hissettikleri bir yer olabilmektir.

şženkar Öztüzün – Bodrum Türkiye’nin önemli bir tatil beldesi olmakla beraber Türkiye’nin en önemli uluslararası turizm merkezlerinden birisidir. Uluslararası standartların geçerli olduğu Bodrum’u ziyaret eden misafirlerin dünyanın birçok yerini gezip görmüş, uluslararası standartları takip edebilecek ve karşılaştırabilecek insanlar olduğu unutulmamalıdır. Bu nedenle Bodrum’da faaliyet gösteren işletmelerin kesinlikle uluslararası standartlara uyması gerekiyor. Bodrum’daki işletmelerin başarı kriterleri; uluslararası standartlara sahip olması, istikrarını kaybetmemesi ve fiyat-kalite dengesinin sağlıklı olmasıdır.

Siz istediğiniz kadar başarılı olduğunuzu söyleyin, asıl olan sizin nasıl algılandığınızdır.

Dışarıdan görenler sizin başarınızı takdir ediyor. Peki sizin kendinize koyduğunuz başarı ölçünüz nedir? Başka hedefleriniz var mı? şžöyle yapsaydım daha iyi olurdu, keşke şunları yapmasaydım dediğiniz şeyler var mı hiç işinizle ilgili?

Deniz Eyinç – Benim kendime koyduğum başarı ölçüsü misafirlerimizin bizi ve işletmemizi başarılı görmesidir. Çünkü siz istediğiniz kadar başarılı olduğunuzu söyleyin, asıl olan sizin nasıl algılandığınızdır. ‹şletmemde yapmam gereken bir çok şey olduğuna inanıyorum hâlâ, hedefim imkânlarım ölçüsünde hizmet kalitemizi artıracak yenilikleri başarmak. Bazen keşke bir balık lokantası açsaydım dediğim zamanlar oluyor çünkü et lokantası işletmek gerçekten meşakkatli bir iş.

şženkar Öztüzün – Başarı göreceli, herkese göre değişen bir kavramdır.Yaptığım işlerde önce kendim tatmin olmalıyım ve bulunduğumuz sektörde çok sık kullanılan ‘hizmette sınır yoktur’ lafı benim için gerçekten de çok geçerli, doğru bir laftır. ‹şletmecilikte hizmetin sonunun olmadığını, her zaman yeniliklere açık olmak gerektiğine inanıyorum. Her zaman sizden daha iyi hizmet veren, sizden daha kaliteli, daha iyi ürünler sunan işletmelerle karşılaşmak; yapılacak daha çok şeyin olduğunu gösteriyor. Bu nedenle bu işte hiçbir zaman ‘tamam, artık bu iş oldu’ deyip, kenara çekilemiyorsun. Onun için başlangıç ve şu an bulunduğum nokta açısından kendimi başarılı bulmakla beraber, hiçbir zaman tam başardım deme imkânını görmüyorum. Uzun zamandır o kadar yoğun çalışıyoruz ki pişman olmaya ayıracak vaktim hiç olmadı.

Bodrum’da gerçekten başarılı işletmeler var

Samimice cevap vermeniz gerekirse, sizin Bodrum’da beğendiğiniz ve başarılı bulduğunuz işletmeler hangileri?

Deniz Eyinç – Bodrum’da bir çok başarılı işletme var, ilk aklıma gelenler; Gemibaşı, Memedof, Marina Yacht Club, Arşipel, Sünger. Tabii bunlar benim tercihlerim, restoran seçimi çok kişiye özeldir, kimini çok seversiniz ama çok başarılı bir işletme size hitap etmeyebilir. Bu arada gitmediğim ama başarılı olduğunu duyduğum bir yer var orası da Kafedaki, bir ara görmek istiyorum. Yalıkavak’da Sait, Gümüşlük’de Akvaryum, Bitez’de New Season’s, Akyarlar’da Mehtap ve Fener, Oasis’de Begonvil ve Konacık’da Kısmet’i unutmamak lazım. Mutlaka daha bir çok başarılı restoran var ama gitmediğim ve duymadığım için bilemiyorum. Bir restoran işletmecisinin hiçbir zaman çok gezmeye vakti yoktur.

şženkar Öztüzün – Bu konuda tabii ki çok başarılı olup da benim bilmediğim birçok işletme olduğuna eminim. Kimsenin emeğine saygısızlık yapmak istemem. Ancak benim gidip görebildiğim işletmeler içerisinde saymak gerekirse; Küba, Denizhan, Sünger, Berk, Memedof, Kocadon, Vittoria, Gemibaşı, Körfez, Hadigari, Sait, Arşipel, Shipahoy diyebilirim. Bu işletmeleri, uzun yıllardır istikrar içerisinde Bodrum’a kaliteli hizmet vererek katkıda bulunmaları nedeniyle çok başarılı buluyorum.

Piyasa, işletmeleri yola getirmeyi bilir

Biz biliyoruzki gerek şženkar Öztüzün, gerekse Deniz Eyinç yalnızca kendileri için değil, içinde yaşadıkları toplum ve çevre için de iyi ve faydalı olabilmeyi amaçlayan, sosyal sorumlulukları önemseyen bir yaşam felsefesine sahipler. ‹çinde bulunduğunuz sektörün Bodrum’da daha iyiye gitmesi için -hem işletmeler, hem de hizmet sunulanlar açısından- hangi kurumlar ne gibi sorumluluklar üstlenmeli? Neler yapılabilir? Mevcut durumdan memnun musunuz?

Deniz Eyinç – Aslında piyasa ve tüketici talepleri, kurumlar bir şey yapmasa bile işletmeleri yola getiriyorlar. Bodrum; yiyecek içecek sektörü açısından 10 yıl öncesinden çok farklı, işletmeler ayakta kalabilmek için mekân ve hizmet kalitesini yükseltmek zorunda olduklarının farkında ve çoğu bu yönde büyük yol almış durumda. Mutlaka bir çok eksik de var, bu eksikler kurumların kontrolü ve pazarın talepleri doğrultusunda zaman içinde tamamlanacaktır. Sektörün en önemli sorunu işletme sayısındaki artışa rağmen insanların harcamalarındaki azalma. Bodrum bir turizm bölgesi ama biz bunu unutmuş durumdayız maalesef. Unutmamış olsaydık hem yerli hem de yabancı daha fazla turist gelirdi ve kimsenin sorunu olmazdı. şžu anda sadece olanla yetiniyoruz, daha fazla gelmesi için pek bir şey yapamıyoruz. Bir de bu sektörün düzenlenmesi, ehil kişiler tarafından icra edilmesi için mutlaka sektörün müstakil bir meslek odasına sahip olması gerekiyor. Böyle bir meslek odası bu sektörün düzenlenmesi ve kurallarının doğru işletilmesi açısından faydalı olabilir.

Dünya çapındaki şampiyonalarda başarılar elde eden, bilgi ve görgüsünü genişleten genç jenerasyon, ileride Bodrum’a çok şey kazandıracaktır

şženkar Bey, siz eski milli yelkencilerimizdensiniz, Türkiye şampiyonluğunuz var. Bodrum’un başarılı yelkencilerini yetiştiren hatta bu konuda ilk girişimleri başlatanlardansınız. Yönetim Kurulu üyesi olduğunuz BAYK, yelken sporuna çok değerli katkıları olan bir kuruluş. Marina Yat Kulübü’nün mutlaka bu anlamda da üstlendiği ve yerine getirdiği bir sorumluluk var. Sizce yelken sporu, hatta biraz daha geniş bakarsak deniz sporları alanında başka hangi kurumlar, kişiler ne gibi sorumluluklar üstlenmeli? Neler yapılabilir? Mevcut durumdan memnun musunuz?

şženkar Öztüzün – Bodrum’da yelkenciliğin hızla gelişmekte olduğunu düşünüyorum. Son on yıldır verilen yelken eğitimleri ile çok sayıda Bodrumlu gence yelken sporu eğitimi verilip, yelken sevgisi aşılandı. Bu jenerasyonun ileriki yıllarda yerel yönetimde görevi devir alacaklarını düşünürsek ve bunların içlerinde Avrupa – Dünya şampiyonları gibi önemli organizasyonlara katılıp bilgi ve görgüsünü geliştiren ve ileriki yıllarda Bodrum yelkenciliğine çok fazla katkılarda bulunabilecek arkadaşların da olması; gelecekte Bodrum’un önemli yelken beldelerinden birisi olması konusunda beni çok ümitlendiriyor. ‹çlerinden birisinin Belediye Başkanı olabileceğini düşünürsek; Dünya şampiyonasında yarışmış bir belediye başkanının Bodrum yelkenciliğine yapabileceği katkıları için ümitli olmaya hakkımız var zannediyorum.

Sadece yelken sporunda değil Bodrum’da birçok konuda master plan yapılmadığı sürece kısa vadede çok büyük gelişmeler kaydetmek mümkün gözükmüyor. Bence Bodrum değişik konuların, kaynakların merkezi olabilecek her türlü potansiyele sahip konumdadır.

Bu nedenle; birkaç konu seçilip -bunların en önemlilerinden birisi yelken sporu olabilir- bir master plan çerçevesinde herkesin katılımı ile başarılabilinir. Ancak gözlemlerimden insan faktörleri nedeni ile ortak çalışma ve organizasyon konusunda Bodrum’da büyük bir eksiklik olduğunu düşünüyorum. Bu nedenle kısa vadede çok büyük beklentilerim olmamasına rağmen yeni jenerasyonla birlikte büyük atılımların yapılıp, Bodrum’un önemli turizm ve yelken merkezi olacağından eminim.
Master plan şart.

Bodrum’un sorunlarının çözümü için yapılması gereken çok şey var ama biz henüz bunların birine bile başlamış durumda değiliz

Deniz Bey, Bodrum’un turizm ve ticaret anlamında geleceğini umutlu görüyor musunuz? Doğrular ve yapılması gerekenler aslında üç aşağı beş yukarı bilinirken, sizce neden çözümler bu kadar gecikiyor, yada sorunlar çözümsüz kalıyor? Örneğin Bodrum’un tanıtımının iyi yapılmaması, kış turizminin hâlâ gerçekleşememesi, nitelikli turistin Bodrum’a gelmemesi gibi sorunlar..

Deniz Eyinç – Yapılması gereken çok şey var ve biz henüz bunların birine bile başlamış durumda değiliz ne yazık ki. Belki bunu karamsar bir yaklaşım olarak görebilirsiniz. Bir şeyler yapılıyor, bazı kurumlar çalışıyor. Ancak bu çalışmalar birbirinden kopuk, kurumlar arasında işbirliği ve koordinasyon yok. Bodrum’un sorunlarının çözümünde mutlaka bütünleşik bir yaklaşım gerekiyor temel olarak. Yarımada bir bütün olarak ele alınıp, sorunlar ve öncelikler saptanıp, kaynaklar da bu yönde efektif olarak kullanılırsa çözülmeyecek problem kalmaz ama hâlâ böyle bir yaklaşımı yakalayabilmiş değil yarımada. Bu sebeple hepimiz gelişmelerin peşinde sürükleniyoruz ve gelişmeyi kontrol edemiyoruz. Bu sebeple konjonktürel yaşıyoruz, bazen iyi bazen kötü. Geleceği doğru planlayıp yönetemezsek, iyi umutlar besleme hakkımız da olmaz.

Kişisel çabalar yetersiz kaldığında daha fazlaortak hareket ederek değişik organizasyonlar yaparak, belli konularseçip karar vererek, okonuları tanıtmaya ve pazarlamaya ağırlık verilmeli.

şženkar Bey, Bodrum’un turizm ve denizcilik anlamında geleceğini umutlu görüyor musunuz? Doğrular ve yapılması gerekenler aslında üç aşağı beş yukarı bilinirken, sizce neden çözümler bu kadar gecikiyor, yada sorunlar çözümsüz kalıyor? Örneğin Bodrum’un tanıtımının iyi yapılmaması, kış turizminin hâlâ gerçekleşememesi, yelken sporunun Bodrum’da yeterince yaygınlaşmaması, deniz sporları alanında turizm hareketinin çok sınırlı olması..

şženkar Öztüzün – Sadece Bodrum’da değil Türkiye genelinde pazarlamayla ilgili genel bir sıkıntımız var. Artık dünya globalleşti, kişisel çabalar yetersiz kaldığında daha fazla ortak hareket ederek değişik organizasyonlar yaparak, belli konular seçip karar vererek, o konuları tanıtmaya ve pazarlamaya ağırlık verilmeli. Ancak günümüz koşullarında genel yapının uzun vadeli planlardan çok günü kurtarmak şeklinde hareket ettiği düşünüldüğünde kısa vadede çok fazla ışık gözükmemektedir. Umarım bizim beceremediğimiz master planı, ortak hareket edebilmeyi, günlük kaygılardan arınmış sağlıklı kararlar almayı bizden sonraki jenerasyonlar uygulayıp becerebilir.