İçerikte Neler Var ?
Bilirkişi raporu, yargılama aşamasında hakimin, davanın konusuna göre değişebilen birtakım teknik ve özel bilgilerin kullanılarak uyuşmazlık konusu olayın aydınlatılması ihtiyacı doğmaktadır.Bilirkişi, savcı veya hakim tarafından görevlendirilebilir. Özel ya da teknik bir alanda uzman olan bilirkişiler, görüşünü yazılı ya da sözlü olarak verir.
Bilirkişi, raporunda ve sözlü açıklamaları sırasında çözümü uzmanlığı, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hususlar dışında açıklama yapamaz, hakim tarafından yapılması gereken hukuki nitelendirme ve değerlendirmelerde bulunamaz .
Bilirkişi raporu, kesin delil hükmünde olmayıp, takdiri delil niteliğindedir. Hakim, raporla bağlı değildir, serbestçe takdir eder. Raporu, yeterli derecede kanaat verici bulmaz ise, ek rapor ister. Bu raporun da yetersiz olması veya tarafların itiraz etmesi durumunda yeni bir bilirkişi raporu isteyebilir. Tüm bunlara rağmen raporda verilen sonucun yanlış, yetersiz veya açıklayıcı olmadığına kanaat getirirse raporun kısmen veya tamamen aksine karar verebilir .
Mahkemenin kararı üzerine bilirkişinin hazırlamış olduğu rapor, davanın taraflarına tebliğ edilir. İlgililer, raporun tebliğinden itibaren 2 hafta içinde rapora itiraz etme hakkına sahiptir.Bilirkişi raporuna itiraz dilekçeyle yapılır. Bilirkişi raporuna itiraz eden ilgili/ilgililer, bilirkişi dilekçesine itiraz dilekçelerinde rapora kısmen veya tamamen itiraz edilmesini gerekçeli olarak yazılı olarak açıklamalıdır. Zira hiçbir gerekçe göstermeksizin salt “itiraz ediyorum” şeklinde bir düşünce ile hazırlanmış itiraz dilekçesi mahkemece kabul edilemez nitelikte sayılacaktır.
Bilirkişi raporuna itiraz nedenleri şunlar olabilir:
Hakim bilirkişi raporu alınmasına karar verdikten sonra dosya bilirkişiye teslim edilir. Bilirkişi hakim tarafından kendisine verilen sürede raporunu düzenleyip mahkemeye sunar. Uygulamada iş yoğunluğu, uyuşmazlık konusunun karmaşıklığı vesair sebepler ile ek süre talep edebilmekte, raporun düzenlenme süreci biraz uzun sürebilmektedir. Mahkemeye sunulan bilirkişi raporu taraflara tebliğe çıkartılır. Tebligatın kişiye (vekili var ise vekiline) ulaştığı tarihten itibaren 2 hafta içerisinde işbu rapora itiraz edilmelidir.
Bilirkişi raporuna yapılacak itiraz, dosyanın görülmekte olduğu mahkemeye yapılır. Mahkemenin, tarafın bulunduğu yerden başka bir ilde veyahut ilçede olması halinde ise itiraz, itirazın yapılacağı mahkemeye hitaben yazılan dilekçe ile tarafın bulunduğu yerdeki mahkeme aracılığıyla yapılabilir.
Bu konularda internet üzerinden ulaşılan dilekçe örneklerinden ziyade somut duruma göre bilgi ve belgeler ışığında alanında uzman bir avukat vasıtasıyla itiraz hazılanması hak kaybı olmaması adına çok önemlidir.
Tarafların itirazları üzerine hakim, bilirkişi raporundaki eksiklik yahut belirsizliğin tamamlanması veya açıklığa kavuşturulmasını sağlamak için, yeni sorular düzenlemek suretiyle mevcut bilirkişiden/bilirkişilerden ek rapor alabileceği gibi, tayin edeceği duruşmada, sözlü olarak açıklamalarda bulunmasını da re’sen de isteyebilir. Hakim gerekli görürse yeni bir bilirkişi/bilirkişi heyeti görevlendirerek tekrar inceleme yaptırabilir. Duruma göre ek ücret için ek ücret tayinine karar verebilir.
Taraflara tebliğ edilen bilirkişi raporuna yasal süresi içerisinde ancak bir kere itiraz edilebilmektedir. Tarafların itirazları doğrultusunda alınan her rapora karşı ayrı bir itiraz hakkı doğmaktadır. Diğer bir deyişle tarafların dosyaya sunulan her bilirkişi raporuna karşı tebliğden itibaren 2 haftalık süre içerisinde 1 kez itiraz hakkı bulunmaktadır.
Yargılama konusu olayla ilgili olarak veya bilirkişi raporunun hazırlanmasında değerlendirilmek üzere ya da bilirkişi raporu hakkında, uzmanından bilimsel mütalaa alınabilir. Yalnızca bu nedenle ayrıca süre istenemez.
Bilimsel mütalaa alabilecek olanlarler:
Yargıtay 9. Hukuk Daire’sinin Esas Numarası: 2007/21490 Karar Numarası: 2008/15339 Karar Tarihi: 12.06.2008
BİLİRKİŞİ RAPORUNA İTİRAZ EDİLMESİ
ÖZETİ: Davalı tarafından hükme esas alınan bilirkişi raporuna karşı itirazlarda bulunulmuştur. Mahkemece davalı tarafça yapılan itirazlar değerlendirilmeden, ek bilirkişi raporu alınmadan karar verilmiş olması hatalıdır.
Yargıtay 9. Hukuk Daire’sinin Karar Numarası: 2006/374 Karar Tarihi: 17.01.2006
BİLİRKİŞİ RAPORUNA İTİRAZ ETMEME
USULİ KAZANILMIŞ HAK
HAFTA TATİLİ-GENEL TATİL-FAZLA MESAİ ÜCRETLERİ
ÖZETİ: Mahkemece davalının itirazı üzerine alınan bilirkişi raporuna göre hüküm kurulmuş ise de ikinci raporda esas alınan ücret ilk raporda kabul edilen davacı ücretinden daha fazladır. Davacı, ilk rapora itiraz etmediğinden davalı lehine usulü kazanılmış hak doğmuştur. Bu nedenle ilk hesap bilirkişi raporuna göre hüküm kurulması gerekirken yazılı şekilde ikinci hesap raporuna göre karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.