Biyom , benzer yetişme şartlarına sahip bitki ve hayvan topluluklarını içinde barındıran bölgelere denir.
Her biyomun kendine özgü bitki örtüsü ve hayvan türü olmakla beraber biyomlar daha çok bitki örtüsüne göre adlandırılmaktadır (Harita 1.1).
Tropikal Yağmur Ormanları Biyomu: Her mevsimin sıcak ve yağışlı geçtiği, biyoçeşitliliğin fazla olduğu Ekvator ve çevresinde görülür. Yıl boyu yeşil kalabilen uzun boylu ve geniş yapraklı ağaçlardan oluşan bu biyom, bitki çeşitliliği ve orman altı florası bakımından yeryüzünün en zengin ormanlarına sahiptir.
Hayvan Türleri: Orangutan, kaplan, goril, şempanze, jaguar, yılan, leopar, kertenkele, kuş, kelebek ve böcek türleri bunlardan bazılarıdır (Görsel 1.14).
Yaprak Döken Orman Biyomu: Yıl boyunca nem ve yağışın fazla olduğu orta kuşağın kışların ılık, yazların serin geçtiği ılıman iklim bölgelerinde görülür. Bu biyom, orman altı florası bakımından zengin olup sonbaharda yapraklarını döken ağaçlardan oluşan ormanlara sahiptir.
Hayvan Türleri: Boz ayı, sincap, sansar, geyik, çakal, tilki, kartal, karaca, köstebek, gelincik, tavşan, yılan, kuş ve böcek türleri bunlardan bazılarıdır (Görsel 1.15).
İğne Yapraklı Orman Biyomu: Kışların uzun ve soğuk, yazların kısa ve serin geçtiği sert karasal iklim bölgelerinde görülür. Çam, göknar ve ladin gibi soğuğa dayanıklı iğne yapraklı ağaçlardan oluşan tayga (boreal) ormanları bu biyom içerisinde yer almaktadır.
Hayvan Türleri: Kurt, samur, vizon, geyik, vaşak, kunduz, boz ayı, karibu, kar tavşanı, baykuş, böcek ve kuş türleri bunlardan bazılarıdır (Görsel 1.16).
Çalı Biyomu: Orta kuşağın 30-40° enlemleri çevresinde yer alan deniz kenarlarında yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı geçen Akdeniz iklim bölgelerinde görülür. Ilık ve yağışlı geçen kışlarla sıcak ve kurak geçen yazlara uyum sağlamış, boyu 1-3 metre arasında değişen bodur ağaç ve çalılardan oluşur.
Hayvan Türleri: Çakal, yaban koyunu, yaban keçisi, tavşan, puma, tilki, karaca, kokarca ve kuş türleri bunlardan bazılarıdır (Görsel 1.17).
Savan Biyomu: Her iki yarım kürede yaklaşık 10-20° enlemleri arasında özellikle Güney Amerika (Brezilya, Venezuela, Kolombiya vb.) ve Afrika’nın (Sudan, Nijerya, Kenya vb.) orta kesimleriyle Hindistan’ın iç kesimlerinde tropikal (savan) iklim bölgelerinde görülür. Bu biyom, uzun boylu ot toplulukları ile kuraklığa dayanıklı çalı ve küçük gruplar hâlinde bulunan ağaçlardan oluşur.
Hayvan Türleri: Zebra, zürafa, fil, aslan, leopar, çita, timsah, antilop, sırtlan, gergedan, su aygırı, yaban köpeği, çakal, deve kuşu, yılan, kuş ve böcek türleri bunlardan bazılarıdır (Görsel 1.18).
Çöl Biyomu: Dönenceler çevresinde ve orta kuşağın denizden uzak iç kesimlerinde yıllık yağış miktarının 200 mm’nin altında olduğu alanlarda görülür. Seyrek olarak kurakçıl otlar, çalılar ve kaktüslerden oluşan çöl bitkileri, bünyelerinde su depolayan ve gelişmiş kök sistemine sahip küçük yapraklı veya dikenli bir özelliğe sahiptir.
Hayvan Türleri: Deve, yılan, kertenkele, karınca, çöl faresi, çöl tilkisi, akrep ve çeşitli böcekler bunlardan bazılarıdır (Görsel 1.19).
Ilıman Çayırlar Biyomu: Orta kuşakta yıllık yağış miktarının az olduğu, yağışın belirli mevsimlerde toplandığı yarı kurak iklim bölgelerinde görülür. Bu biyom; yağışlara bağlı olarak yeşeren bozkır, çayır ve preri gibi kısa boylu ot topluluklarından oluşur.
Hayvan Türleri: Lama, bizon, geyik, kanguru, ceylan, bufalo, tavşan, çakal, kuş ve böcek türleri bunlardan bazılarıdır (Görsel 1.20).
Tundra Biyomu: Sıcaklığın sadece birkaç ay 0 °C’nin üstüne çıktığı ve kışın donan toprağın yazın çözüldüğü tundra ikliminde görülür. Bu biyom; yazın toprağın üst kısmındaki buzların çözülmesiyle ortaya çıkan ot, yosun, liken ve yer yer çalılardan oluşur.
Hayvan Türleri: Kutup tilkisi, ren geyiği, kutup ayısı, misk öküzü, kurt, karibu, palyaço ördek ve kar kuşları bunlardan bazılarıdır (Görsel 1.21).
Kutup Biyomu: Sıcaklığın yıl boyunca 0 ºC’nin altında olduğu, buzul örtüleriyle kaplı ve bitki örtüsünden yoksun kutup bölgelerinde görülür.
Hayvan Türleri: Kutup ayısı, kutup tilkisi, fok, penguen bunlardan bazılarıdır (Görsel 1.22).
Dağ Biyomu: Himalaya, And, Alp, Kayalık vb. dağların yüksek kesimleriyle düşük sıcaklık şartlarının hâkim olduğu alanlarda görülür. Bu biyom; iğne yapraklı ormanlar, alpin çayırları ve bitki örtüsünden yoksun alanlardan oluşur.
Hayvan Türleri: Dağ keçisi, tibet öküzü, kartal, kar tavşanı, kurt ve kar parsı bunlardan bazılarıdır (Görsel 1.23).
Tatlı Su Biyomları: Akarsu ve tatlı su göllerinden oluşan bu biyom; saz, kamış, nilüfer, bitkisel plankton vb. bitki türlerine sahiptir.
Hayvan Türleri: Balıklar, kurbağalar, solucanlar, yengeç ve böcek türleri bunlardan bazılarıdır (Görsel 1.24).
Tuzlu Su Biyomları: Deniz ve okyanus gibi tuzlu sularda yaşayan canlıların oluşturduğu bu biyom; yosun, plankton vb. bitki türlerine sahiptir. Tuzlu su biyomlarının tuzluluk ve sıcaklık değerleri birbirinden farklıdır.
Hayvan Türleri: Yunus, balina, midye, yengeç, denizanası, ahtapot, denizyıldızı, hayvansal planktonlar ve balık türleri bunlardan bazılarıdır (Görsel 1.25).
