Boşanma Davasında Sms Veya Sosyal Medya Paylaşımı Delil Olabilir Mi? boşanma öncesi veya boşanma sırasında eşlerin araştırdığı ve merak edilen bir husustur.
Sosyal medya internet ya da bilişim sistemleri aracılığıyla insanların etkileşim kurabildiği sanal ortamlardır. Günümüzde çeşitli özellikte birçok farklı sosyal medya alanı ortaya çıkmıştır. Sosyal medya alanları insanların hayatının her noktasına girmiş durumdadır. Artık 7’den 70’e insanların çoğu sosyal medya alanlarından en az birini kullanmaktadır. Whatsapp, Twitter, Facebook, İnstagram vb. sosyal medya alanlarında insanlar düşüncelerini ve özel hayatlarını paylaşmaktadır. Bu da beraberinde sosyal medya ile ilgili birçok hukuki sorunu yanında getirmektedir.
Sosyal medya hesapları insanların özel hayatlarını paylaşabildikleri, topluma kapalı şekilde özel konuşmalar da yapabildikleri alanlardır. Sosyal medya alanlarının ortaya çıkışından beri birçok kişi merak, kıskançlık ya da zarar verme gibi düşüncelerle başkalarının hesaplarına girmeye çalışmaktadır. Bu durum özellikle eşler ve sevgililer arasında görülmektedir. Aldatıldığını düşünen, eşinin kendisinden bir şeyler gizlediğini düşünen kişilerin eşinden gizli olarak sosyal medya hesaplarına girmesi çok sık karşılaşılan bir durumdur.
Sosyal medya hesapları kişinin özel alanına dahildir. Eşler arasında özel alan ne kadar daralsa da mevcuttur. Eşlerin ortak kullanımında olmayan alanlar özel hayatın kapsamındadır, sosyal medya da ortak kullanıma ait olmayan bir alandır. Bu sebeple bir kişinin eşinin sosyal medya hesaplarına girmesi özel hayatın gizliliğini ihlal edecektir.
Ayrıca sosyal medya ile ilgili bu durum Türk Ceza Kanunu’na göre suç da meydana getirebilir. Kişinin rızası alınmadan sosyal medya hesaplarına gizlice girmek bilişim sistemine girme suçunu gündeme getirebilir. Bu sebeple eşler arasında dahi olsa gizli şekilde sosyal medya hesaplarına girilmesi hukuken uygun değildir.
Eşinden şüphelenen ya da eşini kontrol etmek isteyen kişilerin eşinin sosyal medya hesaplarının şifresini kırıp buradan elde ettiği verileri boşanma davasında delil olarak ileri sürmesi son yıllarda sıkça gözlenmektedir. Sosyal medyanın böylesine yaygınlaştığı ve güvenlik açıklarını bilenlerin artış gösterdiği bu dönemde eşlerinin sosyal medya hesaplarının şifresini kırmak isteyen kişilerin sayısı gitgide artmaktadır.
Hukuka aykırı olarak elde edilen deliller mahkemede kullanılamaz. Kişinin sosyal medya hesaplarının şifresini kırmak ve verilerini ele geçirmek de hukuka aykırı bir fiildir. Ayrıca duruma göre sosyal medya hesabının şifresini kırmak Türk Ceza Kanunu’na göre suç da teşkil edebilir. Bu sebeplerle boşanma davasında sosyal medya hesaplarının şifrelerini kırarak el edilen deliller geçerli kabul edilmez.
Whatsapp kişilerin birebir veya grup halinde yazışabildiği bir uygulamadır. Doğal olarak kişiler bu ortam üzerinden özel hayatlarını paylaşabilmektedir. Whatsapp kullanılmaya başlandığı günden beri hakaret, taciz ve tehdit gibi birçok boşanma davasının konusu olmuştur. Bunların yanında boşanma davasında delil olarak öne sürüldüğü çok sık görülmektedir.
Whatsapp yazışmalarının delil olarak kullanılabilmesi bu yazışmaların nasıl ele geçirildiğine bağlıdır. Eşler arasında ya da her iki eşinde bulunduğu bir konuşma grubunda yapılan yazışmalar delil olarak kullanılabilir. Örneğin; bir eş diğer eşe Whatsapp üzerinden onu aldattığı itiraf ederse bu bir delil olarak kullanılabilir. Fakat kişi eşinin diğer kişilerle yaptığı konuşmaları delil olarak kullanamaz. Çünkü eşinin başkalarıyla yazışmalarının ele geçirilmesi hukuka aykırıdır. Fakat eşin başkalarıyla yazışmalarını kendi isteğiyle vermesi bu yazışmaları geçerli bir delil haline getirir.
Sonuç olarak genel kural burada da kendisini gösterecektir. Hukuka uygun şekilde elde edilen Whatapp yazışmaları kullanılabilirken hukuka aykırı şekilde elde edilmiş olan Whatsapp yazışmaları kullanılamayacaktır.
Delil olarak kullanmanın genel kuralı delilin hukuka uygun elde edilmesidir. Hukuka aykırı deliller mahkemede kullanılamaz. Bu kural SMS’lerde de geçerlidir. Eşin rızası olmadan, gizlice ya da telefonuna yüklediği bir yazılımla elde edilen SMS’ler hukuka aykırı elde edildiği için delil olarak kullanılamaz.
GSM operatörleri SMS içeriklerinin kaydını tutmamaktadır. Bu sebeple boşanma davasında GSM operatörlerinden eşin SMS içeriklerinin kaydını talep etmek mümkün değildir. Fakat mahkemenin kararıyla GSM operatörlerinden eşin mesaj gönderdiği numaralar ve mesaj gönderdiği tarihler talep edilebilir. Operatörler içeriklerin kaydını tutmasa da gönderilen numara ve gönderilen tarih kaydını tutmaktadır.
Facebook en çok kullanılan sosyal medya araçlarından olduğu için boşanma davasında delil olarak kullanılması da sık sık karşılaşılan bir durumdur. Sosyal medya araçlarından Facebook’ta yapılan yazışmalarının ya da paylaşımlarının delil olarak kullanılıp kullanılamayacağı hukuka uygun elde edilmiş olmasına bağlıdır.
Herkese açık olarak yapılan paylaşımlar delil olarak kullanılabilir. Fakat özel yazışmalar kişi kendi isteğiyle bunları paylaşmadıkça hukuka uygun şekilde elde edilmiş olmayacağı için delil olarak kullanılamaz. Gizlice girme ya da şifre kırarak girme gibi yollarla elde edilen yazışmalar hukuka aykırı şekilde elde edilmiş olur. Ancak eşler arasındaki yazışmalar delil olarak kullanılabilir. Kişinin sosyal medya üzerinden yaptığı özel yazışmaları özel hayatının bir parçası olduğu için Facebook bu yazışmaları mahkemelerle paylaşmamaktadır.
Facebook paylaşımları ya da eşler arasındaki konuşmalar delil olarak kullanılacaksa mahkeme bunların doğruluğunun tespiti için bilirkişi incelemesi ister. Bilirkişinin takdiri paylaşımların gerçek olduğu ve iddia edilen kişi tarafından yapıldığı yönündeyse delil olarak kullanılabilir.
Twitter hem kamuya açık paylaşımların yapılabildiği hem de özel yazışmaların yapılabildiği bir sosyal medya ortamıdır. Herkese açık şekilde yapılan paylaşımlar delil olarak kullanılabilir. Çünkü bunları elde etmek için hukuka aykırı bir davranış yapılmamaktadır.
Twitter üzerinden yapılan özel yazışmalar hukuka aykırı şekilde ele geçirilirse kullanılamaz. Eşin rızası olmadan bu yazışmalar elde edildiyse delil hukuka aykırı şekilde ele geçirilmiş olur. Twitter özel yazışmaları özel hayatın gizliliğini sağlamak adına paylaşmamaktadır.
Twitterdaki bir paylaşım boşanma davasında delil olarak kullanılacaksa hakim bilirkişi tayin ederek sosyal medyada yapılan bu paylaşımın gerçekten yapılıp yapılmadığını ve kim tarafından yapıldığını tespit ettirir. Paylaşım gerçekse ve paylaşımı yaptığı iddia edilen eş tarafından yapıldıysa delil olarak kullanılabilir.
Boşanma davasında fotoğrafların delil olarak kullanılması genel kural olan hukuka uygun şekilde ele geçirilmesine bağlıdır. Eğer fotoğraf sosyal medya alanlarından herkese açık şekilde paylaşıldıysa ya da eşler arasında paylaşıldıysa delil olarak kullanılabilecektir.
Fakat eşin 3. bir kişiye gönderdiği fotoğraflar özel hayatının kapsamı alanında kabul edilir. Bu sebeple bunların ele geçirilmesi hukuka aykırıdır ve delil olarak kullanılamazlar.
Eşlerin evli olmaları özel hayatları kalmadığı anlamına gelmez. Yargıtay önceden aksi yönde karar vermiş olsa da bu fikrini değiştirmiş ve evli olan kişilerin de özel hayatının olduğuna kanaat getirmiştir. Bu sebeple kişiler evli de olsa birbirlerinin özel hayatlarını ihlal edemezler.
Kişinin gizli şekilde fotoğrafını çekmek özel hayatın gizliliğinin ihlal eden bir davranıştır. Bu nedenle de hukuka aykırıdır. Gizli çekilmiş fotoğrafla hukuku aykırı şekilde elde edildikleri için delil olarak kullanılamazlar.
Gizli şekilde çekilen videolar kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal eden bir fiildir. Kişinin rızası olmadan çekilen videoların özel hayatın gizliliği ilkesiyle bağdaşmayacağı açıktır. Bu neden gizli video çekmek hukuka aykırı bir davranış meydana getirir.
Boşanma davasında hukuka aykırı şekilde elde edilmiş olan deliller kullanılamayacağı için gizli çekilen videolar da hukuk aykırı şekilde elde edilmiş olacağından delil olarak kullanılamayacaktır. Eşler her ne kadar evli olsalar da kendilerine ait özel bir hayatları da vardır. Gizli şekilde video çekmek eşler arasında olsa dahi kişinin özel alanını ihlal eder.
Ses kaydı da diğer delil niteliği taşıyabilecek veriler gibi hukuka uygun olarak elde edildiyse delil olarak kullanılabilir. Ses kaydının gizlice elde edilmesi, tehdit altında kaydedilmesi veya başka hukuka aykırı şekillerde elde edilmesi kaydın delil olarak kullanılmasına engel olur.
Eşlerin birlikte yaşadığı yere diğer eşten habersiz ve diğer eşin rızasını almadan konulan ses kayıt cihazıyla elde edilen delil özel hayatın gizliliğini ihlal edeceği için geçersizdir. Fakat iki tarafta evde ses kayıt cihazı bulunduğunu biliyorsa artık o cihazla elde edilen kayıt geçerli bir delil olacaktır.
Ayrıca gizli şekilde ses kaydının alınması duruma göre boşanma sebebi olabilir. Bu ses kaydının alınması planlı şekilde yapıldıysa meydana bir suç da gelebilir.
Boşanma davasında özel fotoğrafların delil olarak kullanılması nasıl elde edildiğine bağlıdır. Eğer fotoğraf kişilerin beraber yaşadığı yerde tutuluyorsa eşlerden biri bu fotoğrafları bulduğunda hukuka aykırı davranmış olmaz. Yani ortak yaşanılan konutta bulunan şeyler hukuka aykırı ele geçirilmiş sayılmaz. Fakat kişi özel fotoğrafları ortak konut dışında, özel alanına dahil bir yerde tutuyorsa buradan alınan fotoğraflar geçerli bir delil olmaz.
Zina, pek kötü veya onur kırıcı davranış, hayata kast sebeplerine dayanılarak açılacak bir boşanma davası söz konusu ise zamanaşımı süresi eşin boşanma sebebini öğrenmesinden itibaren 6 ay ve her halde 5 yıldır. Diğer sebeplere dayanılarak açılan boşanma davası her zaman açılabilir, zamanaşımı süresi yoktur.
Boşanma ile birlikte doğan dava hakları, boşanmanın kesinleşmesinden itibaren 1 yıl içerisinde boşanma davası ile birlikte kullanılmalıdır. Boşanmadan sonra istenecek tazminatlar buna örnektir.
Boşanma davasında görevli mahkeme Aile Mahkemeleri’dir. Boşanma davasındaki yetkili mahkeme ise boşanma davasının tarafı olan eşlerden birinin yerleşim yeri veya boşanma davasından önce son 6 aydan beri oturdukları yerdeki mahkemedir.