Kanadalı Centerra Gold, çalışanlarında tespit edilen civa zehirlenmesine rağmen önlem almak yerine faaliyetlerine devam etti. Sorumlu mühendisin ısrarlarıyla ortaya çıkan faciada tespitleri yapan, işi durduran danışman işten çıkarıldı.
Kayseri Develi’de, Kanadalı Centerra Gold’a ait Öksüt Madencilik A.Ş.’nin altın madeninde, çalışanların yüksek dozda civa buharı maruziyetine rağmen çalıştırılmaya devam ettirildiği ortaya çıktı.
Evrensel’den Özer Akdemir’in haberine göre ; başmühendis Süleyman Çağrı Cengiz’in ısrarıyla yapılan ölçümlerde tespit edilen kimyasala karşı önlem alınması gerektiğini belirten, şirket yönecilerine uyarılarda bulunan madenin proses danışmanı Metin Demir işten çıkarıldı.
Cıva zehirlenmesi tespiti sonrası altın döküm tesisinde üretimin durdurulmasını sağlayan Demir, 13 Haziran 2022 tarihinde emniyette verdiği ifadesinde, maden işletmesindeki eksikliklerin ve cıva zehirlenmesinin nasıl gizlendiğini anlattı. Madenin taşeron güvenlik firmasına bağlı çalışanlarda gözlemlenen sağlık sorunlarının ardından yapılan analizlerde ortaya çıkan cıva zehirlenmesinin, uzun süre işçilerden gizlendiği ve Centerra Gold-Öksüt Madencilik A.Ş. yöneticilerinin konuyla ilgili bilgilendirilmelerine rağmen işi devam ettirdiği ortaya çıktı.
Demir ifadesinde şunları söyledi:
Proses Başmühendisi Süleyman Çağrı Cengiz’e yorgun olduğumu ve bir sonraki ziyaretimde altın odasını da ziyaret edeceğimi söyledim ama kendisi çok ısrarcı şekilde girmem gerektiğini, yönetim tarafından baskı altında olduğunu ve bu konuyu da yönetimden saklamamı söyledi. Ben de Çağrı’nın ısrarı üzerine altın odasına girdim ve önceden tarif ettiği yerleri özellikle inceledim. Etrafta çok miktarda cıva gözlemledim. Ayrıca 28 Şubat 2022’de numune olarak toplanan yaklaşık 1000 gr cıvanın saklandığı kabı gördüm. Dünya standartlarında 450 gr cıvanın olduğu yerler yüksek cıva zehirli bölgeler olarak adlandırılır ve gerekli tedbirler alınıp, sistem durdurulup, gerekli resmi makamlara hemen raporlama yapılır. Burada ise bu oranın çok daha fazlası cıva olduğunu gözlemledim.
Konuyla ilgili başlatılan soruşturmada hazırlanan bilirkişi raporunda, cıva zehirlenmesinin nedenleri sıralandı; şirket yöneticileri, iş güvenliği uzmanları ve proses müdürü sorumlu tutuldu. Bilirkişiler; şirketin işlediği ham maddeyi analiz ettirmediğini, altınla beraber ham madde içerisinde cıva veya başkaca zararlı olabilecek bir maddenin bulunma ihtimalini değerlendirmediğini, teknolojik gelişmeler ışığında kapalı sistem çalışma yapılmadığını, uygun havalandırma sistemi ve filtre sistemlerinin kurulmadığını, cıva ve benzeri ağır metaller için gerekli ölçüm cihazlarının bulundurulmadığını, çalışanlara uygun kişisel koruyucu donanımların temin edilmediğini ve işverenin gerekli önleyici güvenlik tedbirlerini alınmadığını, iş yerinde iş sağlığı ve güvenliği konusunda gerekenlerin yapılmadığını vurguladı.
Bilirkişiler, şirketin Türkiye Operasyonlarından Sorumlu Başkan Yardımcısı David Alan Bickford ve İşveren Vekili Olgun Otyakmaz’ın, 6331 Sayılı İş Sağlığı ve İş Güvenliği Kanunu maddelerini ve yönetmelik maddelerini ihlal ettiklerini, madenin Proses Müdürü Ömür Yandım’ın cıvanın varlığından haberdar olduğu halde hiçbir önlem almadan çalışmalara devam ettirdiğini, iş güvenliği uzmanlarının da tespit, önlem alma ve bildirim sorumluluklarını yerine getirmediklerini belirtti.
Çalışanlarını ağır metal zehirlenmesine maruz bırakan ve bunu gizleyen şirketin internet sitesinde yayımladığı görseller
AKP iktidarın Saray rejiminde, şirketlerin çalışma yaşamında her türlü pervasızlığı yaptığı, çalışanlarının yaşamını hiçe saydığı bir dönemi yaşıyoruz. Bu dönemde önemli mesleki sorumlulukları bulunan mühendislerin, iş güvenliği uzmanlarının bu sorumluluklara sahip çıkması her geçen gün daha önemli hale geliyor. Çalıştığı sahada teknik ve bilimsel gerekliliklerin yerine getirilmesini sağlamak, eksiklikleri gidermek, yanlış işleyişe müdahale etmek hem kendi yaşamları hem de çalışma arkadaşlarının yaşamı ve sağlığı için oldukça hayati. Kanadalı Centerra Gold’a ait Öksüt Madencilik A.Ş., altın madenindeki kimyasal zehirlenmeleri hasır altı etmeye çalışırken baş mühendis ve danışmanın itirazının, sürecin gidişatını nasıl değiştirdiğini ve ne denli kritik olduğunu bir kez daha göstermiş oldu.
politeknik.org.tr