Çiyan ve Kırkayak Farkı

çiyan ve kırkayak farkı

Hem çiyanlar hem de kırkayaklar boğumlu parçalı gövdelere sahiptir ve Myriapoda grubuna aittir. Her ikisi de spiracles dene hava açıklığı yoluyla nefes alır ve doğrudan çiftleşme organlarına sahip değildir. Bununla birlikte çiyan ve kırkayak farkı için birçok özellik öne çıkmaktadır.

Çiyanlar, Chilopoda Sınıfına ait karasal eklembacaklılardır. Çiyanlar esnek, vücut yüzeyi düz eklembacaklılardır. Kırkayaklar Diplopoda Sınıfına aittir ve silindirik şekilleriyle ayırt edilebilen daha sert eklembacaklılardır. Çiyanların vücut segmenti (boğum) başına bir çift bacağı vardır, kırkayakların ise iki çift vardır.

Çoğu çiyan hızlı haşerelerdir, kırkayaklar ise  yavaş hareket eder ve yuvalanır.

Çiyan Kırkayak
Her segmentte bir çift bacak bulunur. Çiyan boyutları 30 bacak ila 400 bacak arasında değişmektedir Çoğu segmentte iki çift yani dört bacak bulunu. Yetişkin kırk ayaklardaki bacak sayısı 20 ila 750 bacak arasında değişir.
Bacaklar vücutlarının yan taraflarında daha uzun ve belirgin olarak gözlenir. Vücut ağırlıklarına daha az destek sağlar bu sebeple çiyan vücutları yere daha yakındır. Kırk ayak bacakları vücutlarının tamamen altında bulunur. Sahip oldukları bacak konumu vücutlarını daha yukarda taşırken aynı zamanda vücutlarına güçlü destek sağlar.
Vücutlarının en arka kısmında işlevi olmayan kuyruk benzeri bacaklara sahiptirler. Bu bacaklar yere doğru değil arkaya doğru uzanır. En arkadaki son bacakları diğer bacaklarına paraleldir ve işlevseldir.
Bacakları vücutlarının yan tarafındadır. Yanal boyutlarında bu durumda hesaba katılır. Bacaklar vücutlarına yanlardan değil alt kısımlardan daha dik bir açıyla eklenir. Böylece kırkayak bacakları daha kısa bacaklara ve daha az güce ihtiyaç duyarlar. Aynı zamanda bu durum kırkayakların yaşadıkları dar alanlarda daha kolay yaşamalarına ve bacaklarının daha az zarar görmesine katkı sağlar.
Esnek düz ve boğumlu bir vücut yapısına sahiptiler. Vücutları solucan  vücuduna benzeyen silindirik bir formdadır. Çok esnek bir vücut yapıları yoktur.
Çiyanlar etobur canlılardır. Öncelikle detritivores olarak beslenirler. Bunun anlamı ölü bitki ve ahşap parçalarını yerler. Aynı zamanda cansız organik maddeleri ayrıştırırlar ve beslenirler. kırkayak mikrobiyal ayrışma ve toprak besin döngüsünde yaprak, çöp parçalanması gibi görevler üstlendiğinden  ekolojik açıdan önemlidir.
Hızlı hareket edebilen eklembacaklılardır Kırkayaklar yavaş hareket ederler.
Çiyanlar yuva yapma eğiliminde değildirler fakat uygun alanlarda saklanır ve yaşarlar. Aktif hareket ederek avlanırlar Kırkayaklar yuva yapabilirler. Bazıları yuva yapmadan yüzeylerde aktif yaşam sürerler. Bazıları ise çatlak ve boşlukları yuva olarak kullanabilirler.
Yetişkin çiyanların uzunluğu 6-30 cm arasında olabilir. En büyük tür Scolopendra gigantea yani dev amazon çiyanıdır. Yetişkinlerin uzunluğu  3 ila 20 cm arasında olabilir. En büyük kırkayak türü afrikada yaşayan siyah kırkayak olarakta bilinen Archispirostreptus gigas isimli türdür.
En öndeki kıskaçları zehir enjekte etmek için kullanırlar. Böylece avlarını uyuşturur yada felç ederler. Çiyan sokması insanlar için acı verici ve tehlikeli olabilir. Isırma sokma gibi savunma yada saldırı mekanizmaları yoktur. Salgıladıkları ve  vücutlarının nemini koruyan sıvılar a temas edildiğinde tahriş edici olmaktadır. Bazı türler tehlike anında bu salgıyı fışkırtabilir. Bu sıvı gözünüze değdiğinde yanıcı olmaktadır. Neotropiklerdeki birkaç büyük tür savunma salgılarını birkaç metre fışkırtabilir. tavukları ve köpekleri kör edebilir.
Tüm habitatlarda görülebilir. Aynı zamanda çöllerde ve kurak ortamlarda da belirgin şekilde görülürler. Çoğunlukla nemli yaprak döken ormanlarda bulunurlar. Bazı türler daha yüksek irtifalarda yaşama uyum sağlarken bazı kırkayak türleri ise daha kurak alanlarda görülebilir.
Öncelikle savunma için antenlerini kimyasalları algılamak öndeki sensörler olarak kullanırlar. Aynı zamanda ayakları ile titreşimi algılayarak savunmaya yada saldırı yapabilirler. Savunma bezlerinde ürettikleri kimyasal salgılar vücutlarının dış yüzeyinde bulunur. Bu salgıları fışkırtabilen türlerde vardır

Başlıklar

Çiyan ve Kırkayak Beslenme Farkı

Çiyanlar ve kırkayaklar beslenme şekilleri itibariyle de farklılık gösterir. Çiyanlar etoburdur ve kırkayaklar detritivorlardır.

Çiyanlar etoburdur ve avlarını zehir enjekte ederek öldürürler. Kırkayaklar öncelikle çürüyen organik maddelerle beslenirler. Fide bitkilerinin köklerini ve yapraklarını yiyebilirler. Kırkayaklar ekolojik olarak mikrobiyal ayrışma ajanları ve toprak besin döngüleri olarak değerlendirilir.

Çiyanların avlarına saldırdıkları maksillipler vardır. Bunlar çiyanın ilk bölümün de bulunan kıskaç şeklindeki zehirli modifiye bacaklarıdır. Hem saldırı hem savunmada da kullanılabilir. Bir çiyan sokması küçük avları öldürecek zehir barındırabilir, ancak genellikle insanlar için hayatı tehdit edici değildir. Kırkayaklar ise kendilerini yırtıcılardan korumak için savunma salgıları kullanırlar. Bu salgılar segmental savunma bezleri tarafından üretilir.

Çiyan ve Kırkayak Yaşam Alanı

Çiyanlar ve kırkayaklar çürüyen kütükler, yapraklar, kabuk ve taşların alt kısımları gibi nemli ve korunaklı alanları tercih eder.

Çiyan ve kırkayak ilaçlama farkı

Çiyanlar ve kırkayaklar farklı beslenme, yaşam ve üreme dögülerine sahiptir. Bundan dolayı evinizde olabilecek bir çiyanla, kırkayağın bulunuş sebepleri ve istila belirtileri tamamen farklı olmaktadır. Çiyan ve kırkağaın eve giriş yerleri onları nerelerde aramamız gerektiği ve dış kaynakların neler olabileceğini hem çiyan hem de kırkayak sayfalarımızda detaylıca sizler için anlattık

Çiyanlar ve ilaçlama hizmetleri ile alakalı daha detaylı bilgi için mutlaka tıklayınız: Çiyan

Kırkayak ve kırkayak ilaçlama hizmetleri ile alakalı daha detaylı bilgi için mutlaka tıklayınız: Kırkayak

5/5 - (18 votes)