Çocuklar, davranışlarının olası sonuçları üzerinde düşünce üretmeye özendirilmelidir.
“ Çocuklarla Felsefe ” çalışmaları, günümüzün en çok ilgi çeken atölye çalışmalarından birisi hâline geldi. Bu atölye çalışmalarına katılan çocuklarda sorgulama, fark etme, anlamlama, bakış açısı geliştirebilme gibi birçok niteliğin gelişim gösterdiği ise bilimsel zeminde değerlendirilip kaydedildi.
Felsefi düşünmenin temel becerileri içinde sayabileceğimiz bu beceriler yaşam boyu gelişim için olduğu kadar sürdürülebilir bir yaşam için de desteklenmesi gereken özellikler olarak ön plana çıkmakta.
Saydığımız nitelikler, kullanıldıkça kendini bileyen bıçaklar gibi nitelikler olduğundan, Çocuklarla Felsefe Serüveni ’nde çocukların keşfeden, sorgulayan, gözlemleyen, dinleyen, eleştiren yönleri bu atölye çalışmalarında açığa çıkarılmalı ve bunların sürekli olarak tekrarlanması da sağlanmalıdır.
Bu özellikler, birkaç saatlik bir eğitimle ya da farkındalık atölyeleriyle bireyde oluşabilecek özellikler değildir.
Çocuklar, özel varlıklardır. Bu sebeple onlarla vakit geçirecek ve özellikle de felsefe gibi nitelikli bir alanda zaman kullanacak kişilerin doğal olarak birçok özel niteliğinin ya da ayrıcalığının, ayrımı ve ayırdının olması gerekmektedir. Bunları ise şu şekilde sıralamak mümkündür:
“Film izleyen, çocuk kitapları okuyan, çocuk edebiyatını takip eden; gezen, söyleşilere katılan; dünya ve memleket meseleleri kafa yoran, politik bir görüşü ve duruşu olan, ülkesindeki ve dünyadaki devam eden siyasi iktidarları ve düşünce yapılarını bilen; edebiyatı, müziği, resmi ve fotoğraf sanatını takip eden; felsefenin ve sosyolojinin ne olduğunu bilen ve en önemlisi de kendisine yönelik öz farkındalığı gelişmiş olan bireylerin çocuklarla felsefe yapması önemlidir.”
Çocuklar, davranışlarının olası sonuçları üzerinde düşünce üretmeye özendirilmelidir.
Bu kişilerin önemli özellikleri arasında “ nitelikli çocuk edebiyatı yapıtlarını biliyor ve takip ediyor ” olması da gerekmektedir. Çünkü son dönemde ortaya çıkan nitelikli çocuk edebiyatı ürünleri, okuru ciddi anlamda zihinsel olarak da etkilemektedir. Çünkü çocuk edebiyatı, çocuğu dil, bilişsel, kişilik ve toplumsal duyarlılık anlamında geliştirmektedir.
Bu gelişimlerin aynı zamanda çocuklarla felsefe sürecinin de ortak noktaları olduğunu belirtebiliriz. Nitelikli çocuk kitaplarında çocuğun neler yapması ya da yapmamasının söylenmesinden çok, neler yapabileceği ya da yapamayacağı, yapmaması gerektiği düşündürülmelidir.
Çocuklar, davranışlarının olası sonuçları üzerinde düşünce üretmeye özendirilmeli; davranış ve eylemlerinin başkaları üzerinde yaratacağı duygusal sonuçlar, çocukların duyarlıkları işletilerek kendilerine buldurulmalıdır.
Bu sebeple çocukların anlam evrenlerinde “ Çocuklarla Felsefe ve Nitelikli Çocuk Edebiyatı ” ilişkisi anlamlı bir buluşma olur.
Listedeki kitapların künyeleri şu sırayla verilmiştir: Kitap adı, yazar adı, çizer adı, çevirmen adı ve yayınevinin adı.
KAYNAKLAR
Çocuk ve Edebiyat, Sedat Sever, Tudem Yayınları, Nisan 2017
Felsefe Makinesi , Peter Worley, Paraşüt Kitap, Kasım 2019