Deprem nedeniyle bölgelerde faaliyet gösteren özel ve tüzel kişilerin ülke genelinde yapılan ihalelere katılamayacaklarından bahisle kamu kurum kuruluşlarınca yapılan ihalelerin tek bu sebeple iptal edilmesi hk.

BAŞVURU SAHİBİ:

Öz Dicle Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş. ,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (İZSU) ,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2022/1461991 İhale Kayıt Numaralı “ İZSU Genel Müdürlüğü Görev Alanında Çalışmak Üzere (01/04/2023-30/09/2024) 18 Ay Süreyle Muhtelif Cinslerde (Sürücülü ve Sürücüsüz) Araç Kiralanması ” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (İZSU) tarafından 09.02.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “ İZSU Genel Müdürlüğü Görev Alanında Çalışmak Üzere (01/04/2023-30/09/2024) 18 Ay Süreyle Muhtelif Cinslerde (Sürücülü ve Sürücüsüz) Araç Kiralanması ” ihalesine ilişkin olarak başvuru sahibince 24.02.2023 tarih ve 80941 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan dilekçe ile başvuruda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2023/321 sayılı dosya kapsamında yapılan inceleme neticesinde ön inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Ön inceleme raporu ve ekleri incelendi.

Başvuru dilekçesinde özetle;

06.02.2023 tarihinde Kamu İhale Kurumu’nun internet sitesinde yayımlanan duyuruda “6/2/2023 tarihinde ülkemizde meydana gelen depremlerden (mücbir sebep) etkilenen illerde (Kahramanmaraş, Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır, Adana, Adıyaman, Malatya, Osmaniye, Hatay ve Kilis) yapılacak ihaleler ile bu illerdeki aday veya isteklilerin katılacağı ihalelere ilişkin olarak:

1) İhale tarihi 7/2/2023 – 17/2/2023 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) olan ihaleler ihale tarihinden itibaren iki hafta sonra aynı saatte yapılmak üzere ertelenmiştir.

2) İhale tarihi 20/2/2023 tarihinden sonra (bu tarih dahil) olan ihalelerde, deprem felaketi nedeniyle önceden ilan edilen ihale tarih ve saatine kadar ihaleye yeterli sayıda teklifin ulaştırılamayacağının ve/veya ihalede rekabet ortamının sağlanamayacağının idarece öngörülmesi halinde, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 29 uncu maddesi uyarınca, ihale dokümanı alanların son teklif verme gününden en az on gün öncesinde bilgi sahibi olmalarını temin edecek şekilde zeyilname düzenlenerek son teklif verme süresinin uzatılabileceği,

3) Belgelerdeki bilgi eksikliğinin tamamlanması, aşırı düşük teklif açıklaması yapılması veya yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgi ve belgeleri tevsik edici belgelerin sunulması için isteklilere verilecek sürenin belirlenmesinde, bu belgelerin temininde deprem felaketinden kaynaklanabilecek muhtemel sorunların göz önünde bulundurulması,

4) Sözleşme imzalama tarihi 7/2/2023 – 17/2/2023 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) olan işlerde, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin mücbir sebep haline bağlı olarak sözleşmeye davet süresinin uzatılmasını talep etmesi halinde idarece sözleşmeye davet süresinin uzatılması,

Hususlarının idare tarafından dikkate alınarak aday ve isteklilere gerekli kolaylıkların sağlanması önemle duyurulur” denildiği,

Özdicle Gıda San. ve Tic. A.Ş. olarak depremden etkilenen Adıyaman ilinde faaliyet gösterdikleri, İZSU’nun ihalesine katılmayı çok istedikleri ve bu ihaleye katılmak için hazırlık yaptıkları, ancak deprem nedeniyle elektriğin ve internetin kesildiği, yolların yıkıldığı, ulaşım imkanının ortadan kalktığı, herkes gibi kendilerinin de can derdine düştüğü, bu nedenlerle ihale dokümanını indiremedikleri ve ihaleye katılamadıkları, itirazen şikayet başvurularının ön inceleme konuları açısından ehliyet yönünden reddedilmesi halinde, depremden mağdur olan firmalarının tekrar mağduriyetine yol açılacağı,

Kamu İhale Kurumu’nun 06.02.2023 tarihinde yapmış olduğu duyuru ile ihaleleri iptal ettiği ve bu duyuru ile idarelere inisiyatif hakkı bırakmadığı,

Özdicle A.Ş. olarak kendi firmalarının 13.02.2023 tarihinde, kendi firmaları haricinde ise;

Gaziantep’te faaliyet gösteren Giray Tur. Pet. Ürün. Paz. ve Tic. Ltd. Şti.nin ihale tarihi olan 09.02.2023 tarihinde,

Gaziantep’te faaliyet gösteren Has Yılmazlar Nak. Tem. Ür. İnş. ve Gıda San. Tic. Ltd. Şti.nin 13.02.2023 tarihinde,

İzmir’de faaliyet gösteren Avent Taş. Tur. Gıda San. Tic. Ltd. Şti.nin de 10.02.2023 tarihinde, idareden ihalenin iptalini talep ettikleri, idarenin bu taleplerin hepsini Kamu İhale Kurumu’nun 06.02.2023 tarihinde yapmış olduğu duyuruya aykırı şekilde reddettiği, ihalenin yapıldığı ve teklif fiyatları açıklandığı için ihalenin iptal edilmesi gerektiği iddiasına yer verilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tanımlar”  başlıklı 4’üncü maddesinde;

“Aday” “ön yeterlik için başvuran gerçek veya tüzel kişileri veya bunların oluşturdukları ortak girişim” ,

“İstekli” “mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesine teklif veren tedarikçi, hizmet sunucusu veya yapım müteahhidi” ,

“İstekli olabilecek” ise “ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve ihale veya ön yeterlik dokümanı satın almış gerçek veya tüzel kişi ya da bunların oluşturdukları ortak girişim” şeklinde tanımlanmış olup, aynı maddede anılan tanımlamaların bu Kanunun uygulanmasında geçerli olacağı ifade edilmiştir.

4734 sayılı Kanunun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinin birinci fıkrasında “ İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler ” hükmü,

Aynı maddenin onuncu fıkrasında “Belirtilen hususlara aykırılık içeren ve henüz başvuru süresi dolmamış olan başvurulardaki eksiklikler, idare veya Kurumun bildirim yapma zorunluluğu bulunmaksızın, başvuru süresinin sonuna kadar başvuru sahibi tarafından giderilebilir” hükmü,

Aynı maddenin onbirinci fıkrasının (c) bendinde ise “Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması veya şikâyete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi veya itirazen şikâyet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında bulunmaması hallerinde başvurunun reddine karar verilir.” hükmü yer almaktadır.

Öte yandan, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru ehliyeti” başlıklı 5’inci maddesinde “ (1) İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden;

a) İstekli olabilecekler; ön yeterlik ve/veya ihale dokümanının verilmesi, ön yeterlik ve/veya ihale ilanında veya ön yeterlik ve/veya ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ve/veya bu düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklar,

b) Adaylar; belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan ihalelerde ön yeterlik başvurularının sunulması, değerlendirmesi ve sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem ve eylemler; belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan danışmanlık hizmet alımı ihalelerinde ise kısa listeye alınmış olmaları kaydıyla ayrıca ihale daveti ve/veya ihale dokümanının gönderilmesi, ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ve/veya bu düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklar,

c) İstekliler; yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler,

hakkında başvuruda bulunabilir.

…

(3) Ön yeterlik dokümanının veya ihale dokümanının EKAP üzerinden e-imza kullanılarak indirilebilmesi için adına EKAP üzerinden e-imza kullanılarak doküman indirilecek tüzelkişiler ile gerçek kişilerin EKAP’a kayıtlı olması zorunludur. Ortak girişimlerde ise Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş tüzelkişi ve Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı gerçek kişi ortakların tamamının bu koşulu sağlaması gerekir.” hükmü yer almaktadır.

Aynı Yönetmelik’in “Ön inceleme konuları ve ön inceleme üzerine yapılacak işlemler” başlıklı 16’ncı maddesinde “( 1) Başvurular öncelikle;

…

b) Başvuru ehliyeti,

…

yönlerinden sırasıyla incelenir.

…

(2) Başvuru dilekçesi ve ekinde yukarıda belirtilen ön inceleme konuları bakımından bir aykırılığın bulunmaması durumunda esasın incelenmesine geçilir.

…

(4) Yapılan ön inceleme sonucunda, bir aykırılığın tespit edilmesi halinde bu hususa ilişkin ön inceleme raporu düzenlenir.” hükmüne,

Aynı Yönetmelik’in “Ön inceleme konularına aykırılık üzerine alınacak kararlar” başlıklı 17’nci maddesinde ise “(1) 16’ncı maddenin birinci fıkrası bakımından bir aykırılığın tespiti üzerine Kurul tarafından başvurunun reddine karar verilir.” hükmüne yer verilmiştir.

06.02.2023 tarihinde Kamu İhale Kurumu’nun internet sitesinde yayımlanan “06.02.2023 Tarihinde Ülkemizde Meydana gelen Depremlerden Etkilenene İllerde Yapılacak İhalelere İlişkin Duyuru” metni ise;

“6/2/2023 tarihinde ülkemizde meydana gelen depremlerden (mücbir sebep) etkilenen illerde (Kahramanmaraş, Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır, Adana, Adıyaman, Malatya, Osmaniye, Hatay ve Kilis) yapılacak ihaleler ile bu illerdeki aday veya isteklilerin katılacağı ihalelere ilişkin olarak:

1) İhale tarihi 7/2/2023 – 17/2/2023 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) olan ihaleler ihale tarihinden itibaren iki hafta sonra aynı saatte yapılmak üzere ertelenmiştir.

2) İhale tarihi 20/2/2023 tarihinden sonra (bu tarih dahil) olan ihalelerde, deprem felaketi nedeniyle önceden ilan edilen ihale tarih ve saatine kadar ihaleye yeterli sayıda teklifin ulaştırılamayacağının ve/veya ihalede rekabet ortamının sağlanamayacağının idarece öngörülmesi halinde, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 29 uncu maddesi uyarınca, ihale dokümanı alanların son teklif verme gününden en az on gün öncesinde bilgi sahibi olmalarını temin edecek şekilde zeyilname düzenlenerek son teklif verme süresinin uzatılabileceği,

3) Belgelerdeki bilgi eksikliğinin tamamlanması, aşırı düşük teklif açıklaması yapılması veya yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgi ve belgeleri tevsik edici belgelerin sunulması için isteklilere verilecek sürenin belirlenmesinde, bu belgelerin temininde deprem felaketinden kaynaklanabilecek muhtemel sorunların göz önünde bulundurulması,

4) Sözleşme imzalama tarihi 7/2/2023 – 17/2/2023 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) olan işlerde, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin mücbir sebep haline bağlı olarak sözleşmeye davet süresinin uzatılmasını talep etmesi halinde idarece sözleşmeye davet süresinin uzatılması,

Hususlarının idare tarafından dikkate alınarak aday ve isteklilere gerekli kolaylıkların sağlanması önemle duyurulur.” şeklinde olup, başvuru sahibi temel olarak 09.02.2023 tarihinde gerçekleştirilmiş olan bahse konu ihalenin söz konusu duyuru metninin 1 No’lu maddesine dayanılarak ertelenmiş olması gerektiğini iddia etmektedir.

Söz konusu mevzuat düzenlemeleri ve duyuru metni bir arada incelendiğinde;

Depremlerden etkilenen illerde (Kahramanmaraş, Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır, Adana, Adıyaman, Malatya, Osmaniye, Hatay ve Kilis) 07.02.2023 – 17.02.2023 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) yapılacak olan ihalelerin ihale tarihinden itibaren iki hafta sonra aynı saatte yapılmak üzere ertelendiği açıktır.

Söz konusu duyuru metninin giriş cümlesinin ikinci kısmında ise “aday” veya “istekli” kavramı kullanılmıştır. Dolayısıyla duyuru metni yukarıda tanımları aktarılan “adaylar” ve “istekliler” açısından uygulanacaktır. Daha açık anlatımla, duyuru metni ön yeterlik için başvurmuş adaylar veya ihaleye teklif vermiş istekliler açısından uygulama alanı bulacaktır. Bu durumda ise 07.02.2023 – 17.02.2023 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) yapılacak olan ihalelere ilişkin olarak “aday” veya “isteklilere” yönelik olarak ihaleyi yapan idarelerce gerekli kolaylıkların sağlanması gerekmektedir. Buna göre, duyuru metni söz konusu on il sınırları dışında yapılacak olan ihaleler için doğrudan herhangi bir erteleme işlemi öngörmemektedir.  Nitekim, bu süreçte uygulamada, depremden etkilenmeyen diğer illerde yapılan ihalelerin ertelenmeksizin EKAP üzerinden yürütülmesine Kamu İhale Kurumu tarafından imkan tanınmıştır. Aksi düşünce, sadece depremden etkilenen illerdeki ihalelerin değil, Türkiye’deki tüm ihalelerin ertelenmesi ve dolayısıyla bu kapsamda Türkiye’deki tüm ihalelerin iptalinin söz konusu olabileceği bir durum ortaya çıkarabilecektir ki, söz konusu duyuru metninin lafzının ve amacının bu yönde olmadığı açıktır.

Somut olayda başvuru sahibi firmanın Adıyaman merkezli olduğu anlaşılmakla birlikte gelinen aşamada ihale dokümanını almamış olduğu, ihalenin depremden etkilenmeyen İzmir ilinde gerçekleştirilmiş olduğu,  başvuru sahibi firmanın hukuki statü itibariyle aday veya istekli olmadığı, istekli olabilecek sıfatını dahi haiz olmadığı ve Kamu İhale Kurumu’nun 06.02.2023 tarihinde internet sitesinde yapmış olduğu duyurunun deprem bölgesi haricindeki illerdeki tüm ihalelerin ertelenmesini öngörmediği hususları bir arada değerlendirildiğinde, başvuru ehliyetinin bulunmadığı anlaşılmıştır.

Bu itibarla, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince başvurunun ehliyet yönünden reddi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Başvurunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.

İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından 09.02.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İZSU Genel Müdürlüğü Görev Alanında Çalışmak Üzere (01/04/2023-30/09/2024) 18 Ay Süreyle Muhtelif Cinslerde (Sürücülü ve Sürücüsüz) Araç Kiralanması” ihalesine ilişkin olarak Öz Dicle Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş. itirazen şikayet başvurusunda bulunmuş ve Kurulca alınan 01.03.2023 tarih ve 2023/UH.IV-410 sayılı karar ile “Başvurunun reddine” karar verilmiştir.

Davacı Öz Dicle Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından anılan Kurul kararının iptali istemiyle açılan davada, Ankara 20. İdare Mahkemesi’nin 06.04.2023 tarih ve E:2023/389, K:2023/498 sayılı kararında; “Dosyanın incelenmesinden, Izmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğünce (İZSU) 2022/1461991 IKN’li “İZSU Genel Müdürlüğü Görev Alanında Çalısmak Üzere (01.04.2023-30.09.2024) 18 Ay Süreyle Muhtelif Cinslerde (Sürücülü ve Sürücüsüz) Araç Kiralanması” işine ait 09.02.2023 tarihinde yapılan ihalenin, davacı şirketin Gaziantep İlinde faaliyet göstermesi ve Adıyaman ilinde meydana gelen depremin yol açtığı teknik sorunlar nedeniyle ihale dokümanını indirilemediğinden bahisle söz konusu ihalenin iptal edilmesi talebiyle ihaleyi yapan idareye yaptığgı başvurunun reddi üzerine yapılan itirazen şikayet başvurusunun, söz konusu duyuru metninin giriş cümlesinin ikinci kısmında “aday” veya “istekli” kavramı kullanıldığı, dolayısıyla duyuru metninin ön yeterlik için başvuran adaylar veya ihaleye teklif vermiş istekliler açısından uygulama alanı bulacağı, davacı şirketin Adıyaman merkezli olduğu ve gelinen aşamada ihale dokümanını dahi almamış olduğundan bahisle ehliyet yönünden reddi üzerine görülmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Kamu İhale Kurumunun 06.02.2023 tarihinde kendi internet sitesinde yayınladığı “6/2/2023 Tarihinde Ülkemizde Meydana Gelen Depremlerden Etkilenen İllerde Yapılacak İhalelere İlişkin;

“6/2/2023 tarihinde ülkemizde meydana gelen depremlerden (mücbir sebep) etkilenen illerde (Kahramanmaraş, Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır, Adana, Adıyaman, Malatya, Osmaniye, Hatay ve Kilis) yapılacak ihaleler ile bu illerdeki aday veya isteklilerin katılacağı ihalelere ilişkin olarak:

1) İhale tarihi 7/2/2023 – 17/2/2023 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) olan ihaleler

ihale tarihinden itibaren iki hafta sonra aynı saatte yapılmak üzere ertelenmiştir.

…

Hususlarının idare tarafından dikkate alınarak aday ve isteklilere gerekli kolaylıkların sağlanması önemle duyurulur.” şeklinde duyuru yapılmıştır.

Bu durumda, 06.02.2023 günü saat 04.17’de meydana gelen ve merkez üssü Kahramanmaraş’ın Pazarcık ilçesi olarak tespit edilen ve Kahramanmaraş, Hatay, Osmaniye, Adıyaman, Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır, Malatya, Kilis ve Adana başta olmak üzere çevre illerde yoğun şekilde hissedilen depremin yol açtığı can kayıpları ve yaralanmalar ile maddi hasarların bulunduğu, depremin etkilediği illerde meydana gelen maddi hasarlar ile o illerde yasayan insanların yakınlarının can kayıpları nedeniyle Kahramanmaraş, Hatay, Osmaniye, Adıyaman, Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır, Malatya, Kilis ve Adana il ve ilçelerinde bazı tedbirlerin alınmasının zorunlu hale geldiği, tüm Milletimizi derinden etkileyen deprem felaketi sebebiyle bu yerlerde ikamet eden vatandaşlarımızın ülke genelindeki iş ve işlemlerinde mağduriyete sebebiyet verilmemesi ve hak kayıplarının yaşanmaması adına talep ve mazeretlerin yaşanan depremin yarattığı sonuçlarla birlikte hassasiyet içerisinde değerlendirilmesi, mazeret taleplerinin mağduriyete ve hak kaybına sebebiyet vermeyecek şekilde karşılanması ihtiyacının hasıl olduğu görülmektedir.

Bu itibarla, davalı Kamu İhale Kurumu Başkanlığı tarafından da yukarıda yer verilen ilan ile bu illerde yasayan ilgililerin mağduriyet yaşamaması adına belirli ilkeler belirlediği görülmekle birlikte, Kamu İhale mevzuatı açısından bir gerçek veya tüzel kişinin aday, istekli veya istekli olabilecek kişi olabilmesi için temel şartın ihale dokümanına ulaşabilmesi olduğu, 06/02/223 tarihinde yayınlanan ilan ile sadece bu illerde yapılan ihaleler ile bu illerdeki aday veya isteklilerin katılacağı ihalelerin ertelendiği, deprem bölgesinde faaliyet gösteren davacı şirketin yaşanan olumsuzluklar nedeniyle ihale ve ön yeterlik belgesini indirme imkan ve ihtimali olmadığı, bu sebeple de aday veya istekli olamadığı, davacı şirketin beyanlarında dava konusu edilen ihaleye katılmak için gerekli çalışmaları yürüttüklerini, bu ihaleye katılmak arzusunda bulunduklarını beyan ettikleri, 4734 sayılı Kanun uyarınca yapılan ihalelerde idarelerin; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olduğu hususları birlikte değerlendirildiğinde, mücbir sebeplerden ötürü ihale dokümanını indiremediğinden bahisle aday veya istekli olmayan davacı şirketin, ihalenin iptali için itirazen şikayet başvurusunda bulunamayacağından bahisle başvurunun ehliyet yönünden reddi yolunda tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır” gerekçesiyle “dava konusu işlemin iptaline” karar verilmiştir.

Anayasa’nın 138’inci maddesinin dördüncü fıkrasında yasama ve yürütme organları ile idarenin, mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.

Ayrıca, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28’inci maddesinin birinci fıkrasında mahkemelerin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle; 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1) Kamu İhale Kurulu’nun 01.03.2023 tarih ve 2023/UH.IV-410 sayılı kararının iptaline,

2) Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda ihalenin iptaline,

Oybirliği ile karar verildi.

İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından 09.02.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İZSU Genel Müdürlüğü Görev Alanında Çalışmak Üzere (01/04/2023-30/09/2024) 18 Ay Süreyle Muhtelif Cinslerde (Sürücülü ve Sürücüsüz) Araç Kiralanması” ihalesine ilişkin olarak Öz Dicle Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş. 24.02.2023 tarih ve 80941 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunmuş ve Kurulca alınan 01.03.2023 tarih ve 2023/UH.IV-410 sayılı karar ile “ Başvurunun reddine ” karar verilmiştir.

Davacı Öz Dicle Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından anılan Kurul kararının iptali istemiyle açılan davada, Ankara 20. İdare Mahkemesinin 06.04.2023 tarih ve E:2023/389, K:2023/498 sayılı kararı ile “dava konusu işlemin iptaline” karar verilmiştir.

Ankara 20. İdare Mahkemesinin anılan kararının uygulanmasını teminen alınan 27.04.2023 tarihli ve 2023/MK-80 sayılı Kurul kararı ile “1) Kamu İhale Kurulu’nun 01.03.2023 tarih ve 2023/UH.IV-410 sayılı kararının iptaline,

2) Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda ihalenin iptaline” karar verilmiştir.

Ankara 20. İdare Mahkemesinin anılan kararına ilişkin olarak yapılan temyiz incelemesi sonucunda ise Danıştay Onüçüncü Dairesinin 15/06/2023 tarihli ve E: 2023/1472, K: 2023/3058 sayılı kararında; “…ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilecekleri, istekli olabilecek kişilerin ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve ihale veya ön yeterlik dokümanı satın almış gerçek veya tüzel kişiyi ya da bunların oluşturdukları ortak girişim ve konsorsiyumu ifade ettiği anlaşılmaktadır. Dosyanın incelenmesinden, davacı firmanın ihale konusu sektörde Adıyaman ilinde faaliyet gösterdiğini belirtiği fakat ihaleye ait dokümanı satın almadığı, 09/02/2023 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye yönelik olarak 13/02/2023 tarihinde ihaleyi gerçekleştiren idare nezdinde uyuşmazlık konusu ihalenin iptali istemiyle şikâyet başvurusunda bulunulduğu anlaşılmaktadır.

Bu durumda davacı şirketin ihale konusu alanda faaliyet gösterdiği kabul edilse dahi ihale dokümanını satın almadığı ve istekli olabilecek sıfatını kazanamadığı, öte yandan Kamu İhale Kurumu’nun internet sitesinde 06/02/2023 tarihinde yapılan duyurunun münhasıran depremden doğrudan etkilenen illerde yapılacak olan ihalelerin ertelenmesi hususunda olduğu görülmüştür.

Bu itibarla, idarî hizmet ve ihtiyaçların süreklilik ihtiva ettiği dikkate alındığında 06/02/2023 tarihinde gerçekleşen deprem nedeniyle bu bölgelerde faaliyet gösteren özel ve tüzel kişilerin ülke genelinde yapılan ihalelere katılamayacaklarından bahisle kamu kurum kuruluşlarınca yapılan ihalelerin tek bu sebeple iptal edilmelerinin mümkün olmadığından, davacının itirazen şikâyet başvurusunun ehliyet yönünden reddine dair dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptali yönündeki İdare Mahkemesi kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır” gerekçesiyle “ Ankara 20. İdare Mahkemesi’nin 06/04/2023 tarih ve E:2023/389, K:2023/498 sayılı kararının bozulmasına ” ve “2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca davanın reddine kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere)” karar verilmiştir.

Anayasa’nın 138’inci maddesinin dördüncü fıkrasında yasama ve yürütme organları ile idarenin, mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.

Öte yandan 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28’inci maddesinin birinci fıkrasında mahkemelerin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle; 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1) Kamu İhale Kurulu’nun 27.04.2023 tarihli ve 2023/MK-80 sayılı kararının iptaline,

2) Kamu İhale Kurulu’nun 01.03.2023 tarih ve 2023/UH.IV-410 sayılı kararının hukuken geçerliğini  koruduğuna,

Oybirliği ile karar verildi.