Sıfır motorların Rodajı:
Motorumuz yeni,yani sıfır ise ilk kullanımda mutlaka uymamız gereken zaman ve hız limitleri vardır.
Bu durum motorumuzun tam performans göstermesi için elzemdir.Diğer bir tabirle motorunuzun sağır kalmaması için Rodaj sürelerine mutlaka uymalısınız.
Örnek Rodaj tablosu:
Tuzlusuyun motorumuz üzerinde yıkıcı etkileri vardır.
Bu yıkıcı etkileri azalmak ve minimuma indirmek çok basit işlemlerle mümkün. Deniz suyunda çalışan motorumuzun tatlısu ile yıkanması motorumuzun kullanım ömrünü uzatan çok önemli bir işlem.Tuzlusuyun en yıkıcı etkisini su pompasında görmek mükündür.İlk olarak pompanın içindeli İmpeller ya da piyasada ustaların tabiri ile su lastiğinin deformasyonuna sebep olur.Pompanın içindeki bu küçük,siyah,plastikten yapılmış çark,soğutma suyunun motorumuzun kanallarında dolaşmasını sağlayan hayati bir parçadır.Düzenli olarak kontrolü,gerekirse değişimi zorunludur.
Motorun aparat yardımıyla yıkanması:
Aşağıdaki resimde işaret edilen civatayı sökerek aparat ile motoru tuzlusudan arındırmak için
yıkama yapabiliriz.1 ile işaretlenmiş yerdeki Metrik 8 cıvatayı 13 anahtar ile sökerek cıvatayı söktüğümüz yere aparatı takıyoruz.
Resimdeki aparatın bir benzerini pirinçten tornacıda yaptırabilirsiniz.Bu yıkama,arındırma yönteminde en önemli husus motorun çalışmıyor olmasıdır.
Bahçe hortumunu bağladığımız yıkama aparatı ile motoru çalıştırmadan içindeki tuzlusu kalıntılarını temizleyebiliriz.
Kuyruk yağı değişimi:
Motorumuzun şanzımanı olarak da adlandırabileceğimiz pervaneye güç ileten dişlilerin bulunduğu vites kutusu yağının değişimi için aşağıdaki resimde 2 numara ile işaretlenmiş küçük civatayı sökerek yağın vites kutusundan boşalmasını sağlıyoruz.Ardından 1 numara ile işaretlenmiş cıvatayı söküp vites kutusundaki yağın iyice boşalmasını bekliyoruz.Bu sökme işleminde önemli nokta cıvataların altındaki pulların muhafazası.Bu cıvata altındaki pullar çok önemli.Neden önemli?Çünkü bu pullar vites kutusuna su girişini önleyen bariyer görevi yapar.Bazen civataları ya da tapaları söktüğünüzde cıvatanın üzerinde pul olmadığını görürsünüz.Muhtemelen bu pul gövdede yapışmış vaziyettedir.Ya da sökme işlemi esnasında pis yağı boşalttığınız kabın içine düşmüştür.Pullar olmadan cıvataları yerine takarsak ne olur?Sonraki yağ değişimine kadar şanzımanınıza nüfuz eden tuzlu su önce yağınızın sonra da vites kutusundaki dişli ve diğer aksamın bozulmasına sebep olur.Bu tip su alan vites kutularındaki yağın bembeyaz olduğunu görürsünüz.Bu vites kutusunun su aldığının göstergesidir.
Yağın vites kutusuna doldurulması:
Her iki cıvatası da sökülmüş ve içindeki pis yağ tamamen tahliye edilmiş vites kutusuna yağı alttaki civadadan yani iki numaralı civatayı söktüğümüz yerden enjekte ediyoruz.Tüp şeklinde ve içinde koyu kıvamlı bir dişli yağı bulunan yağ kutumuzun ağzını kestikten sonra iki numaralı delikten tüpü sıkarak yağı motorumuzun kuyruk kısmına doldurmaya başlıyoruz.Bu işlemdeki önemli nokta yağ dolumunu yaparken üstte 1 numara ile işeretlenen deliğin üzerindeki cıvatayı sökmüş olmamız.Yağı ne kadar doldurmalıyız?
Alttaki delikden doldurmaya başladığımız yağ üstte 1 numara ile işaretlenen yerden taşana kadar.1 numaralı delikten yağ taşmaya başlaması kutumuzun içinin tamamen yağlandığını gösterir.Tüpü 2 numaralı delikten çekerek yanımızda hazırladığımız ve altında sızdırmazlık pulu bulunan cıvata/tapayı aynı yere yağı yere dökmeden seri bir şekilde monte ediyoruz.Daha sonra aynı şekilde bir numaralı delikten söktüğümüz ve altında sızdırmazlık pulu bulunan cıvatayı yerine monte ederek yağ değişim işlemini tamamlıyoruz.
Motor yağının değişimi:
Aşağıdaki resimde 1 numara ile işaretlenmiş yerdeki tapayı sökerek motorumuzun karterindeki yağı bir kaba boşaltıyoruz.Boşaltma işlemi tamamlanınca söktüğümüz tapayı yerine monte ediyoruz.Motorumuzda yaptığımız bu tip sökme ve takma işlemlerinde özellikle cıvataları sıkarken aşırı güç uygulamaktan kaçınmalıyız.Bu aşırı güç uygulamarı motor gövdesine monte ettiğimiz vidaların gömüldüğü ve içinde diş açılmış deliklerin tamir olunmaz biçimde hasar görmesine,diş sıyırmasına sebep olabilir.
Karter tapasını tekrar yerine takıp sıktıktan sonra aşağıdaki resimde 1 numara ile gösterilen sarı renkteki plastik tapayı söküyoruz.Bu plastik tapa aynı zamanda bizim yağ seviyesi ölçümü yapmamızı sağlıyor.
Motor üreticimizin tavsiye ettiği viskozite ve miktarda(10W-40/450ml) yağı motorumuza dolduruyoruz.
Bu işlemin ardından yağ ölçümünü yapmak ve motorumuzdaki yağ miktarını tespit etmek için resimdeki 1 ve 2 numaralı seviye aralıklarından takibini yapıyoruz.1 numaralı seviye maksimum yağ seviyesini,2 numaralı seviye de minumum yağ seviyesini işaret ediyor.Yeni nesil dört zamanlı motorlarda yağ seviyesinin takibini yapabileceğiniz uyarı sitemleri mevcut.Ancak yine de elle yağ seviyesini kontrol etmenin faydası var.
Motorumuzun en hayati parçalarından biri;su pompası,su lastiği,İmpeller
Motorumuzun soğutulmasında en önemli görevi su pompası,impeller ya da su lastiği tabirleri ile adlandırılan bu küçük lastik yapar.Bu lastiğin sağlıklı çalışıp çalışmadığını;yıpranıp yıpranmadığını öğrenmemizin en sağlıklı yolu su pompasını açıp kontrol etmek.Fakat kuyruğu açmadan da gözle ve elle de çalışması hakkında fikir sahibi olabiliriz.Nasıl?Motorumuzun altından veya arkasından suya doğru bir su tahliyesi olduğunu görmüşsünüzdür.İşte bu su tahliyesini alttaki resimde 28 numara ile işaretlenmiş küçük lastik çark yapar.Sağlıklı çalışan bir su pompasının basıncı hakkında fikir sahibi olmak için elinizle bu tahliye suyunun basıncını kontrol edebilirsiniz.Fakat yine de üreticinizin tavsiye ettiği değişim aralıklarına uymak zorundasınız.Benim üretici Japon amcalar senede bir değiştir diyor.
İmpeller set:
Alttaki resimde sol üstte görülen küçük lastik.
Motorumuzu kışa hazırlamak:
Genellikle yaz aylarında kullandığımız motorlarımızı kışın uzun süre sehpasında beklemede bırakırız.Motorumuz 11 ay yatar,bir ay çalışır.Bu süre kullanıcıya göre de değişebilir.Bu uzun yatma,bekleme süreleri motorumuzun korozyona,metal aşınmasına maruz kalmasına sebep olur.Bunu önlemek,minumuma indirmek amacıyla yapmamız gereken bazı işlemler vardır:
1- İlk olarak motorumuzu ister aparat yardımıyla ister bir tatlısu havuzunda tatlısu ile yıkıyoruz.
2- Su pompasını kontrol ediyor;gerekirse pompa lastiğini ve,contalarını tamir takımını değiştiriyor/değiştirtiyoruz.
3- Motorumuzun karbüratöründeki tüm yakıt tükenene,motorumuz stop edene kadar çalıştırıyoruz.Motor yakıt bitme öncesinde hafif boğulmaya ve teklemeye başlayacaktır. Jigleyi çekerek karbüratörde kalan tüm yakıtın yanmasını sağlıyoruz.Karbüratörde yakıt kalmadığına emin olmak için stop ettikten sonra karbüratör kasesinin altındaki tahliye cıvatasını sökerek yakıtı tamamem boşaltıyoruz.Bu işlemi yakıtımızın içindeki vernik,reçine gibi sıvanıcı maddelerin zararını en aza indirmek için yapıyoruz.
4- Dört zamanlı motorumuzun karterindeki tüm yağı boşaltıyoruz.Yağı boşaltıp karter tapasını yerine taktıktan sonra üreticimizin tavsiye ettiği kışlama spreylerini,bunları bulamazsak piyasadaki ustaların yaptığı gibi WD40 türü spreyleri kullanıyoruz.Nasıl kullanacağız?Bujimizi söküyoruz.Bujiyi söktükten sonra aeresol spreyimizi buji deliğinden içeri bir doz(bir fıs)uyguluyoruz.Motorumuzun çalıştırma ipini çekerek pistonun birkaç tur dönmesini ve yağın tüm gömlek ve piston segmanları arasına,krank miline nüfuz etmesini sağlıyoruz.Bu işlemi birkaç defa tekrar ettikten sonra bujimizi yerine takıyoruz.
5- Pervanemizi sökmek için önce üzerindeki kupilyayı ardından da pervaneyi miline tutturan taç vidasını sökerek pervane milinin üzerine gres uyguluyoruz.İşlemi geri alarak pervanemizi yerine monte ediyoruz.
6- Motorumuzdaki tüm hareketli parçalara,bağlantı noktalarına,cıvatalara,somunlara su geçirmez gres uyguluyoruz.
7- Kuyruk yağını değiştiriyoruz.İşlem yukarıda açıklanmıştı.
8- Motorumuzun dış yüzeyini de hafifçe yağladıktan sonra motor üst kapağını kapatarak motorun dışını da hafifçe yağlıyoruz.
9- Motorumuzu dik duracak şekilde bir sehpa üzerinde kuru bir yerde muhafaza ederek kışlama bakımı işlemimize son veriyoruz.