Dolandırıcılık suçu , hileli davranışlarla bir kişinin aldatılması suretiyle, mağdur veya 3. kişinin zararına olacak şekilde, kendi veya başkasına yarar sağlanmasıdır. Ceza Hukuku Kapsamında dolandırıcılık suç olarak sayılmış TCK 157 ve TCK 158 maddelerinde düzenlenmiştir. Söz konusu suç basit dolandırıcılık ve nitelikli dolandırıcılık olarak işleniş şekli ve sonuçları itibariyle farklılık göstermektedir.
Suçun işleniş şekli bakımından nitelikli veya basit olduğunu belirttik. Türk Ceza Kanunu 157. Maddesinde basit dolandırıcılık ile ilgili düzenleme yapılmıştır. Hangi davranışların ceza kapsamında olduğu ve suçun cezası hakkında ayrıntılı bilgi TCK’da düzenlenmiştir. Nitelikli Dolandırıcılık ise yine Türk Ceza Kanunu’nda 158. maddede düzenlenmiştir.
Gerek basit gerekse de nitelikli dolandırıcılık suçları şikayete bağlı bir suç değildir. Suçun işlendiği savcılık tarafından öğrenildiğinde soruşturma yapılır. Eğer suçun işlendiğine yönelik bir kanaat var ise dava süreci başlar. Dolandırıcılık suçları şikayete bağlı suçlar kapsamında yer almaz. Fakat suçun en basit halinde dava zamanaşımı süresi 8 yıl olmaktadır. Yani suçun işlendiği tarihten itibaren bu 8 yıl içerisinde dava açılması için şikayet yapılmalıdır.
Türk Ceza Kanunu 157. Maddesinde dolandırıcılık suçunun unsurları ve bu suçun cezası belirtilmiştir. Söz konusu maddeye göre, dolandıcılık yapan kişi 1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası alır. Ayrıca bu suç ile ilgili beşbin güne kadar da adli para cezası verilir. Suçun işlendiği dava sonucunda sabit görülür ise, fail 1 yıldan 5 yıla kadar hapisle cezalandırılmanın yanı sıra 5000 güne kadar da adli para cezası alacaktır. Bu noktada hapis cezası veya adli para cezasının boyutu verilen zararın büyüklüğüne göre belirlenir.
Türk Ceza Kanunu’nda 2016 yılında yapılan değişiklik ile nitelikli dolandırıcılık suçunun cezasında artış yapılmıştır. Buna göre suçun işlendiği tarih 24 kasım 2016’dan önce ise nitelikli dolandırıcılık cezası 2 yıldan 7 yıla kadar hapistir. Fakat bu tarihten sonra işlenilen nitelikli dolandırıcılık suçlarında ceza 3 yıldan 10 yıla kadar hapis ve 5000 güne kadar da adli para cezası olarak yükseltilmiştir.
Nitelikli dolandırıcılık suçlarında alınacak cezanın 4 yıldan az ve adli para cezasının 2 kattan fazla olduğu durumlar vardır. Buna göre aşağıda yer alan şekillerde işlenilen nitelikli dolandırıcılık suçlarında alınacak olan cezalarda alt sınır 4 yıl olmaktadır. Aynı zamanda suçtan elde edilen menfaatin 2 katından az olmayacak şekilde adli para cezası verilir.
6763 Sayılı Kanun kapsamında yer alan dolandırıcılık suçlarında, gerek basit gerekse de nitelikli dolandırıcılık suçunun cezasını artıran haller belirtilmiştir. Bu kapsamda 2016 tarihinden sonra işlenen dolandırıcılık suçlarında ağırlaştırılmış ceza hükümleri uygulanmaktadır.
Nitelikli dolandırıcılık suçları ve basit dolandırıcılık suçları, 3 veya daha fazla kişi tarafından işlenmesi durumunda verilecek olan ceza yarı oranında artırılmaktadır . Eğer bir suç örgütü kapsamında dolandırıcılık suçu işleniyor ise ceza bir kat attırılır. Suçun cezasını arttıran hallerde dolandırıcılık suçlarının cezası şu şekildedir;
Bir suç örgütünün faaliyeti çerçevesinde işlenilen basit ve nitelikli dolandırıcılık suçlarının cezası da aşağıdaki şekildedir;
Açılacak olan ceza davasında mutlaka uzman bir ceza avukatı tarafından destek alınmalıdır. Adil bir yargılama süreci ve hukuki prosedürlerin doğru yerine getirilmesi dava sonucunu doğrudan etkilemektedir.
Dolandırıcılık suçlarında suçun basit hali işlenmiş ise verilecek olan ceza para cezasına çevrilebilmektedir.
Telefon ile yapılan dolandırıcılık sıklıkla karşılaşılan bir yöntem olup suçun mağdurları hukuki süreç başlatma hakkına sahiptirler.
Sosyal medya ve internet üzerinden bahis dolandırıcılığı mağdurları savcılığa suç duyurusunda bulunarak mağduriyetlerini giderebilirler.
Dolandırıcılık suçlarında hızlı hareket edilmesi ve bir an önce hukuki sürecin başlatılması önemlidir. Hem zararın giderilmesi hem de başkalarının da bu suçtan mağdur olmalarının engellenmesi adına adım atılması gerekir.
Dolandırıcılık suçunun nitelikli hali işlenen bu eylemde, alınacak olan cezalar oldukça yüksek olmaktadır. Suçun kaç kişiyle işlendiği, örgüt bünyesinde olup olmadığı gibi bir çok husus cezanın boyutunu belirlemektedir.
Bilişim sistemleri kullanılarak dolandırıcılık suçunun işlenmesi durumunda, nitelikli dolandırıcılık esaslarına göre yargılama yapılır. Kişiler bu suçtan dolayı ağır ceza mahkemelerinde yargılanmaktadır.
Hileli davranışlarla bir kişiyi kandırıp, onun ya da 3. bir kişinin zararına, kendine veya 3. bir kişiye yarar sağlayan kişiler, 1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ayrıca 5000 güne kadar adli para cezasına çarptırılırlar.
Nitelikli dolandırıcılık suçu 158. maddede düzenlenmiş olup bu suçu işleyen kişi söz konusu maddeye göre 3 ila 10 yıl arasında hapis cezası ile cezalandırılmaktadır. Ayrıca 5000 güne kadar da adli para cezası uygulanır.
Ceza hukukunda 157. ve 158. maddelerde düzenlenmiş olan basit ve nitelikli dolandırıcılık suçlarında adil bir yargılama süreci adına mutlaka uzman bir ceza avukatı ile sürecin yürütülmesi önerilir. Bu noktada gerek fail gerekse de mağdur kişilerin hukuki süreci doğru yürütmeleri onlara avantaj sağlayacaktır. Hukuk büromuz olarak basit ve nitelikli dolandırıcılık süreçlerinde deneyimli avukat kadromuz ile hizmet vermekteyiz. Bu suçlar kapsamında soru sormak ve ayrıntılı bilgi almak için bizimle iletişim e geçebilirsiniz.