Erken Doğum

Erken Doğum Eylemi

Gebeliğin süresi 40 haftadır. Gebelikte doğum sıklıkla son adet tarihinden sonraki 37-42 haftalar içinde olur. 37 haftadan önce olursa erken doğum olarak adlandırılır. Her 10 bebekten biri erken doğmaktadır. Çok erken doğan bebekler birçok problemle karşılaşabilir.

Erken Doğum Eylemi Nedir?

Doğum rahimin düzenli kasılmalarıyla başlar. Rahim ağzı incelir ve açılır, böylece bebek doğum kanalına girebilir.. Ancak gebenin, plasentanın ve bebeğin ürettiği hormonlar bu eylemde rol oynamaktadır.

Erken doğum eyleminin bir çok nedeni vardır. Erken doğum yapan birçok hastada kesin neden bilinmemektedir.

Neden Endişe Edilmektedir?

Çoğu yeni doğanın ölümünde erken doğum önemli rol oynar. Gebeliğin son döneminde bebeğin büyümesi ve gelişimi bebeğin sağlıklı olması açısından hayatidir. Erken doğan bebekler de (prematüre bebeklerde) büyüme gününde doğan bebeklere göre daha yavaş olmaktadır.

Gözleri, kulakları, solunum ve sinir sistemleriyle ilgili problemlerde oluşabilir. Öğrenme ve davranış sorunları da erken doğan bebeklerde daha sık görülen problemlerdir.

Erken Doğum Belirtileri Nelerdir?

Eğer erken doğum eylemi yeteri kadar önce saptanırsa doğum bazı hastalarda önlenebilir ya da geciktirilebilir. Bu da bebeğe gelişmesi için fazladan zaman kazandırır. Bir kaç gün geciktirilmesi daha sağlıklı bebek anlamına gelir.

Çoğu zaman erken doğum eyleminin tanınması kolay biçimde anlaşılabilir. Aşağıdaki bulgulardan biri sizde varsa, beklemeden doktorunuza başvurmalısınız.

• Vajinal akıntı şeklinde değişme(sulu, sümüksü ya da kanlı)
• Akıntının miktarında artış
• Kasık ya da alt karında basınç
• Sürekli olarak az ya da şiddetli bel ağrısı
• Hafif karın krampı, tek başına veya ishalle birlikte düzenli ve sık kasılmalar Zarların yırtılması (vajenden suyun gelmesi)

Erken Doğumun Tanısı

Yalancı doğum ağrıları bir çok kadında görülür. Genellikle doğumu göstermez. Gebeliğin son bölümünde bu kasılmalar ağrılı ve düzenli olabilir. Ama genellikle bir saat içinde kaybolur.

Eğer kasılmalarınız her 20 dakikada 4 kez ya da 1 saatte 8 kez oluyorsa ve 1 saatten fazla sürüyorsa derhal doktora başvurmalısınız. Erken doğum sadece rahim ağzındaki değişikliklerle tespit edilebilir.

• Bebeğin NST ile izlemi: Bu test bebeğin kalp atımlarını ve rahimin kasılmalarını kaydeder.
• Ultrasonografi: Rahim ağzının uzunluğunu ölçer ve bebeğin büyüklüğünü,  yaşını, pozisyonunu tayin eder.
• Ayrıca vajina ve rahim ağzının enfeksiyonu açısında vajinal muayene yapılmalıdır, kültür alınmalıdır.

Risk Altındaki Kadın

Erken doğum belirti vermeden oluşabilir. Bazı kadınlar erken doğum açısından daha yüksek riske sahiptir. Gebelik süresince kendine az dikkat gösteren ya da dikkat göstermeyen kadınlar erken doğum açısından artmış risk altındadır.

Erken doğum açısından diğer faktörler de aşağıda sıralanmıştır. Örneğin kesedeki çok fazla amniotik sıvı bebeği ilgilendiren bir risk faktörüdür, plasenta problemleri ya da belirli doğum defektleri de riski artırır. Bazı sağlık problemlerinin de erken doğum riskini artırdığı bilinmektedir.

Eğer erken doğum ve eylem için risk altındaysanız erken doğumu önlemek için önerilen şeylere uymalısınız. Bunlar;

• Yaşam tarzı değişiklikleri
• Daha sık doktor kontrolüne gitmek
• Neyin rahim kasılması olduğunu öğrenmek

Erken Doğum Eylemi İçin Risk Faktörleri:

• Erken doğum için uyarıcı bulgulara sahipseniz
• Bu gebeliğiniz de erken doğum eylemi olduysa
• Daha önce erken doğum eylemi ve erken doğumunuz oldu ise
• Sigara içiyorsanız
• Çoğul gebelik
• Düzensiz rahim ağzı var ise(örneğin cerrahi tedavi nedeniyle)
• Anormal bir rahiminiz var ise
• Bu gebeliğiniz boyunca karnınızdan ameliyat oldu iseniz
• Gebeyken ateşli bir hastalığa yakalandı iseniz
• Gebeliğinizin 2. ya da 3. dönemde kanamanız oldu ise
• Zayıfsanız
• Genetik bozukluğu olan çocuğunuz varsa; artmış risk söz konusudur.

Erken doğum riskiniz varsa gebelik süresince dikkatli olmalısınız. Sigara kullanımı ve yasal olmayan maddelerin kullanımı erken doğum riskini artırır. Önceden erken doğum eylemi olan kadınlara olası erken doğumu önlemek için progesteron hormonu verilebilir.

Bununla birlikte size ağır kaldırmaktan kaçınmanız, gebeliğiniz süresince ağır ve yorucu iş yapmamanız önerilebilir. Eğer daha önceden erken doğumunuz varsa ya da erken doğum belirtileri varsa cinsel yaşantınızla ilgili sorunlarınızı doktorunuza danışınız.

Tedavi

Kasılmalar en azından 48 saat için durdurulabilmelidir. Doktorunuz şu durumlarda doğumu durdurmak için çalışabilir.

• Yeteri kadar erken tanı konabildi ise,
• Siz ve bebeğiniz enfeksiyon, kanama ve diğer komplikasyonlar açısından tehlikede değilseniz.

Size kasılmaları durduran tokoliz denen tedavi verilebilir. Tüm ilaç tedavileri gibi tokolizin de yan etkileri vardır. Size uygulanan tedavinin doğurabileceği yan etkileri bakımından doktorunuzla görüşünüz.

Eğer bebeğinizin erken doğma riski fazla ise kortikosteroid verilebilir. Bu madde plasentayı geçer ve bebeğin akciğerlerinin gelişmesine ve çocuğun yaşama şansına katkıda bulunur. Çalışmalar kortikosteroidin 24 ve 34 haftalar arasındaki hamilelik döneminde daha yardımcı olduğunu göstermektedir.

Eğer erken doğum eylem geçirdiyseniz doktorunuz aktivitelerinizde kısıtlamaya gitmenizi önerebilir. Aktivite çeşitlerindeki kısıtlama farklılık gösterebilir.

Erken Doğuma Hangi Durumlarda Gerek Duyulur

Bazen erken doğum eylemini durdurmak için çok geç kalınmıştır. Bazen de bebeğin doğması halinde hem annenin hem de bebeğin sağlığının daha iyi olacağı düşünülüyorsa erken doğuma gerek duyulabilir. Bu durumlar:

• Enfeksiyon
• Annede yüksek tansiyon
• Kanama
• Fetusun problemleri olduğunu gösteren bulgular

Bir çok erken doğan bebek zayıf ve güçsüzdür. Bu bebekler özel bakım (nefes alıp verme , beslenme , vücut ısısına koruma )ve tedavi isterler. Erken doğan bebekler fiziksel ve mental bozukluklara uzun dönemde sahip olabilirler.

Erken doğan bebekler kendi kendilerine yaşamlarını sürdürmek için hazır değildir. Onlar haftalar ya da aylarca yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde izlenebilir. Erken doğan bebekler sıklıkla ısılarını koruması için küvözlerde tutulur.

Sonuç olarak; Erken doğum eyleminin kesin nedeni bilinmemektedir. Bununla birlikte aşağıdakiler sağlıklı bir gebeliğe yardımcı olabilir.

• Düzenli gebelik kontrolü
• Sağlıklı beslenme
• Sağlıklı bir yaşam biçimi
• Erken doğum eylemi bulgularında uyanık olmak
• Doktor tavsiyelerine uymak