Gizliliğin İhlali Suçu ve Cezası (TCK 285)
Tahkikat ve takibat süresince yapılan ve içeriği gereği kimsenin bilmemesi gereken birtakım işlemlerin gizliliğinin bozulması, Türk Ceza Kanunu’nun 285. Maddesine göre gizliliğin ihlali suçu ve cezası nın oluşmasını sağlar. Gizliliğin ihlali, kanunun 185/1-2. Maddesine göre tahkikatın gizliliğinin ihlalini, yine ilgili kanunun 185/3. Maddesine göre kapalı yapılan duruşmanın gizliliğinin çiğnenmesini ve yine kanunun 285/5. Maddesine göre tahkikat ve takibat sırasında olayın görüntülenmesi maksadıyla masumiyetin çözümlenmesi ihlali olarak belirtilmiştir.
Türk Ceza Kanunu’nda soruşturmanın gizliliği ilkesi çok önemlidir. Bu yüzden tatbikat ve takibatın daha sağlıklı şekilde ve hızlı bir şekilde yapılarak şüphelilerin ortaya çıkarılması, delillerin toplanması, adil yargılamanın gerçekleşebilmesi ve kişinin masumiyetinin ortaya çıkarılmasının ihlal edilmemesi açısından ceza yargılaması ilkesi olarak benimsenmiştir.
İdari soruşturmalar, gizliliğin ihlali maddesi kapsamına girmez. Gizliliğin ihlali maddesi kapsamına sadece adli soruşturmalar girer.
Gizliliğin İhlali Suçu ve Cezasında Neler Uygulanır?
Türk Ceza Kanunu’na göre, soruşturma evresinin gizliliği, delillerin toplanması, delillerin kaybolması ya da değiştirilmesini engellemek ve suçlunun adli bir şekilde yargılanabilmesini sağlamak için gizliliğin ihlali suçu çok önemlidir. Bu yüzden tahkikat ve takibat sırasında bu işlemlerin gizliliğin ihlali cezası, Türk Ceza Kanunu’nun 285. Maddesine göre kanunda yerini almıştır.
Eğer fail, tahkikatın gizli olmasına karşılık açıkça ihlal ediyorsa gizliliğin ihlali suçu ve cezası olarak kanunun 285/1. Maddesine göre 1 ila 3 yıl arasında hapis cezası ya da adli para cezası ile cezasını çeker.
Eğer tahkikat ve takibat sırasında gizli kalması gerekenlerin fail tarafından açık edilmesi durumunda 285/2. Madde ile belirtilen 1-3 yıl hapis cezası ve adli para cezasına çarptırılır. Belirtilen kanuna göre kapalı şekilde yapılması gereken ve kapalı yapılması gerektiği halde kişi tarafından bu gizliliğin açıkça ihlali durumunda, gizliliği ihlal eden kişi kanunun birinci fıkra hükmüne göre cezalandırılmaktadır.
Eğer gizliliğin ihlali bir kamu görevlisi tarafından yapılıyorsa ve görevli görevini kötüye kullanarak bu suçu işliyorsa kanunun 285/4. fıkrasında belirttiği cezanın yarısı kadar artırıma gidilir. Diğer yandan tahkikat ve takibat sırasında kişilerin suçlu olarak görülmesine neden olacak şekilde görüntü yayınlamak durumunda ise kanunun 285/5. Maddesinde belirtilen 6 aydan iki yıla kadar ceza hükmü verilir.
Gizliliğin İhlali Suçu ve Cezası Kriterleri
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 285. Maddesine göre gizliliğin ihlali suçu ve ceza kriterleri nin oluşabilmesi için gerekli noktalar vardır. Buna göre tahkikat süresince yapılan tüm işlemlerin içeriğinin açıklanarak gizliliğinin bozulması gerekir. Aynı zamanda sadece gizliliğin değil özel hayatın gizliliğinin bozulması da bu suçun kriterleri arasındadır.
Gizliliğin ihlali suçu ve cezası kriterlerinin ikinci kuralı ise tahkikat devresinde yapılacak işlemlerin içeriğine ait olarak yapılan açıklamaların maddi gerçeğin ortaya çıkmasının engellenmesi durumunu oluşturmasıdır. Önemli olan bir diğer konu, tahkikat ve takibat işlemleri yapılırken ortaya çıkan haber unsurunun, öngörülen haber verme sınırlarının aşılmaması durumunda bir suç teşkil etmediğidir.
Gizliliğin İhlali Suçu Soruşturması Kimler Tarafından Yapılmaktadır?
Sosyal medya organları, gizliliğin ihlali konusunda en çok etki altında kalan mecralardır. Gizliliğin ihlali suçu soruşturması polis, jandarma ve savcılık tarafından yürütülmektedir. Normal yaşantı görüntüsünün alınması kanuna göre gizliliğin ihlalini oluşturmaz.
Avukatlık Kanunu’nun 1136 sayılı 58. ve 59. Maddesine göre, eğer gizliliğin ihlali suçu avukatlar tarafından işlenmişse suçun davasının görüleceği yer Ağır Ceza Mahkemesi’dir. Eğer gizliliğin ihlali suçu basın görevlileri tarafından ya da herhangi biri tarafından işlenmişse suçun meydana geldiği yerde bulunan Asliye Ceza Mahkemesi yargılama görevini yerine getirir.
İlginizi Çekebilir;
Tüketiciler ve İşçiler Kime Başvurmalı
İnternetten İçerik Kaldırma ve Erişimin Engellenmesi
Yalnız Değilsin: Doğru Avukat İle Haklarını Koru