Hapis Cezasının Ertelenmesi ve Paraya Çevrilmesi konusu suç oranlarının çok arttığı günümüzde toplumda torba yasalarda belirlenen af kapsamları ve şartlı durumların varlığı ile içinden çıkılmaz bir hal almıştır.
Suçlunun bir yere kapatılarak toplumdan soyutlanmak suretiyle cezalandırılması hapis cezası olarak adlandırılmaktadır. Bu cezanın şartlarının ve süresinin nasıl olacağı kanunlarla belirlenmiş olup bir hukuk devletinde bunlara uygun hareket edilmelidir.
TCK’da belirtilmiş olduğu şekilde hapis cezaları aşağıdaki gibidir:
(TCK madde 46)
Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezası
Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası hükümlünün hayatı boyunca devam eder, kanun ve tüzükte belirtilen sıkı güvenlik rejimine göre çektirilir. (TCK madde 47)
Bir şahıs ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılmış ise iyi halli olması durumunda 30 yılını cezaevinde geçirmesinin ardından koşullu salıvermeden yararlanabilmektedir.
Ağırlaştırılmış müebbet cezasının müebbet cezasından farkı kanunda belirtilen sıkı güvenlik rejimine göre çektirilmesidir.
Müebbet Hapis Cezası
Müebbet hapis cezası, hükümlünün hayatı boyunca devam eder(TCK madde 48)
Bir şahıs müebbet hapis cezasına çarptırılmış ise iyi halli olması durumunda 24 yılını cezaevinde geçirmesinin ardından koşullu salıvermeden yararlanabilmektedir.
Süreli Hapis Cezası
Süreli hapis cezası, kanunda aksi belirtilmeyen hallerde bir aydan az, yirmi yıldan fazla olamaz.
Hükmedilen bir yıl veya daha az süreli hapis cezası, kısa süreli hapis cezasıdır.
(TCK madde 49)
Kısa süreli hapis cezası için seçenek yaptırımlar uygulanmaktadır. Bu da kanunda aşağıdaki gibi belirlenmiştir.
Kısa süreli hapis cezası, suçlunun kişiliğine, sosyal ve ekonomik durumuna, yargılama sürecinde duyduğu pişmanlığa ve suçun işlenmesindeki özelliklere göre;
a) Adlî para cezasına,
b) Mağdurun veya kamunun uğradığı zararın aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tazmin suretiyle, tamamen giderilmesine,
c) En az iki yıl süreyle, bir meslek veya sanat edinmeyi sağlamak amacıyla, gerektiğinde barınma imkanı da bulunan bir eğitim kurumuna devam etmeye,
d) Mahkûm olunan cezanın yarısından bir katına kadar süreyle, belirli yerlere gitmekten veya belirli etkinlikleri yapmaktan yasaklanmaya,
e) Sağladığı hak ve yetkiler kötüye kullanılmak suretiyle veya gerektirdiği dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranılarak suç işlenmiş olması durumunda; mahkûm olunan cezanın yarısından bir katına kadar süreyle, ilgili ehliyet ve
ruhsat belgelerinin geri alınmasına, belli bir meslek ve sanatı yapmaktan yasaklanmaya,
f) Mahkûm olunan cezanın yarısından bir katına kadar süreyle ve gönüllü olmak koşuluyla kamuya yararlı bir işte
çalıştırılmaya çevrilebilir
(TCK madde 50)
Kısa süreli hapis cezası (kanunda belirtildiği üzere 1 yıl ve aşağı süreli hapis cezalarıdır.), suçlunun kişiliğine, sosyal ve ekonomik durumuna, yargılama sürecinde duyduğu pişmanlığa ve suçun işlenmesindeki özelliklere göre adli para cezasına çevrilebilmektedir. Taksirle işlenen suçlarda ise ceza miktarına bakılmaksızın cezaların adli para cezasına çevrilmesi mümkündür.
2 yıl Ve 6 ay Hapis Cezası Alan Ne Kadar Yatar?
Her ne kadar kural olarak 1 yıldan aşağı hapis cezası alanların cezaları adli para cezasına çevrilebiliyor olsa da eğer suç taksirle işlenmiş ve bunun sonunda 2 yıl 6 ay hapse mahkum olunmuşsa para cezasına çevrilmesi mümkündür.
İşlediği suçtan dolayı iki yıl veya daha az süreyle hapis cezasına mahkûm edilen kişinin cezası ertelenebilir. Bu sürenin üst sınırı, fiili işlediği sırada on sekiz yaşını doldurmamış veya altmış beş yaşını bitirmiş olan kişiler bakımından üç yıldır. Ancak, erteleme kararının verilebilmesi için kişinin;
Bununla beraber cezanın ertelenmesi, mağdurun veya kamunun uğradığı zararın aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesi koşuluna bağlı tutulabilir. Bu durumda, koşul gerçekleşinceye kadar cezanın infaz kurumunda çektirilmesine devam edilir. Koşulun yerine getirilmesi halinde, hakim kararıyla hükümlü infaz kurumundan derhal salıverilir.
(TCK madde 51)
Cezası ertelenen hükümlü hakkında, sürenin alt sınırı hükmolunan ceza süresinden az olmamak kaydıyla bir yıldan az, üç yıldan fazla olmamak üzere, bir denetim süresi belirlenmektedir.
Denetim süresi içinde;