İcra Ceza Mahkemesi Görev ve Yetkileri kanunun öngördüğü şekilde yer ve görev bakımından ayrıntılı olarak anlatılacaktır.
İcra ceza mahkemesi nedir sorusunun cevabını icra ceza mahkemelerinin kuruluş amacında arayarak şunu söylemek gerekirse; icra ceza mahkemeleri, icra dairelerinin yaptığı işlemler ile bu işlemlere yönelik şikayetler ve bir bütün olarak 2004 sayılı icra ve iflas kanunun cezai hükümleri gerektiren kısmındaki maddeler ve buna paralel ortaya çıkan uyuşmazlıklara bakmakla yetkili mahkemedir.
2004 sayılı icra ve iflas kanunun 349. Maddesine göre basit yargılama usulü kullanılır.
Şikayet dilekçe yazdırılması veya sözlü beyanın kayıt altına alınması yolu ile yapılabilir.
Dilekçeyi veya dava beyanını alan icra mahkemesi duruşma için hemen bir gün tayin edip şikayetçinin imzasını alır ve sanığa tebligat yapar. Şahit dilekçede ya da beyanda yer almışsa ona da tebligat yapılır. Taraflar ilan edilen gün ve saatte icra ceza mahkemesinin huzuruna gelmek ya da vekil göndermek zorundadırlar. Gerektiği hallerde mahkeme, bizzat katılım isteyebilir.
Sanık ikametgahı farklı bir yerse, davanın görülmekte olduğu mahkemeye gönderilmek için başka bir yerde bulunan bir tanığın oradaki mahkeme tarafından ifadesinin alınması gerekir. Sanık şikayeti alan mahkemeye veya yukarıdaki belirttiğimiz gibi başka mahkemeye de ifade vermez, mahkemenin huzuruna gelmez veya müdafi(savunucu) göndermezse yahut bizzat bulunmasına lüzum görülürse polis zoruyla getirilir.
Tüm bunlara rağmen bulunmuyorsa mahkeme kendi yokken görülür. Şikayetçi belirli zamanda gelmez ve vekil de göndermezse şikayet hakkı düşer. Gelmeyen şahitlere yapılacak muamele ile borçlunun kendi yokken verilen karara karşı eski hale getirme talebi hakkında Ceza Muhakemeleri Kanununda yazılı hükümler uygulanır.
Davanın duruşması ise şu şekilde yapılır; İcra ceza mahkemesi tarafları ve delillerini dinler ve gerek tarafların gerek şahitlerin ifadelerini duruşma tutanağına geçirir. Cumhuriyet Savcısı hazır bulundurulmaz.
Tahkikat kısmında; Şikayetçi dilekçe veya beyanında vurguladığı delillerle mahkeme karşısında sorumludur. Sanık savunması için ancak , yeni ortaya çıkan olgular nedeni ile mevcut soruşturmanın derinleştirilmesi, genişletilmesi istenebilir.
Karar verilirken ; İcra mahkemesi tarafların ifadelerini ve bütün delillerini ve iddia ve savunmayı dinledikten sonra en geç beş gün içinde kararını verir ve özetini Cumhuriyet Savcısına bildirir.
Mahkeme disiplin veya zorlama hapsinde karar kılabilir. İcra ceza mahkemesinin baktığı davalarda, diğer ceza mahkemelerinin baktığı ceza davalarının birleştirilmesi kanunen mümkün değildir. Şikayete bağlı takiplerde, davadan geri çekilme, vazgeçme veya ifta sebebi ile dava bir bütün olarak(unsurlarıyla) düşer.
İcra ceza mahkemesinde yetki ise icra takibinin yapıldığı yerdeki mahkeme olarak ilgili kanunda belirtilmiştir.
İlgili kanunla icra ceza mahkemesinin görev alanına tabii olan suçlar ve bu suçlardan doğacak davalar aşağıda belirtilen kanunda sayılmıştır.
2004 sayılı icra ve iflas kanunun 331 ile 345 maddeleri arasında yer alan aşağıdaki ceza suçları icra ceza mahkemesinin alanına girmektedir.
Haciz yolu ile takip talebinden sonra veya bundan önceki 2 yılda borçlunun alacaklıyı zarara sokma maksadıyla mallarını veya bir kısmını mülkünden çıkararak, zarar vererek ya da değerinin düşürerek ya da muvazaa yoluyla öyleymiş gibi göstererek tespit edildiği takdirde suç oluşur.
Haciz yolu ile takip talebinden sonra veya bu talepten önceki iki yıl içinde borçlu, yapılması uygun bulunmayan fiillerde bulunmak suretiyle haddinden fazla masraflar yapmışsa, şans oyunlarına girişerek veyahut işlerinde ağır ihmaller de bulunarak aciz kalmasına kendi kendisine sebebiyet vermişse veya sonundaki zor durumu gördüğü halde devam ederse suç oluşur.
İflas işlemleri sırasında veyahut konkordato işlemleri sırasında herhangi bir sebeple kişisel menfaat elde edilirse suç oluşur.
İşletme yöneticisinin veya yöneticilerinin alacaklıları zarara uğratma amacıyla, borçlarını kısmen, tamamen ödememesi ve bunun başka suç veya zararlara yol açması suç oluşturur.
kooperatiflerin uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırılmasında yetkili kimseleri hataya düşüren ya da konkordato veya uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırma koşullarına uymayan borçlunun suç oluşturması.
Üzerinde kiralayanın hapis hakkı bulunan, defteri yapılmış eşyayı kaçıran veya gizleyen borçlu ile tahliyesi emredilen yeri kiralayana zarar vermek amacıyla işgal ettiren şahıs suç oluşturur.
Bu malları elinde bulunduran üçüncü kişiler mantıklı bir mazeret olmaksızın bu malları idareye vermezler veya borçlarının bildirimini yapmazlarsa suç oluşur.
Suç oluşturur.( İcra ve iflas kanunun 162, 209 ve 216’ncı maddelerinde sayılan)
Mal beyanında bulunmayan veya eksik gösteren, beyanda bulunduğu halde tasarrufta bulunan borçlunun hareketleri suç oluşturur.
Beyanı aykırı yaparsa alacaklı şikayeti üzerine suç oluşturur.
Mazereti olmaksızın 7 gün içinde icra dairesine bildirmezse suç oluşturur.
Zorlayıcı sebebi yoksa alacaklı şikayeti üzerine suç oluşturur.
Bu karara muhalefet eden, engelleyen kişilerin bu davranışları şikayet üzerine suç oluşturur.
gemiye izinsiz bir şekilde girenin fiili suç oluşturur.
veyahut tam tersi olmak üzere yapmaması gereken bir işi yapanın fiilleri suç oluşturur.
Ödenmemesi veya kararların yerine getirilmemesi halinde alacaklı şikayeti üzerine suç oluşur.
işletmede yer alan sorumluluk sahibi kişilerden hangisinin fiili işlediğine bağlı olarak o kişi üzerinde suç oluşur.
Mahkemenin verdiği zorlayıcı hapis ve disiplin hapsine ilişkin kararlara karşı, bildirimden itibaren yedi gün içinde itiraz edilebilir. Mahkemenin o yerde birden fazla dairesinin bulunması durumunda, kendisinin izleyen daireye gönderir.(son numaraysa birinci numaralı daireye)
Mahkemenin tek dairesi bulunması durumunda asliye ceza mahkemesine, gönderilen mahkemenin başkanının da kendisi olması halinde ise en yakın asliye ceza mahkemesine gönderir. Gönderilen inceleme sonrası verilen karar kesin hükmündedir.
İcra ceza mahkemelerinin kararlarına karşı yeniden değerlendirilmesinin talep edildiği istinaf ve yargılamanın doğrulunun denetlendiği temyiz kanun yolu kapalıdır.