İşe başlama ve bitiş tarihlerinin açıkça belirtilmesine karşılık şikayet ve itirazen şikayet başvuruları nedeniyle ihale sürecinin uzadığı durumda nasıl bir işlem yapılmalıdır?
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımlarında işin süresi, işe başlama ve iş bitirme tarihi” başlıklı 80’inci maddesinde “ 80.1. Hizmet Alımı İhalelerinde Uygulanacak Tip İdari Şartnamelerin “Sözleşmenin Uygulanması ve Diğer Hususlar” başlıklı bölümünde işe başlama ve iş bitirme tarihinin sözleşme tasarısında düzenlendiği belirtilmiştir. Bu çerçevede, Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşmenin konuya ilişkin “İşin süresi” başlıklı 9 uncu maddesi uyarınca, idarenin işe başlama ve iş bitirme tarihlerini kesin olarak öngördüğü hallerde bu tarihler 9.1. maddesine yazılacak, aksi takdirde bu maddede işin süresinin işe başlama tarihinden itibaren kaç gün ya da ay olduğu belirtilecektir. Tip Sözleşmenin 10.2. maddesi ise işyerinin teslimi ve işe başlama tarihine ilişkin olup, söz konusu madde, 9.1. maddesinde işe başlama ve iş bitirme tarihlerinin kesin olarak belirtilip belirtilmediği ve işyeri teslimi yapılıp yapılmayacağı hususları dikkate alınarak idare tarafından düzenlenecektir.
80.2. Sözleşme tasarısında işe başlama ve iş bitirme tarihlerinin kesin olarak belirtildiği hallerde, yeterlik değerlendirmesi, tekliflerden aşırı düşük olanların sorgulanması ve açıklama istenmesi, tekliflerin değerlendirilmesi, isteklilerin 10 gün içerisinde şikayette bulunma hakkı ve idarenin bu şikayete 10 gün içinde cevap verme zorunluluğu ile 10 günlük itirazen şikayet ve Kurumun 20 günlük inceleme süresi ihale sürecinin uzamasına sebep olabilmekte ve bu süreler önceden tam olarak öngörülemediği için de sözleşmenin imzalanması ve dolayısıyla işin başlaması planlanan tarihten daha ileri bir tarihte gerçekleşebilmektedir. Bu çerçevede, süreklilik arz eden hizmet alımı ihalesine ait sözleşme tasarısında işe başlama ve iş bitirme tarihlerinin kesin olarak belirtilmesine rağmen ihale sürecinin uzaması nedeniyle dokümanda öngörülen tarihte işe başlanmasını sağlayacak şekilde sözleşmenin imzalanamaması halinde, iş bitirme tarihinin ötelenmesi mümkün bulunmadığından sürenin fiilen kısaldığı dikkate alınarak buna göre işlem yapılması gerekmektedir. ” açıklaması yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhaleye ilişkin bilgiler” başlıklı 3’üncü maddesinde “3.1.
a) İhale kayıt numarası: 2022/1080509
b) İhale usulü: Açık ihale.
c) İhale (son teklif verme) tarihi ve saati: 24.11.2022
Saat: 13:30 …” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama tarihi 01.01.2023; işi bitirme tarihi 31.12.2024
9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre yapılmıştır.” düzenlemesi,
Aynı Tasarı’nın “İşin yapılma yeri, işyeri teslim ve işe başlama tarihi” başlıklı 10’uncu maddesinde “10.1. İşin yapılacağı yer/yerler: İşin Yapılacağı Kuruluş Adları ve iletişim bilgileri, ihale dokümanına ek olarak sunulan ” İşin Yapılacağı Yerlerin Tablosunda” gösterilmiştir.
10.2. İşyerinin teslimine ilişkin esaslar ve işe başlama tarihi: İşyeri teslimi yapılmayacak ve 9.1. maddesinde belirtilen tarihte işe başlanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale dokümanında ihale tarihinin 24.11.2022, işin başlama tarihinin 01.01.2023, bitiş tarihinin ise 31.12.2024 olarak belirlendiği, iş yeri tesliminin yapılmayacağı ve işe 01.01.2023 tarihinde başlanacağına yönelik düzenlemeye yer verildiği görülmüştür. Söz konusu düzenlemelerden ihale tarihi ile işe başlama tarihi arasında 37 takvim gününün olduğu görülmektedir.
Anılan Tebliğ açıklaması uyarınca, idarece Sözleşme Tasarısında işe başlama ve bitiş tarihlerinin açıkça belirtilmesine karşılık şikayet ve itirazen şikayet başvuruları nedeniyle ihale sürecinin uzadığı ve bu durumun işin daha ileri bir tarihte gerçekleşmesine sebep olduğu ve dolayısıyla sözleşmenin imzalanamadığı durumlarda sürenin fiilen kısaldığı dikkate alınarak işlem yapılması gerektiği açıkça ortaya konulduğundan, bu durumun gerek idare ve gerekse ihaleye katılan istekliler tarafından önceden öngörülmesi ve buna göre hareket edilmesi gerektiği, ayrıca söz konusu sürecin uzamasının her ihale için geçerli olabileceği anlaşılmıştır.
İdari Şartname ve Sözleşme Tasarısı’nın iddia konusu maddelerinin birbiriyle uyumlu olarak düzenlendiği ve ihale tarihi ile işe başlama tarihi arasında 37 takvim gününün olduğu, işe başlama süresinin belirlenmesinin, hizmetin acil yapılma gerekliliği ve işin önemi açısından idarenin takdirinde olduğu, dolayısıyla işe başlama süresinin idarenin ihtiyaçları ve takdir yetkisi doğrultusunda yapılan bir idari tasarruf olduğu, ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve basiretli tacir olma yükümlülüğünü haiz isteklilerin söz konusu işe başlama süresi içerisinde yer hazırlığı, hizmet verilecek binaları ve tüm malzemeleri/ekipmanları hazırlama süreçlerini göz önünde bulundurarak tekliflerini hazırlamaları gerektiği, Tebliğ’in yukarıda aktarılan 80.2’nci maddesi gereğince şikayet ya da itirazen şikayet başvuruları sebebiyle ihale sürecinin uzaması nedeniyle işe başlama tarihinin ötelenebileceği, işin bitiş tarihinin uzamasının mümkün olmadığı ve bu durumda işin süresinin fiilen kısalacağının açık olduğu, söz konusu durumun gerçekleşmesi halinde idarelerin buna göre işlem tesis etmeleri gerektiği, dolayısıyla iddia konusu düzenlemelerin isteklilerin teklif vermesini engelleyici veya isteklileri tereddüde düşürücü nitelikte olmadığı ve bu düzenlemelerin herhangi bir istekliye avantaj sağlamadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiası yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.