İstanbul Kent Konseyi İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Sayın Ekrem İmamoğlu’nun çağrısı üzerine, 18 Ekim 2019 tarihinde kuruldu. İstanbul Kent Konseyi böylece bir ortak akıl platformu oluşturmak, kent yönetimde katılımcılığı kurumlaştırmak üzere yola çıktı.
İstanbul Kent Konseyi oluştuktan ve faaliyete başladıktan sonra, özellikle İstanbul’un sorunları üzerine odaklanmış ve ihtiyaç duyulan konularda Çalışma Gruplarını belirlemiştir.
İstanbul Kent Konseyi, Tarım, Gıda ve Su Ürünleri Çalışma Grubu altında kurulan Su Ürünleri alt Çalışma Grubu ’na ait 16 Kasım 2020 tarihli çalışma raporunu hazırlamıştır.
SU ÜRÜNLERİ ALT ÇALIŞMA GURUBU RAPORU
*Türkiye cumhuriyetinin kuruluşundan bu yana Ülkemizde büyük atılımlar yapılmış olmasına rağmen Balıkçılık hep kesintiye uğramış bir sektördür.
*Devlet et balık kurumu teşkilatını olsa da Balıkçılık hakkında bugüne kadar hiçbir çalışma yapılmamış olup, sadece tabelada Balıkçılık adı yer almaktadır.
*22 Eylül 1989 yılında ilk kez tüm Türkiye Balıkçılarının bir araya geldiği Türkiye Su ürünleri Kurultayında Balıkçıların sorunları ve çözümleri daha sonra 200 sayfalık bir rapor olmasına karşın raflarda kalmaya devam etmiştir
*5 Nisan 2007 yılında Demokratik Sol Parti Arama toplantısı.
*Şubat 2007 ‘de geniş kapsamlı Cumhuriyet Halk Partisi Türkiye Balıkçılık raporu.
*2003 yıllarından 13 bölümlük TRT Mavi Hayat Belgeseli.
*2018 yıllarında Sarıyer Belediyesi daraltılmış Balıkçılık araştırma raporu.
*Bütün bu çalışmalara rağmen bugüne kadar İstanbul ölçekli genişletilmiş bir çalışma yapılabilmiş değildir. Sadece İBB Başkanı Prof. Dr. Nurettin Sözen döneminde İstanbul’daki Balıkçı Kooperatifleri için bazı kalıcı çalışmalar yapılmıştır.
*Türkiye’de ilk Balıkçı Kooperatifi CHP Genel Başkanı İsmet İnönü emri ile özel Kalem müdürü Nejat Kosal tarafından kurulmuştur.
*1380 sayılı su ürünleri kanunu yaklaşık 11 yıl mecliste bekletilmiş olup yürürlüğe girmiş olmasına rağmen sektörde sorunlar devam etmektedir.
*Ülkemizde en çok su ürünleri tüketilen İl İstanbul ‘dur. Semt pazarları, Balıkçı çarşıları, el arabaları, lokantalar, restoranlar, oteller buna dahildir.
*İstanbul’ un kıyı uzunluğu 620 km olup, Balıkçılık yapılan voli yerleri geleneksel balıkçılık yöntemleri plansız yapılaşma ve deniz dolguları nedeniyle yok olmuştur.
SU ÜRÜNLERİ ALT ÇALIŞMA GURUBU RAPORU 1
1.Su ürünleri satış yerleri tanzimi açılması,bu tesislerin Avrupa standartlarında ayni mimari yapı içinde olması,satış yapanların koruma,temizleme,paketleme eğitiminden geçirilmesi sertifikalandırılması gerekmektedir.
2.Su ürünlerinin korunmBası,tüketimi,saklanması konusunda İBB tarafından bilgilendirme broşürü bastırılıp,balık satış noktaları,halk ekmek noktaları,semt Pazar girişleri ile dağıtılması gerekmektedir.
3. Balıkçı barınaklarının estetik görüntü ve disiplin sağlanması gerekmektedir.Şiirlere,şarkılara ,filmlere ve ressamlara esin olan balıkçı barınakları eskimiş ve atıl durumda olup,yenilenmesi konusunda bürokratik engellerle karşılaşmaktadır.Bu barınakların yapılanma harcamalarının bir kısmı kooperatifler tarafından karşılanması,kooperatif ortakları tarafından korunmasını teşvik eder.
SU ÜRÜNLERİ ALT ÇALIŞMA GURUBU RAPORU 2
4.Amatör balıkçıların, kıyılarımızda yürüyüş veya gezi yapan vatandaşların serbest dolaşımına engel olan faaliyetlerinin kısıtlanması disiplin edilmesi ve ticaret yapmalarının yasaklanması gerekmektedir.
Amatör balıkçıları için kıyılarda 3 metrelik ara ile yuvarlak halkalar çizilerek bu halkanın dışında katılıma izni verilmemesi, araçlarında veya tezgâh açarak olta satışına engel olunmalıdır.
Amatör balıkçıların İBB de kurulacak AB standartları çerçevesinde eğitim ve sertifika verilmesi amatör balık avlama belgeleri almaları sağlanmalıdır. Bu çalışmalar bittiğinde Otokontrol mekanizması ile kontrol sağlanmalıdır.
1380 sayılı kanun gereği Bakanlık İl müdürlüğünle iş birliği yapılmalıdır.
5.Terkos gölünün kirlilik açısından izlenmesi, kaçak su ürünleri avcılığının kontrolünün yapılması. İSKİ havzayı korumak için kontrol ekibi oluşturmalı, ekibe teknik ve biyolojik eğitim verilmesi sağlanmalıdır.
6.Avrupa’nın en büyük balık hali olduğu iddia edilen balık halinde, elektronik sistem ya da benzer satış ortamının kurulmasını önermekteyiz.
Hal içinde komisyonculuk yapanların hale giriş ve çıkış yapan su ürünlerini Hal Müdürlüğü’ne bildirmesine rağmen, Maliye açısından eksik miktarlarda fatura kesmesi nedeniyle büyük oranda vergi kaybı haksız kazanç olarak Komisyoncuların cebinde kaldığını tüm balıkçı camiası bilmektedir. Bu durumun ortadan kaldırılması, İBB ile Maliye’nin ilişkilerini gelişmesi açısından önemli olacaktır.
Ayrıca Su ürünleri satışı Balıkçı dükkanları gibi yerlerin dışında gezgin araçlarla sokak aralarında da satılmaktadır. Sağlık ve hijyen açısından sakıncaları bulunan, halkın sağlığı ile oynayarak ve hiçbir yasal sorumluluk almayan bu satış yöntemine son verilmesi için başta İBB ve Yerel Belediye zabıtaları 1380 sayılı kanun gereği yetkili olduklarından uygulamaya geçilmelidir.
7.Su ürünleri avcılarının Marmara ya da Batı Karadeniz havzasında avladıkları ürünleri İstanbul Balık haline nakli için Anadolu yakasında; Tuzla, Avrupa yakasında Kireçburnu , Kumkapı ile Yeşilköy kıyılarında kontrollü balık çıkarma alanları oluşturulması gerekmektedir.
Örneğin; Tuzla açıklarında avlanan su ürünleri Avlanma motoru ya da yedek motoru ile Gürpınar’a uzun bir yolculuktan ve yakıt sarfiyatından sonra ulaştırılmakta ve bu da otomatik olarak satış fiyatlarına yansımaktadır. Oluşturulması istenen balık çıkarma alanlarında bekleyen soğuk zincir araçlarıyla birkaç avlama aracının avladığı ürünü Balık haline taşıması ile az emek ve sarfiyat sağlanması gerekmektedir.
Bilgi ve gereğini arz ederiz.
Komisyon Üyeleri
Barış Köksalan, Nihat Önder, Zafer Murat Çetintaş
İlyas Torlak , Muharem Aksoy
Kübra Küçükerden Koçan, Mehmet Özgen, Murat Kul
KAYNAK : Zafer Murat Çetintaş
HABER : BÜLENT ÖZGEN