Parsiyel diş protezleri, sabit protez uygulanamayan durumlarda yapılan protezlerdir. Dişsiz bölgenin önündeki dişe, protez kanca ile tutunduğu için kancalı protez olarak da isimlendirilir.
Parsiyel diş protezler de ölçü ve çeşitli provalar ile ortalama 5 seansta hazırlanır. 5 seans için ortalama 2 hafta yeterlidir.
Parsiyel protezler kancalar yardımıyla dişlerden destek alırlar. Takarken ve çıkarırken ilk yapıldığında çok sıkı iken zamanla daha rahat takıp çıkarılır. Sabit protezlerin konforu ve çiğneme etkinliği parsiyel diş protezlerinde de beklenemez.
Bu tip diş protezleri alt çenede dilin altından, üst çenede ise damaktan geçen metal kısımlara sahiptir. Protezde bu parçaların olması ilk başlarda alışmayı zorlaştırır. Fakat, belirli bir süre geçtikten sonra çoğu hasta kendi dişiymiş gibi bu protezleri rahatça kullanır.
Parsiyel protezlerinin temizliği akar su altında sabun ve fırça yardımıyla yapılır. Temizlik için diş macunu kullanılmaz. Protezler için temizleyici özel fırçalar olduğu gibi normal diş fırçalarıyla da temizliği yapılabilir. Ayrıca bazı markaların temizleyici tabletleri mevcuttur, bir su bardağına atılan tabler içerisinde protez bekletilerek temizliği sağlanabilir.
Parsiyel diş protezleri hem yumuşak dokudan hem de mevcut dişlerden destek alınarak yapıldığı için tutuculuğunda problem yaşanmaz. Rahatça kesme, ısırma ve öğütme fonksiyonları yapılır.
Parsiyel diş protezlerin kancaları protezi yerinden çıkarmayı önlemektedir, bu nedenle yemek yerken hareket etmezler. Zamanla kancalarda gevşeme görülebilir, bu durumda da kancalar kolayca sıkılaştırılarak protezin oynaması engellenir.
Parsiyel protezin dişten destek aldığı kısımlarında kancalar mevcuttur. Kancalar metal renginde olduğu için ön bölgedeki görülen dişlerde kanca olduğunda estetiği sağlamak güç olabilir.
Tam diş protezlerin kullanımında dikkat edilmesi gerekenlere ilave olarak takıp çıkarırken kancalara zarar vermemek gerekir. Takıp çıkarma işlemleri yavaş ve dikkatli şekilde yapılmalıdır. Diş protezinin tam olarak oturduğundan emin olduktan sonra çene kapatılmalı, protez çeneyi kapatarak yerleştirilmeye çalışılmamalıdır, aksi halde kancalar eğilip kırılabilir.
Tam protezde olduğu gibi parsiyel protezde de kaide kısmı ve dişler kolaylıkla tamir edilebilir. Kancalar kırılırsa yine ağızdan ölçü alınarak tamir edilebilir.
Tam protezlerde olduğu gibi parsiyel protezlerde de kırığın şekli ve boyutuna bağlı olarak değişmekle birlikte genelde 1-2 günde tamiri mümkündür.
Tam protezlerde olduğu gibi parsiyel protezler de hemen hemen her hastaya uygulanabilir, şeker hastalarına da rahatlıkla uygulanabilir. Uygulama sonrasında ağızda oluşabilecek vuruk ve yaraların iyileşmesi uzun sürebilir, ayrıca ağız kuruluğu problemi de olabileceği için özel jeller ve yapay tükürük kullanımı gerekli olabilir.
Parsiyel diş protezlerinde kemik dokusunun hacmi çok önemli değildir. Mevcut dişlerden de destek alınarak yapılan bir protez olduğu için dişlerin sağlamlığı ve boyutları önemlidir.
Öncelikle alerji testi yaptırılıp nelere alerji olduğu belirlenmelidir. Parsiyel protezlerde metal ve akrilik malzeme kullanılır. Metal alerjisi mevcutsa hangi metale karşı olduğu tespit edilip başka bir metal kullanılarak protez uygulaması yapılabilir. Fakat akriliğe karşı alerji varlığında parsiyel protez kullanımı mümkün değildir, bu durumda implant destekli diş protezleri kullanılabilir.
Parsiyel protezler iyi bakım ve hijyen sağlandığında uzun yıllar hizmet etmektedir. Zayıflama ya da kemik erimesi durumlarında yıllar içerisinde protezde bollaşma ve oynama meydana gelebilir. Bunun dışında kullanıma bağlı olarak kancalarda esneme ve kırılmalarla karşılaşılabilir. Ayrıca destek alınan dişlerin kaybı mümkün olabilir. Bu durumda da kaybedilen diş mevcut proteze ilave edilebilir.
Zayıflama ve kemik erimesine bağlı olarak meydana gelen bollaşma ve oynamalar için mevcut proteze besleme yapılarak tekrar uyumu sağlanabilir, alt ve üst çenelerde çok fazla değişiklik mevcutsa protezi tekrar yapmak gerekebilir. Bunların dışında kancalarda esneme ya da kırılma mevcutsa kancalar sıkıştırılabilir ya da tamir edilebilir.
Evet mümkündür. Parsiyel protez kancaları diş gibi beyaz renkte ya da diş eti gibi pembe renkte yapılır, fakat kırılma riskleri yüksek olduğundan her vaka da uygulanamayabilir ve dikkatli kullanım gerekir.
Parsiyel protezin kancasız alternatifi hassas bağlantılı (çıtçıtlı protezler) protezdir. Protezin dişlerden destek aldığı kısmı protezin içerisindedir ve görünmez.
Parsiyel protez var olan dişlere bir işlem yapılmadan, çeneden ölçü alınarak direkt olarak uygulanabilir.