İşveren tarafından işçiye ödenen ve ödenmesi gereken ücretler, işçinin çalışma şartları, işçi ve işverenin sorumlulukları ve yükümlülükleri hususunda düzenlemelerin yer aldığı hukuk dalıdır. İşçi ve işveren arasında çıkan uyuşmazlıklar iş hukuku kapsamında kalmakta olup 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında İş Mahkemelerinde çözüme kavuşturulmaktadır.
İşçi avukatı, iş davalarında işçinin vekilliğini üstlenen, haklarının korunmasına katkı sağlayan avukattır. Haksız yere işçinin işine son verilmesi durumları, kıdem tazminatı ihbar tazminatı, iş sözleşmesi, fazla çalışmadan doğan fazla mesai ücretinin tahsil edilmesi gibi bir çok görevi üstlenir. İşveren avukatı ise, iş davalarında işverenin vekilliğini üstlenen, haklarının korunmasına katkı sağlayan avukattır. İşçi ve işveren arasındaki uyuşmazlıklar sebebiyle İş Mahkemelerinde davalar yürütülmekte olup vekil tarafından işçinin veyahut işverenin hakları ve talepleri doğrultusunda hareket edilerek davaların sonuçlanması sağlanır.
İşçi ve işveren avukatı da her avukat gibi müvekkilinin haklarını savunur ve iş hukukunun konusu olan davalara bakar. İşçi ve işverenin vekilliğini yapan avukat, müvekkilin talepleri, istekleri doğrultusunda hareket ederek en lehe sonucu elde etmeye çalışır.
İş hukuku konusunda uzman avukat, işçi ve işveren arasında iş hukukuna konu uyuşmazlıkların çözümü konusunda müvekkiline gerekli tüm hukuki desteği verir. Söz konusu uyuşmazlık çerçevesinde avukatın görevi, vekilliğini yaptığı işçi veya işverenin hak kayıplarına uğramaması için dosya kapsamındaki gerekli çalışmaları yürütür ve davalardan olumlu sonuç alınması doğrultusunda hareket eder.
İş hukuku, işçi ve işveren arasında çalışma yaşamından doğan ilişkileri ele alır. İş hukuku kapsamında işçinin maaş hakkı, tazminat alacakları hakkı ya da iş sözleşmesinin işveren tarafından feshedilmesi gibi işçinin haklı bir nedene dayanılmadan işine son verilmesi hallerinde işçinin korunması amaçlanır.
İş Sözleşmesinin Kapsamı / İşçi işverene bağlı olarak ve onun emir ve talimatları doğrultusunda iş görür ve işveren de işçiye bunun karşılığında ücret öder.
Ücret Alacağı : İşçinin iş sözleşmesinden dolayı yaptığı iş karşılığında işveren tarafından ödenen maaştır. İşçinin ücreti, para ile ve gününde, zamanında ve eksiksiz olarak ödenmelidir.
Fazla Çalışma Ücreti Alacağı : Fazla çalışma, haftalık 45 saati aşan çalışmalardır ve işçiye bu fazla çalışma saati kadar saat ücretinin %50 fazlası ödenmesi gerekir. Bununla birlikte işçinin günlük çalışma süresi 11 saat ise, haftalık çalışma süresi 45 saati aşmasa bile işçi günlük olarak 11 saati geçen sürelerde çalıştırılıyorsa bu durum da fazla çalışma kapsamına girer ve yine işçiye 11 saati aşan çalışmaları için saat ücretinin %50 fazlası ödenmesi gerekir.
Hafta Tatili Ücreti Alacağı : İşçilerin yasal olarak 1 hafta içerisinde kesintisiz olarak en az 24 saat dinlenme hakkı vardır ve bu dinlenme gününde çalışılmamış olsa dahi işçiler hafta tatiline ilişkin ücreti tam olarak alacaktır.
Ulusal Bayram ve Genel Tatil Ücreti Alacağı : Ulusal bayram ve genel tatil günleri,
1 Ocak Yılbaşı, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı, 1 Mayıs İşçi Bayramı, 19 Mayıs Gençlik Bayramı, 15 Temmuz Demokrasi Günü, 30 Ağustos Zafer Bayramı, 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı, Ramazan ve Kurban Bayramıdır. İşçiler tarafından bu günlerde çalışılmamış olsa dahi işçi ücretleri tam olarak verilecektir.
Kıdem Tazminatı Alacağı : İşçi, İş Kanunu’na tabi bir işçi ise ve iş sözleşmesi yine İş Kanunu’ndan kaynaklanan bir sebeple sona eriyorsa ve işçi aynı iş yerinde 1 yıl ve daha uzun süredir çalışıyorsa kıdem tazminatına hak kazanabilir. İşçiye kıdem tazminatı ödenebilmesi için iş sözleşmesinin işveren tarafı haklı bir nedenle sonlandırılmamış olması veya işçinin kendi rızasıyla, haklı nedene dayanmayan bir hal ile işten ayrılmamış olması gerekir.
İhbar Tazminatı Alacağı : İşçi ile işveren arasındaki belirli bir süreye bağlı olmayan iş sözleşmelerinin feshinde işçinin kıdemine göre farklılık gösteren bildirim süresi bulunur. İşçinin kıdemine göre 6 aydan az çalışma söz konusuysa iş sözleşmesi 2 haftalık, 6 ay ile 1.5 yıl arasında çalışmışsa 4 haftalık, 1.5 yıl ile 3 yıl arasında çalışmışsa 6 haftalık, 3 yıldan daha fazla çalışmışsa 8 haftalık bildirim süresi bulunur. İş sözleşmesi işveren tarafından haksız bir şekilde ve bildirimsiz bir şekilde feshedilmişse işçi ihbar tazminatına hak kazanır.
Yıllık İzin Ücreti Alacağı : İşçiler aynı iş yerinde en az 1 yıl çalışmış olmaları karşılığında yıllık izin ücretine hak kazanırlar ve kıdemlerine göre yıllık ücretli izin süresi farklılık gösterebilir ancak bu sürelerde çalışmasalar dahi işçi ücretleri tam olarak verilecektir. İşçinin hizmet süresi 1 yıl ile 5 yıl arasında ise yıllık ücretli izin süresi 14 günden, 5 yıl ile 15 yıl arasında ise 20 günden, 15 yıl ve daha fazla ise 26 günden az olamaz.
Kötü Niyet Tazminatı Alacağı : İşçinin iş sözleşmesinin feshedilmesi, işveren tarafından kötü niyetle fesihe dayalı olarak yapılıyorsa ve iş sözleşmesi bu sebeple sona eriyorsa işçi bildirim süresince ödenen tazminatın 3 katı kadarı olan kötü niyet tazminatına hak kazanır.
İşçinin ücreti işveren tarafından gününde, zamanında veya tam olarak ödenmemişse işçi hangi yollara başvurabilir?
İşçinin ücretinin ödenmemesi haklı neden kabul edilir ve bu sebeple işçi iş sözleşmesini haklı nedene dayalı olarak feshedebilir. Fesihle birlikte maaş alacağı davası açarak ücretinin ödenmesini ve bu davayla birlikte diğer hak ve alacaklarını da “kıdem tazminatı gibi” mahkeme yoluyla talep edebilir.
İşçinin ödenmeyen ücretine mevduata uygulanacak en yüksek faiz oranı uygulanır ve işçi hangi banka en yüksek faizle ödeme yapıyorsa o faiz üzerinden ücretinin ödenmesini talep edebilir.
İşçi ücretinin ödenmemesine dayanarak çalışmama hakkını da kullanabilir. İşçinin ücreti işvereni tarafından ücret ödeme gününden itibaren 20 gün içinde hala ödenmemişse işçinin çalışmaktan kaçınma hakkı vardır.
İşten çıkarılmasına ya da haklı bir nedeni olduğundan dolayı işten ayrılmasına rağmen kıdem tazminatı alamayan kişiler İş Mahkemesi’ne başvurarak dava açabilirler. Dava sürecinin başlatılabilmesi için ise öncelikle zorunlu arabuluculuk uygulamasına başvurulması gereklidir. Arabulucu iki taraftan da bağımsız olan bir avukat olmalıdır. Bu süreçte işveren ile işçi arasında anlaşma sağlanması çalışılır. Anlaşma sağlandığı takdirde dava açılmaz fakat anlaşmaya varılamazsa da İş Mahkemesi dava sürecini başlatır.
İşçiler, işverenlere alacakları üzerinde dava açtıkları zaman iş hukuku içerisinde belirlenmiş olan ilkeler ve esaslar doğrultusunda işçinin lehine doğacak sonuçların ortaya çıkması sağlanmaya çalışılır. Bu nedenle iş hukukunu ilgilendiren davalar söz konusu olduğunda iddiaları ispatlamakla yükümlü olan taraf işveren tarafı olmaktadır. Ancak zaman zaman işçinin de ispat yükümlülüğünü ortaya çıkaran bazı durumlar söz konusu olabiliyor.
Örneğin, bir işçi haksız bir gerekçeyle iş sözleşmesinin feshedildiği konusunda dava açtığında bu durumu ispatlamak işverene ait olurken eğer işçi farklı bir gerekçeden dolayı iş sözleşmesinin feshedildiğini düşünüyorsa bu durumu ispatlamak da işçinin yükümlülüğüne kalmaktadır. Buna ek olarak işçinin ispat sırasında tanıklar kullanarak mesai saatleri, işe gelip gelmemesi, tatil süreleri konusunda da deliller ortaya koyabilmesi mümkün olmaktadır. İspatın hangi sınırlarda neleri kapsadığının iyi bir şekilde bilinmesi için bir avukattan yardım alınabilir.
Çalıştığı iş yerinde görevi altında bulunduğu işverenle arasındaki her türlü ilişki konusunda bir sorunun ortaya çıkması halinde işçiler başta alacaklarının tahsili olmak üzere çeşitli konularda iş mahkemelerine başvurarak dava açabilmektedirler. Kıdem ve ihbar tazminatlarının en sık görülen davalar olduğu dikkate alınırsa işçilerin maddi açıdan yaşamış oldukları mağduriyetlerin giderilmesinde bu davaların büyük bir katkısı bulunmaktadır.
İş hukuku İş davalarının konusunun ne olduğuna ve mahkemenin iş yoğunluğuna bağlı olarak iş mahkemesinde görülen davaların sonuçlanma süreleri değişiklik göstermektedir. Ancak bu davalar için ortalama süre 8 ile 12 ay arasında değişmektedir. İşverenler için bu süreler büyük bir sorun teşkil etmese de işçiler açısından yaşanan maddi kayıpların karşılanması adına en kısa sürede tazminat davası açarak sonuçlarını elde etmek oldukça avantajlı olacaktır.
Bu konu hakkında benzer makaleler için tıklayın
|
|
|
|
|
|
|
|
Mardin Adliyesi İletişim Bilgileri
Adres:
13 Mart, Vali Ozan Cad. Hükümet Konağı, 47200 Mardin Merkez/Mardin
Telefon:
04822123601 – 04822121027
MARDİN İŞ MAHKEMESİ | ( Dahili-625 ) |