Millî Eğitim Bakanlığı 20 bin öğretmen ataması yapılacağını duyurdu. Eğitimcilere göre ise Türkiye’de 600 bine yakın öğretmen adayı atanmayı bekliyor.
Geçen yıl Türkiye’de 35 bin öğretmen adayının ataması yapıldı ve bu rakam havuzda bekleyen yüzbinlerce aday için bir yıl daha beklemek anlamına geldi.
Bu yıl yapılacak öğretmen atamasının 20 bin olarak açıklanmasının ardından BBC Türkçe’ye konuşan eğitimciler, atama bekleyen en az 500 bin öğretmen olduğu söyleyerek yüzbinlerce kişinin açıkta kalacağını belirtti.
Eğitimcilere göre 20 bin atama hem Türkiye’nin hali hazırda ihtiyacı olan öğretmen açığını kapatmıyor hem de atanmayı bekleyen öğretmenlerin sayısını artırıyor.
Öte yandan MEB’in 20 bin öğretmen atayacağı branşların kontenjan dağılımına göre, bu yıl 7 bin 503 kontenjanla en fazla okul öncesi öğretmeni atanacak.
En fazla atama yapılacak diğer branşlar; 2 bin 223 kontenjanla sınıf öğretmenliği, 1.250 kontenjanla özel eğitim öğretmenliği, 1.218 kontenjanla din kültürü ve ahlâk bilgisi ve 1.004 kontenjanla ilköğretim matematik öğretmenliği oldu.
Ayrıca 288 beden eğitimi, 202 coğrafya, 306 fizik, 177 felsefe, 450 İngilizce, 232 kimya, 467 rehberlik, 351 sosyal bilgiler, 345 tarih, 616 Türk dili ve edebiyatı ve 552 Türkçe, 193 Arapça ve 480 fen bilimleri öğretmeni atanacak.
Her yıl neredeyse ortalama 20 bin eğitimcinin emekliye ayrıldığını söyleyerek bu yılki atamanın sadece ’emekli olanların yerini doldurma’ niteliğini taşıdığını değerlendiren Eğitim Sen Genel Başkanı Nejla Kurul, eğitim sistemindeki öğretmen ihtiyacının süreceğini belirtiyor.
Kurul, bir sınıftaki ideal öğrenci sayısının 15-20’yi geçmemesi gerektiğini ancak Türkiye’de sınıfların yüzde 54’ünde sınıf mevcudunun 37 öğrencinin üzerinde olduğunu belirtiyor.
İdeal koşullarda eğitimi olanaksız kılan sınıf mevcutlarını azaltabilmek için ise ‘bir an evvel’ hem yeni okul ve derslik inşasının yapılması hem de yeni öğretmen ataması yapılması gerektiğini kaydediyor:
“Sayıştay ataması yapılması gereken öğretmen sayısını 138 bin olarak belirlemişti.
“Millî Eğitim Bakanlığı da kendi yayınlarında, 100 bine yakın öğretmene ihtiyaç olduğunu ifade ediyor.
“Buna karşın sadece 20 bin öğretmen adayının ataması yapılıyor.
“Atanmayı bekleyen 600 bine yakın öğretmen var. O alanda yetişmiş olmalarına rağmen yetiştikleri işi yapamayan ve yetişmedikleri işlerde çalıştıkları için iş kazalarına uğrayan, umudunu yitiren, kimi zaman intihara sürüklenen öğretmenlerimiz var.
“Eğitim ve insan gücü planlaması son 20 yıl içerisinde inanılmaz ölçüde kötü.
“Üniversiteler ve Millî Eğitim Bakanlığı arasında, öğretmenlerin istihdamı konusunda birlik
Kurul, imam hatip okulları dışında Türkiye’deki sınıf mevcutlarının bazı bölgelerde 55-60’lara ulaştığını ve eğitim kalitesinin ciddi biçimde etkilendiğini belirtiyor:
“İstanbul’da 3 bin öğrencili bir ilkokulda, 54 öğrenci tek bir sınıftaydı. Sınıftaki 8 Suriyeli çocuktan 5’i Türkçe bilmiyordu ve sınıfın geri kalanı da kent yoksullarının çocuklarıydı. Yani evlerine kitap girmeyen, anne ve babanın yorgun olduğu evlerin çocukları.
“Özellikle göçmen çocuklar söz konusu olduğunda bu sınıfların daha da kalabalıklaştığını görüyoruz ama bu topraklarda yaşayan her çocuğun eğitim hakkı vardır. Bu bakımdan acil okul inşası, derslik ve öğretmen ataması yapılması gerekiyor.”
Eğitimci Salim Ünsal ise Türkiye’de eğitim ve Fen-Edebiyat fakültelerinden neredeyse her yıl 110 bin öğretmen adayının mezun olduğunu vurguluyor.
Ünsal her yıl eğitim fakültelerine yaklaşık 40 bin, Fen-Edebiyat fakültelerine ise 70 bin öğrenci alındığını söyleyerek “Aslında her yıl 110 bin atama yapılsa, öğretmen olacak kitleyi doğrudan yerleştirmiş oluruz ve birikme yaşanmaz” diyor.
Öte yandan mevcut tabloda, Türkiye’nin her yıl en az 40-50 bin öğretmen ataması yapmasının da “genel bir memnuniyet” yaratacağını ancak atama sayılarının bunun çok altında kaldığını değerlendiriyor.
MEB, 2022 yılı sonuna kadar 5 yaş grubunda okul öncesi okullaşma oranını %100’e çıkartmayı hedeflediğini açıkladı.
Bu kapsamda 2021 Kasım ayında açıklama yapan Millî Eğitim Bakanı Mahmut Özer, 2022 yılı sonuna kadar 3 bin yeni anaokulu ve 40 bin yeni ana sınıfı yapılacağını duyurmuştu:
“Eğitimde fırsat eşitliğini artırmak için okul öncesi eğitime erişimi yaygınlaştırmak istiyoruz.
“İlk adım olarak İstanbul’a her biri 12 derslikli 100 yeni anaokulu yapımını başlattık. İstanbul’a 2022 yılı sonuna kadar 1.000 yeni anaokulu yapacağız.”
MEB, Kasım ayında 3 bin 971 yeni ana sınıfı açıldığını duyurmuş ve yeni açılan ana sınıflarda 74 bin çocuk okul öncesi eğitime başladığını kaydetmişti.
Öğretmen atamalarında da birinci sırayı 7 bin 503 kontenjanla okul öncesi öğretmenliği aldı.
BBC Türkçe’ye konuşan uzmanlara göre bu atamada okul öncesi öğretmenliğinin öne çıkmasının sebebi de MEB’in okul öncesi eğitime odaklanan yeni projesiydi.
Ünsal, toplam öğretmen atamasının neredeyse üçte birinin okul öncesine yapılmasının diğer branşlarda rahatsızlık yarattığını kaydediyor:
“MEB, yeni politikası gereği çok sayıda ana okulu açmak istiyor. Dolayısıyla İstanbul ve Ankara gibi büyük illerde çok sayıda okul öncesi öğretmenine ihtiyaç duyuldu.
“Okul öncesi öğretmenlerinin bu kadar sayıda atanmasında bir sorun yok ancak çok fazla talebin bulunduğu diğer branşlardaki atamalar yetersiz kaldı. Okullarda hala rehberlik branşında yeterli sayıda öğretmen yok ve ne yazık ki sadece 467 rehber öğretmen atanıyor.”