MİRAS SÖZLEŞMESİ VE MİRAS SÖZLEŞMESİNİN ŞARTLARI

MİRAS SÖZLEŞMESİ VE MİRAS SÖZLEŞMESİNİN ŞARTLARI MİRAS SÖZLEŞMESİ VE MİRAS SÖZLEŞMESİNİN ŞARTLARI

Miras sözleşmeleri, olumlu miras sözleşmeleri ve olumsuz miras sözleşmeleri olmak üzere iki türlü yapılabilen sözleşme türleridir. Olumlu miras sözleşmesi tabirinden de anlaşılacağı üzere miras sözleşmelerinin genel itibariyle belirli bir malın belirli kişilere bırakıldığı sözleşmelerdir. Olumsuz sözleşmelerde de yine adından da anlaşılacağı üzere feragat sözleşmesi şeklinde anlaşılacaktır.

Miras Sözleşmesi Yapılabilmesinin Şartları:
Miras sözleşmesi yapılabilmesi için miras bırakanın birtakım şartlara uygun durumda olması ve miras sözleşmesinin de şekil şartına uyularak meydana getirilmesi gerekmektedir. Öncelikle miras bırakan kişinin ergin olması gerekmektedir. Bununla birlikte miras bırakanın miras sözleşmesi yapıldığı esnada ayırt etme gücüne haiz olması da gerekmektedir. Miras bırakanın dışında miras sözleşmesinin yapılması da şekil şartına bağlıdır. Öyle ki Türk Medeni Kanununda belirtildiği üzere miras sözleşmeleri resmi vasiyetname şeklinde düzenlenmelidir.

Resmi vasiyetname düzenlenmesi çoğunlukla uygulamada karşımıza noterler aracılığıyla çıkmaktadır. Bunun dışında Sulh hukuk mahkemelerinde veya kendisine resmi vasiyetname düzenleme yetkisi verilen memurlar da (konsoloslar gibi) resmi vasiyetname düzenleyebileceklerdir.

Olumlu Miras Sözleşmesi:
Miras sözleşmesiyle birlikte miras bırakan kişi mirasından vasiyetname ile birlikte bir kişiyi mirasçısı atayabilir ya da ölüme bağlı kazandırma yolu ile üçüncü bir kişinin de mirastan pay almasını bu sözleşme ile belirleyebilir. Türk Medeni Kanununun 527.maddesinde düzenlenen bu durumla ilgili kanunumuz: ‘’ Mirasbırakan, miras sözleşmesiyle mirasını veya belirli malını sözleşme yaptığı kimseye ya da üçüncü bir kişiye bırakma yükümlülüğü altına girebilir.’’ Demektedir. Buradan da anlaşılacağı üzere miras bırakan ölümünden sonraki dönem ile ilgili mallarını ölüme bağlı kazandırma yolu ile atayacağı mirasçılara kazandırabilecektir.

Olumsuz Miras Sözleşmesi:
Olumsuz miras sözleşmesi daha önce de belirttiğimiz üzere bilinen adıyla feragat sözleşmesidir. Mirastan feragat sözleşmesi, mirasçı olan kişinin miras bırakan ile anlaşarak bir sözleşme ile birlikte kendisinin mirastaki payından iradesiyle vazgeçmesi anlamına gelmektedir. Miras bırakan kişinin hayatta olduğu dönemde yapılan bu sözleşme ile birlikte gelecekte miras bırakanın ölümü ile birlikte mirasçı kendi payı üzerinde iddiada bulunamayacaktır.

Feragat sözleşmesi çoğunlukla ivazlı yani karşılığında belli bir şey alınarak veya anlaşılarak yapılan sözleşme türü olsa da herhangi bir karşılık olmadan yani ivazsız şekilde de mirastan feragat edilebilmekte bu yönde taraflar miras sözleşmesi düzenleyebilmektedirler.

Mirasta taraflar mirasın sözleşmeye taraf mirasçı için tamamı hakkında feragat sözleşmesi düzenleyebilecekleri gibi aralarında kararlaştırdıkları bir kısım hakkında da feragat sözleşmesi düzenleyebileceklerdir.

Türk Medeni Kanunundaki hükme göre ise ‘’ Mirasbırakan, bir mirasçısı ile karşılıksız veya bir karşılık sağlanarak mirastan feragat sözleşmesi yapabilir.’’

Yine Türk Medeni Kanunu madde 528’in devamında alt soy ile ilgili hükme de yer verilmiştir. Mirasçının feragat sözleşmesiyle birlikte alt soyuna etki bakımında Türk Medeni Kanunu madde 528’in 3.fıkrasında ‘’ Bir karşılık sağlanarak mirastan feragat, sözleşmede aksi öngörülmedikçe feragat edenin altsoyu için de sonuç doğurur.’’ Denmektedir.

Miras Sözleşmesinin İptal Edilebilmesi Mümkün müdür?
Miras sözleşmesinin iptal edilebilirliği ilgili birden fazla durum söz konusu olabilecektir. Öncelikle miras bırakan açısından iptal edilebilirlik irade sakatlığıyla gündeme gelebilir. Türk Medeni Kanunu madde 504’e göre: ‘’ Mirasbırakanın yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama etkisi altında yaptığı ölüme bağlı tasarruf geçersizdir. Ancak, mirasbırakan yanıldığını veya aldatıldığını öğrendiği ya da korkutma veya zorlamanın etkisinden kurtulduğu günden başlayarak bir yıl içinde tasarruftan dönmediği takdirde tasarruf geçerli sayılır’’ denmektedir.

Miras sözleşmesinin iptal edilebilirliğinin bir diğer hali de miras sözleşmesi yapılırken tarafların tam ehliyetli olmama halidir.

Miras Sözleşmesi Nasıl Saklanır?
Miras sözleşmesi Türk Medeni Kanununda da belirtildiği üzere resmi vasiyetnameyi düzenleyen memur tarafından saklanılır.

Miras Sözleşmesinden Dönmek Mümkün Müdür?
Türk Medeni Kanununun 542.maddesindeki düzenlemeye göre taraflar tekrar bir vasiyetname düzenleyerek şekil şartlarına da uyarak eski sözleşmeden dönebilir. İlgili kanun ‘’ Mirasbırakan, vasiyetname için kanunda öngörülen şekillerden birine uymak suretiyle yeni bir vasiyetname yaparak önceki vasiyetnameden her zaman dönebilir. Vasiyetnamenin tamamından veya bir kısmından dönülebilir.’’ Demektedir.