Obezite Cerrahisi Sonrası Hamilelik

[vc_row][vc_column width=”1/4″][vc_single_image source=”featured_image” img_size=”full” alignment=”center”][/vc_column][vc_column width=”3/4″][vc_column_text] Türkiye İstatistik Kurumu’nun Ekim 2015 raporunda, Türkiye’de obezite ) oranının kadınlarda %32,3 erkeklerde %24 olduğu ve toplumda her 10 kişiden 3’ünün obez olarak hayatına devam ettiği açıklanmıştır.

Obezite, yaşamı tehdit eden bir hastalık olarak toplumu risk altına almaya devam ederken, yapılan araştırmalar sonucu obezite kaynaklı üreme sağlığı problemlerinin gelecek yıllarda kadınları daha fazla etkisi altına alacağı öngörülüyor. Pek çok çalışmada, kilo vermenin üreme sağlığını iyileştirici, adet döngüsünü düzenleyici, polikistik over hastalığını iyileştirici ve doğurganlığı artırıcı etkisi ortaya konmuşken; obezite cerrahisi gebe kalmak isteyen obez kadınlar arasında giderek önem kazanmakta ve uygulanma sayısı günbegün artmaktadır . Mide küçültme ameliyatı sonrası hasta başarılı olursa obeziteden ve obezite kaynaklı hastalıklardan korunmuş olur. Yaşam kalitesini ve muhtemel yaşam süresini uzatır. Kilo kaybı miktarı hamile kalma şansını doğru orantılı olarak artırır. Bu noktadan sonra, kadın hastalar hamile kalmak istediklerinde, mide küçültme ameliyatı sonrası hamilelik süreçlerini nasıl yönetecekleri önemle üzerinde durulması gereken bir konudur.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]

Mide küçültme ameliyatı sonrası hamilelik

Hamilelik metabolizmanın hızlandığı dinamik bir süreçtir. Bu süreçte vücuda alınan vitamin ve mineraller, hormonlar tarafından hamilelikle birlikte gelişen dokulara ve gelişimine katkıda bulunmak üzere fetüse(bebeğe) yönlendirilir. Hem enerji hem vitamin-mineral ihtiyacı artar. Ayrıca, kısıtlı besin tüketimi, yanlış beslenme alışkanlıkları, besin değeri düşük yiyecek seçimi, besin intoleransı (sindirimde zorlanma), emilim azlığı, mide bulantısı ve kusma gibi hem ameliyat hem hamilelik kaynaklı oluşabilecek durumlar protein, enerji ve vitamin-mineral ihtiyacını karşılamayı daha zor hale getirebilir.

2014-2015 yıllarında sonlandırılan çeşitli araştırmalarda hamilelik için önerilen zaman, mide küçültme ameliyatından en az 1 yıl sonradır. Bu süre, annenin vücudunun yeni düzenine alışması, besinsel ihtiyaçlarını karşılayabildiğinden emin olunması, oluşabilecek komplikasyonların hamileliği tehlikeye sokmaması, annenin ve fetüsün obeziteden ve obezitenin getirdiği diğer sağlık problemlerinden etkilenmemesi için önemle vurgulanır.

Mide küçültme ameliyatı olmuş annelerin bebeklerinde obez annelerin bebeklerine kıyasla makrozomi (çok iri bebek) daha az görülürken yüksek tansiyon kaynaklı bozukluklar ve gebelik diyabeti oranı da anlamlı derecede az görülür. Öte yandan, mide küçültme ameliyatı olmuş annelerin bebeklerinin düşük doğum ağırlıklı ve/veya prematüre olma riskleri, obez annelere oranla fazladır. Fakat sezeryan ile doğum, ölü doğum, düşük risklerinde bir fark bulunmamıştır. En sağlıklı şekilde hamilelik için önerilen, anne adaylarının bir ekip tarafından takip edilmesidir. Ekipte bulunması önerilen sağlık çalışanları: cerrah, diyetisyen, kadın doğum uzmanı, endokrinolog, kardiyolog ve pratisyen hekimdir. Beslenme danışmanlığı hali hazırda normal bir birey için mide küçültme ameliyatından önce başlanmalı ve ameliyat sonrasında devam etmeliyken bunun yanında anne adaylarında beslenme durumu, hamilelik öncesi süreçte ve hamilelik boyunca, herhangi bir protein ve vitamin-mineral eksikliği olmaması adına sıkı takip edilmelidir. Obezite cerrahisi olmuş anne adaylarında özellikle A, B1 ve D vitaminleri, folik asit, demir, kalsiyum eksikliği ve kanda serum albümin (protein) düşüklüğü sıklıkla görülmektedir. Önerilen takip düzeyi, her trimesterde( 3 ayda 1) kapsamlı bir kan tahlili ile kontrolün sağlanması ve 24. haftadan itibaren 4 veya 6 haftada bir ultrasona girilmesidir. Protein ve vitamin-mineral alımı yeterli olan anne adaylarının hamileliklerinde sağlık açısından normal anne adaylarından farklı riskler görülmemiştir. Mide küçültme ameliyatı kaynaklı oluşabilecek olumsuz etkileri engellemek isteyen anne adaylarının yapması gereken, obezite cerrahisi diyetisyeni eşliğinde düzenlenecek yeterli ve dengeli beslenme ile birlikte uzman doktorlar tarafından takip olacaktır.

Mide küçültme ameliyatı olmuş hastalarda genel olarak yeme miktarı kısıtlanmıştır ( Tüp mide ameliyatı ). Bazı operasyonlarda ilaveten emilim de kısıtlanmıştır ( Mide By-pass’ı , Duedonal Switch vb.). Bu durumun sonucunda yapılan araştırmalarla hastaların sağlıklı bir şekilde kilo verip başarıya ulaşmaları ve 30 VKİ ’nin altına yaşamlarını devam ettirmeleri için önerilen genel bir beslenme biçimi mevcuttur. Bu beslemede, hastaların seçecekleri besinlerin besinsel içeriğinin zengin olması gerekmekte ve tercihlerini proteinden yana kullanmaları istenmektedir. Ufak öğünlerle sık beslenmeleri, katılarla sıvıları minimum 30 dakika aralıklarla tüketmeleri, mutlaka vitamin-mineral takviyesi almaları ve sıvı tüketimlerini belirli bir seviyede tutmaları altın kurallardır. Mide küçültme ameliyatı olan hastaların kas kayıplarını önlemek için uluslararası kılavuzlarda günde minimum 60 gr protein almaları önerilir.

Mide küçültme ameliyatı sonrası minimum 60 gr proteinli ve altın kurallara uygun bir beslenme düzenin yaklaşık olarak denk geldiği kaloriye, insan vücudu zamanla adapte olarak kilo vermeyi durdurur ve kilo zaman içinde sabitlenir. Metabolizma bu kaloriyle günlük enerjisini karşılayacak yeni bir düzene kavuşur. Bu aşamadan sonra planlanan hamileliklerdeki besinsel ihtiyaçlara bakalım .

– Uzmanlar tarafından önerilene göre bir kadının hamilelik boyunca günde ideal kilosu başına 1,2 gr protein (70-80 gr) alması hamilelik için gereklidir.

– Kişisel olarak ihtiyaçların hesaplanarak beslenme programı hazırlanmasının en sağlıklı seçenek olması yanı sıra, genel kurallar çerçevesinde obezite cerrahisine yönelik beslenme alışkanlığına gebe kadınlarda protein açısından ek yapmak gerektiği söylenebilir.

– Gebelik boyunca yeterli protein sağlandıktan sonra gerekli kalori açığı kişiye ve gebelik zamanına özel hesaplanır.

– Mideyi genişletmeyecek ve yormayacak, kalori yoğunluğu yüksek besinlerle -altın kurallar çerçevesinde- desteklenebilir. (Örn: kuruyemişler, obezite cerrahisi diyetisyeni tarafından önerilen entegral ürünler, protein tozu vs…) 2015 yılında yapılan bir çalışma sonucu mide küçültme ameliyatı olmuş gebelere, normal gebelerden farklı olarak bazı minerallerde ek yapılması önerilmiştir. Farklı olarak: kalsiyum 2000 mg/ gün, demir 40-65 mg/gün ve iyot 250 mg/gün olarak tavsiye edilmiştir. Bunun dışındaki tüm vitamin-mineral ihtiyaçları normal gebelerle aynıdır. Vitamin ve minerallerin tavsiye edilen günlük tüketim miktarlarının kesinleştirilebilmesi için bu alanda daha çok çalışmaya ihtiyaç olmakla birlikte seçilecek vitamin-mineral takviye edici ürünün yukarda belirttiğimiz miktarları sağlamasında yarar vardır.

Mide küçültme ameliyatı sonrasında kilo alımı

Mide küçültme ameliyatı olmuş kadınların, ameliyat sonrası hamileliklerinde, aynı vücut kitle indeksine (VKİ) sahip ameliyatsız kadınlara göre daha az kilo aldıkları kanıtlanmıştır. Mide küçültme ameliyatı olmuş annelere önerilen ortalama sağlıklı kilo alışı: VKİ’si 20-26 kg/m ^{2 olanlara} 11,5 – 16 kg arası, VKİ’si 26-30 olanlara 7-9 kg arasıdır.

Sonuç olarak, obezite cerrahisi ile kilo vermek doğurganlığı artırır. Mide küçültme ameliyatları sonrası makrozomi (çok iri bebek), gebelik diyabeti ve yüksek tansiyon kaynaklı problemler azalırken; düşük doğum ağırlıklı bebek ve prematüre doğum oranları obez kadınlara kıyasla artar ancak obezite cerrahisinin sezeryan, ölü doğum, düşük gibi komplikasyonlara sebep olduğuyla ilgili kanıt yoktur.

Obezite ameliyatı olan kadınlara sağlıklı bir hamilelik için önerilenler: obezite cerrahisi üstünden en az 1 yıl geçmesi, yeterli protein, vitamin-mineral alımı ve uzmanlar tarafından hem kan tahlili hem ultrason ile düzenli takip edilmeleridir. Doğru beslenme ve düzenli takip ile sağlıklı bir hamilelik mümkündür.

Katkılarından dolayı Stj. Dyt. Sena Tiritoğlu’na teşekkürler.

KAYNAKLAR

– Pregnancy and Neonatal Outcome After Bariatric Surgery (2015)
Kent Willis, MD a, *, Nicky Lieberman, MD b, Eyal Sheiner, MD, PhD, Deputy Director General, Professor and Senior Researcher c

– A meta-analysis of Maternal and Fetal Outcomes of Pregnancy After Bariatric Surgery (2015)
Xiao-yan Yi a, Qi-fu Li a, Jun Zhang b, Zhi-hongWang a,⁎

– Bariatric Surgery in Women: A Boon Needs Special Care During Pregnancy (2015)
Archana Kumari1, Aruna Nigam2

– Malnutrition in pregnancy following bariatric surgery: three clinical cases of fetal neural defects (2014) Gloria Pelizzo1*, Valeria Calcaterra2, Mario Fusillo1, Ghassan Nakib1, Antonio Maria Ierullo3, Alessandro Alfei3, Arsenio Spinillo3, Mauro Stronati4 and Hellas Cena5

– Micronutrient Levels and Supplement Intake in Pregnancy after Bariatric Surgery: A Prospective Cohort Study (2014) Roland Devlieger1,2*”, Isabelle Guelinckx3″, Goele Jans2, Willy Voets4, Caroline Vanholsbeke1,2,5, Greet Vansant3

– Nutrition Education and Counseling of the Bariatric Surgery Patient (2014)
The ASMBS Textbook of Bariatric Surgery Volume 2: Integrated Health Toni Piechota

– Clinical practice guidelines for the perioperative nutritional, metabolic, and nonsurgical support of the bariatric surgery patient–2013 update: cosponsored by American Association of Clinical Endocrinologists, the Obesity Society, and American Society for Metabolic & Bariatric Surgery.
Mechanick JI ¹ , Youdim A, Jones DB, Garvey WT, Hurley DL, McMahon MM, Heinberg LJ, Kushner R,Adams TD, Shikora S, Dixon JB, Brethauer S; American Association of Clinical Endocrinologists; Obesity Society; American Society for Metabolic & Bariatric Surgery.

– Effect of bariatric surgery on obesity-related infertility (2011) Mario Musella, M.D., Marco Milone, M.D.*, Marcello Bellini, M.D., Loredana Maria Sosa Fernandez, M.D., Maddalena Leongito, M.D., Francesco Milone, M.D.

– Reproductive Health of Women Electing Bariatric Surgery (2010) Gabriella G. Gosman, M.D.,a Wendy C. King, Ph.D.,b Beth Schrope, M.D., Ph.D.,c Kristine J. Steffen, Pharm.D., Ph.D.,d Gladys W. Strain, Ph.D.,e Anita P. Courcoulas, M.D.,a David R. Flum, M.D., M.P.H.,f John R. Pender, M.D.,g and Hyagriv N. Simhan, M.D., M.S.C.R.a

– Reproductive Considerations and Pregnancy after Bariatric Surgey: Curent Evidence and Recommendations (2008) Jesica H. Robert, Robert L. Bell, Andrew J. Duffy

– The Impact of Bariatric Surgery on Menstrual Patterns (2006) Melissa Teitelman, MD1; Chad A. Grotegut, MD2; Noel N. Williams, MD3; James D. Lewis, MD, MSCE1

– Kutluay- Merdol T.:Temel Beslenme ve Diyetetik, Ankara 385, 2015. [/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]