Organik kelimesi biyolojik ve ekolojik gibi farklı ifadelerde de kullanılmaktadır. Dünya’ da her geçen gün hava, su ve toprak kirlenmektedir. Bu değişimle beraber insanlar kötü beslenmeye mahkum kalmaktadırlar.
Fakat beslenmenin insan sağlığı üzerinde ki önemi her geçen gün artmaktadır. İnsanlar doğal üretilmiş, tarlalardan direk sofralara ulaşan gıdalara ihtiyaç duymaktadır.
Bu sebeple bu ihtiyacı karşılayacak, doğa dostu üretim metodu ‘Organik Tarım’ ortaya çıkmıştır.
Organik Tarım, insan sağlığına ve çevreye zarar vermeyen üretim yaparken içeriğinde kimyasal hiçbir madde kullanılmayan üretimdir.
Gıdalar üretimden tüketime kadar her aşaması kontrollüdür. Organik ‘Sertifikalı Tarım’ olarak üretimi yapılır ve her aşaması denetim altındadır. Bu sayede doğal dengeyi koruyarak, ekosistemin ihtiyaç duyduğu tüm yaşamsal kaynakları korumaktadır.
Organik tarım dünya da Türkiye, Japonya, ABD gibi birçok ülkede yasal düzenleme ile kontrol altında tutulmaktadır. Bozulan doğal dengenin yeniden sağlanması ve çevreye duyarlı insan sağlığını olumsuz etkilemeyen üretim yapmak amaçları arasında yer almaktadır.
Organik tarım faaliyetleri esaslarına uygun olarak üretilmiş ham, yarı mamul veya mamul haldeki sertifikalı ürün organik tarım içeriğine girmektedir.
Organik gıda meyve- sebze, tarımsal ürünleri, hayvansal gıdaları kapsamaktadır. Organik tarım da gıda ürünlerinde kimyasal ve sentetik ürün kullanılmamaktadır.
Kimyasal tarım ilaçları, mineral gübreler ve hormonların katılmadığı üretim şekliyle organik tarım yapılmaktadır. Organik tarımda ürün yetiştirilmesi, toplanması, hasat, kesim, işleme, ambalajlama, etiketleme, muhafaza, depolama, taşıma ile ürünün tüketiciye ulaşmasına kadar olan süreçte kimyasal hiçbir madde kullanılmamaktadır.
Tarım ilaçlarına en çok üretimi yapan çiftçiler ve aileleri maruz kalmaktadır. Organik tarım sayesinde önce çiftçi ve aileleri daha sonra toplumun sağlığı korunmaktadır. Organik tarım yayıldıkça hastalıklar da azalacaktır.
1/12/2004 tarihli ve 5262 sayılı Organik Tarım Kanununa dayanılarak hazırlanan Organik Tarımın Esasları ve Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik’te genel kurallar aşağıdaki gibidir:
– Organik tarımın yapılacağı alandaki çevresel kirlilik riski dikkate alınarak bulaşma ihtimaline karşı gerekli tedbirler alınır.
– Üretimde kullanılan tüm alet ve ekipmanlar temizlenip dezenfekte edildikten sonra kullanılmalıdır.
– Organik tarım faaliyetlerinin tüm aşamaları kayıt altına alınarak izlenebilirlik temin edilir.
– GDO içeren veya GDO’ lar dan oluşan gıda, yem, gıda katkı maddesi, bitki koruma ürünleri, gübreler, toprak düzenleyiciler, tohumlar, mikroorganizmalar, hayvan sağlığı için kullanılan ürünler ve hayvanlar organik tarımda kullanılamaz.
– Organik tarımda yenilenemez kaynakların ve çiftlik dışı girdilerin kullanımı minimum düzeyde tutulur.
– Organik tarımsal üretim ile ilgili kararlarda yerel ve bölgesel ekolojik dengenin dikkate alınması gerekir.
Söz konusu tebliğ kapsamındaki organik hayvansal üretimi konusundaki bazı kurallar şu ise şekildedir:
– Çevre koşullarına adaptasyon kabiliyeti yüksek olan ve hastalıklara dayanıklı ırklar seçilir. Bunun için o bölgeye adapte olmuş yerli ırklar ve melezlerine öncelik verilir.
– Organik işletmelerden getirilen ve tamamen organik yemlerle beslenilen, genetik yapısı değiştirilmemiş, çevreye, iklim koşullarına ve hastalıklara dayanıklı hayvanlar damızlık olarak kullanılır.
– Organik hayvan yetiştiriciliğinde tabii tohumlama esastır. Damızlık hayvanlardan tamamen doğal yöntemlerle elde edilen, saklanan ve kullanılan sperma ile suni tohumlama yapılabilir. Embriyo transferi yapılamaz.
– Hayvanlar, meralara veya açık hava gezinti alanlarına veya açık alanlara erişebilmelidir. Meralarda ve açık alanlarda birim alan başına düşen hayvan sayısı, üretim birimindeki bitkisel üretime yeterli hayvan gübresi sağlayabilecek şekilde sınırlı olmalıdır.
– Alanlar, en az üç yıl bu Yönetmelikte izin verilmeyen ürünlerle muamele görmemiş olmalıdır.
– Konvansiyonel olarak yetiştirilmiş aynı tür hayvanlar, organik olarak yetiştirilen hayvanlar ile aynı anda merada olmamalıdır.
Organik gıdanın temel amacı insanların sağlıklı beslenmesidir. Bunu yaparken çevrenin doğal dengesini bozmadan insanların taleplerini karşılayabilmektir.
Organik Gıda üretiminde belirtilen tebliğler ve yasalar kontrol altında tutulmaktadır, içeriğinin katkılı olmasının önüne geçilen denetlemeye tabi tutulan bir sistemdir. Ürüne ‘organik ‘sertifikası verilebilmesi için üzerinde bazı test ve analizler yapılmaktadır.
Yapılan testler; GDO taraması, tip belirleme analizi, et ürünlerinde tür tayini, pestisit analizleri, antibiyotik ve hormon tayini ve katkı maddelerinin tayini gibi analizler yapılmaktadır.
.