Nevit Kodallı
Vefat Tarihi: 1Eylül 2009
Prof. Nevit Kodallı (Devlet Sanatçısı 1924 – 2009)
Kulübümüzün olduğu Sanat Sokağında bulunan ve 1992 yılında İçel Sanat Kulübü’ne tahsis edilmiş ve uzun yıllar kulübümüzün kullanımında kalmış; halen Mersin Büyükşehir Belediyesi tarafından kullanılan ve eski bir Mersin evi olan ikiz binalarından birisinin alt salonuna 1993 yılında üyelerimiz arasında yapılan anket sonucu; Mersinli kompozitör, Devlet Sanatçısı Prof. Nevit Kodallı’nın adı verilmiştir. Salonda yüzlerce söyleşi, müzik dinletileri, konferanslar, gösteriler yapılmıştır.
1996 yılında Sayın Prof. Dr. Nevit Kodallı İçel Sanat Kulübü Marşı’nı yazmış ve bestelemiştir. Kulübümüzü büyük katkıları olan devlet sanatçımıza minnettarız.
İÇEL SANAT KULÜBÜ MARŞI
Toroslardan esinti
Çiçek açar dallarda
Bir pınar Akdeniz’de
İçel Sanat Kulübü
Biz Mersin dallarıyız
Güzel Mersinimizde
Biz sevgi bağlarıyız
Sanat Kulübümüzde
Bilim, sanat ve doğa
Sevgi, erdem, özgürlük
Uygarlık, çağdaşlıkta
İçel Sanat Kulübü
Biz Mersin dallarıyız
Güzel Mersinimizde
Biz sevgi bağlarıyız
Sanat Kulübümüzde
Ezgisinde müzğin
Dizesinde şiirin
Paletin renklerinde
İçel Sanat Kulübü
Biz Mersin dallarıyız
Güzel Mersinimizde
Biz sevgi bağlarıyız
Sanat Kulübümüzde
———————————————-
Mersin’de beş çocuklu bir ailenin en küçüğü olarak dünyaya gelen Nevit Kodallı, müziği çocukluğunda doya doya yaşadığı bir ortamda yetişmiştir. Ailenin tüm çocuklarının müzikle ilgili olması ve ailenin bu ilgiyi teşvik etmesi Nevit Kodallı’nın müzikal gelişimindeki en önemli etken olmuştur. İlk müzik derslerini ağabeyi Hayri Kodallı’dan alan değerli hocamız ilkokul ve ortaokul yıllarını Mersin’de tamamlamıştır.
Nevit Kodallı, 1939 yılında Ankara Devlet Konservatuvarı Kompozisyon Bölümü’ne girdiğinde okul açılalı henüz üç yıl olmuştur. Zorlu bir sınavı kazanarak girdiği konservatuarda Necil Kazım Akses ile kompozisyon, Ferhunde Erkin’le piyano, Ernst Preatorius ve Hasan Ferit Alnar’la teori ve müzik tarihi çalışmıştır. Konservatuarın yüksek bölümünü 1947 yılında bitiren bestecimiz, 1948’de devlet bursuyla Fransa’ya gönderilmiştir.
Paris’te Ecole Normale de Musique’de Arthur Honegger’in kompozisyon, Jean Fornet’nin orkestra şefliği öğrencisi olarak çalışan besteci, ayrıca Nadia Boulanger’den özel dersler almıştır.
1953 yılında yurda dönen Kodallı, yine aynı yıl Ankara Devlet Konservatuvarı’nda (Şimdiki Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı) kompozisyon öğretmenliği görevine getirilmiştir. 1953 yılında Atatürk’ün naşının Etnografya Müzesi’nden Anıtkabir’e nakli törenlerinde Cahit KÜLEBİ’nin bir şiiri üzerine bestelediği “ATATÜRK ORATORYOSU” ilk kez seslendirilmiştir.
1955 – 1991 yılları arasında Ankara Devlet Opera ve Balesi’nde orkestra şefliği, 1971 – 1981 yılları arasında Devlet Balesi’nde yönetmenlik, 1989 – 1993 arasında Ankara Devlet Konservatuarı’nın müzik ve müzikoloji bölümü başkanlığını yapmış, T.C. Kültür Bakanlığı’nda “Bakan Danışmanı” olarak çalışmıştır.
Bunların yanı sıra ülkemizde çeşitli yaş gruplarında korolar oluşturulması konusunda da çalışmaları bulunmaktadır.
1981 yılında “Devlet Sanatçısı” unvanıyla onurlandırılmış; 1997 yılında Sevda – Cenap And Müzik Vakfı’nın “Altın Madalyası”na ve yine aynı yıl Mersin Rotary Kulübünün “Mesleğe Hizmet Ödülü”ne layık görülmüştür.
2003 yılında da İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın (İKSV) “Yaşam Boyu Başarı Ödülü”nü, Mersin Lions Kulübünün “Melvin Jones Madalyası”nı ve Mersin Uluslararası Müzik Festivali Hanri ATAT Özel Ödülü’nü almıştır.
Bunların yanı sıra Eskişehir Anadolu Üniversitesi ve Sivas Cumhuriyet Üniversitesi tarafından kendine “Doctor in Honoris Causa” ünvanı verilmiştir.
Nevit Kodallı, yapıtlarıyla yurt dışında da ilgi görmüştür. Bu kapsamda 1987 yılında Fransızların Sanat ve Edebiyat Şövalye nişanına layık görülmüştür.
Emekli olduktan sonra 1994 yılında Mersin’e yerleşen bestecimiz, Çukurova Devlet Konservatuvarı ve Mersin Devlet Konservatuvarında kompozisyon dersleri vermiştir. 1994 yılında Nevit Kodallı’nın önderliğinde Mersin Yetişkinler Korosu, 1996 yılında da Mersin Polifonik Korolar Derneği kurulmuş ve bu derneğin kurucu üyesi olmuştur. Mersin Polifonik Korolar Derneği’nce değerli hocamızın adına her yıl bahar aylarında “Nevit Kodallı Çoksesli Korolar Şenliği” düzenlenmektedir.
Mersin Devlet Opera ve Balesi’nin kuruluşunun 10. yıl dönümü olan 2002 yılında bir proje olarak gündeme getirilen “Mersin Uluslararası Müzik Festivali”nin hayata geçirilmesinde ve yıllarca sürdürülmesinde önemli rol oynamıştır. “Mersin Uluslararası Müzik Festivali Sanat Danışma Kurulu Üyesi” olarak yıllarca Festivalimize destek vermiştir. Kendisi her zaman şükranla ve minnetle anılacaktır.
1 Eylül 2009 tarihinde kaybettiğimiz Devlet Sanatçısı Prof. Nevit Kodallı Olcay Kodallı’nın eşi ve Nihat Kodallı (Tıp doktoru) ile Murat Kodallı’nın (Piyanist ve Orkestra Şefi) babalarıydı.
Nevit Kodallı’nın biyografisi, “Mersin’den Yükselen Çağdaş Bir Ses: Nevit Kodallı” başlığı altında 2009 yılında Evin İlyasoğlu tarafından yazılmış; Mersin Ticaret ve Sanayi Odası’nın desteğiyle Pan Yayıncılık tarafından basılmıştır.
Nevit KODALLI’nın Eserleri
“Op. 13 Atatürk Oratoryosu”, soprano, tenor, bariton, koro ve büyük orkestra için, Cahit Külebi’nin şiiri üzerine, 1950 – 1952; İlk seslendirme: Ankara Devlet Operası Solistleri ve Hans Herner yönetimindeki Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası.
“Op. 25 Cumhuriyet Kantatı” (Şiir C. A. Kansu), solo tenor, koro ve orkestra için, 1973; ilk seslendirme: Hikmet Şimşek yönetimindeki Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası. Solist: Cemil Sökmen, 1973.
“Op. 16 Van Gogh”, beş perde; solistler, koro ve orkestra için, 1954–56; ilk temsil: Ankara Devlet Operası, şef: Nevit Kodallı.
“Op. 17 Antigone”, büyük orkestra için, 1958.
“Op. 19 Gılgameş”, dört perde; solistler, koro ve orkestra için /1962 – 1964 Orhan Asena’nın librettosu üzerine; ilk temsil: Ankara Devlet Opera ve Balesi, şef: Nevit Kodallı.
“Sinfonietta” 1966
“Op. 27 Hürrem Sultan”, büyük orkestra için, 1976; ilk seslendirme: Ankara Devlet Opera ve Balesi Orkestrası, şef: Nevit Kodallı, 1976.
“Bir Düğün”
“Op. 5 Suit”, 1946; ilk seslendirme: Hans Rosbau yönetimindeki Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası, 1948.
“Süit” (Büyük Orkestra) 1946
“Op. 9 Sinfonia (do majör), 1948; ilk seslendirme: Hans Rosbau yönetimindeki Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası, 1950.
Sinfonietta (Yaylı Çalgılar) 1949
“Op. 22 Telli Turna”, küçük orkestra için “suit”, 1969. ilk seslendirme: Hikmet Şimşek yönetimindeki Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası, 1970.
“Op. 26 Güzelleme”, küçük suit, 1974; ilk seslendirme: Ankara Halkevi Orkestrası, 1975.
“Op. 24 Ebru”, “kentet”in orkestra düzenlemesi, 1980; ilk seslendirilme: Hikmet Şimşek yönetimindeki C.S.O. solist: Gülay Uğurata, 1981.
“Op. 28 Viyolonsel Konçertosu”, 1983. ilk seslendirme: Hikmet Şimşek yönetimindeki C.S.O. solist: Ali Doğan, 1985.
Piyano Parçaları 1945
Ostinato (Çocuklar için) 1946
Piyano Sonatı 1950
Gençler İçin Beş Piyano Parçası 1950
Keman için Poema 1954
“Op. 3 Passacaglia ve fugue”, yaylılar orkestrası için, 1945.
“Op. 4 Sextet”, yaylı çalgılar için, 1945; ilk seslendirme: Ankara Radyosu, Orhan Borar, Fethi Kopuz, Behzat Şarıl, Naci Bolgi, Nusret Kayar, Enver Kakıcı, 1946.
“Op. 8 Kuvartet No:1”, yaylılar için, 1947; ilk seslendirme: Tibor Varga Kuvarteti, Darmstadt, 1949.
“Op. 10 Sinfoniette”, yaylılar orkestrası için, 1949; ilk seslendirme: Darmstadt Tiyatro Orkestrası, Şef: Herman Scherchen, 1950.
“Op. 15 Poema”, solo keman için, 1954; ilk seslendirme: Lico Amar, İsviçre Radyosu, 1956.
“Op. 20 Beş Halk Türküsü”, 1962; ilk seslendirme: Ankara Devlet Opera Korosu, 1962.
“Op. 21 Kuartet No:2”, yaylılar için, 1966; ilk seslendirme: Suna Kan, Ulvi Yücelen, Ruşen Güneş, Doğan Cangal, 1967.
“Op. 23 Ebru”, piyanolu beşli, 1971; ilk seslendirme: Viyana Solistleri, 1973.
Koro için Parçalar 2000
“Op. 1 Ballad”, 1942; ilk seslendirme: Bülent Arel, 1942
“Op. 2 Piyano için Parçalar”, 1945. ilk seslendirme: Nevit Kodallı, 1945.
“Op. 6 Ostinato”, çocuklar için, 1946; ilk seslendirme: Nevit Kodallı; basım: Mills Music, New York.
“Op. 7 Yedi Şarkı”, 1946; ilk seslendirme: Evin Örge, Bülent Arel, 1947.
“Op. 11 Pastisches”, 1949; ilk seslendirme: Radyo Paris, Solist: Aydın Gün, 1949.
“Op. 12 Sonat”, 1950; ilk seslendirme: Nevit Kodallı, 1950.
“Güzel Helena” 1954
“Tanrılar ve İnsanlar” 1954
“Op. 14 iki lied”, 1954; ilk seslendirme: Cemil Sökmen, 1955.
“Op. 18 Garip Şarkılar Albümü”, 1958; ilk seslendirme: Selim Ünokur ve Nevit Kodallı, 1959.
“Kral Oedipus Oyunu İçin Müzik” 1959
“Liedler Albümü” 2000
Not: Bestecimiz Nevit Kodallı’nın 250 dolayında tiyatro müziği, çok sayıda marş ve çocuk şarkısı vardır.
Nevit Kodallı , İçel Sanat Kulübü Marşını’da besteleyerek kulübümüz adına ölümsüz bir esere imzasını atmıştır.