“Cedars-Sinai Medical Center” adlı tıp merkezinde başhekim olan ve “ How Virtual Therapeutics Will Revolutionize Medicine “ kitabının da yazarı olan Brennan Spiegel pandemiden sonra insanların ruhsal sıkıntılarındaki artışının tedavisi için acil önlemler alınması gerektiğini bir hekim olarak şu şekilde ifade ediyor: “ Virüsten sonra bana her gün meydan okunuyor. Ön saflarda çalışan bir doktor olarak, COVID-19 salgınının sadece klinik yeteneklerimi test etmekle kalmadığını, aynı zamanda acılara tanık olma kapasitemi de zorladığını görüyorum. Bu acı, virüsle savaşan hastanede yatan hastaların fiziksel sıkıntısının çok ötesine uzanıyor. Pandemi, 25 yıldır hastalara baktığımda gördüğüm her şeyin ötesinde bir zihinsel sağlık krizi de doğurdu. İstatistikler çok büyük: CDC araştırması, Amerikalıların yüzde 31’inin pandemi sırasında anksiyete ve depresyon bildirdiğini ve yüzde 11’inin intiharı düşündüğünü gösteriyor. Şimdi, sağlık kuruluşları davranışsal sağlık hizmetini coğrafi olarak yaygın ve giderek daha fazla izole olmuş bir nüfusa nasıl hızla ölçeklendirip dağıtacaklarına karar vermelidir. Ruh sağlığı iş gücünün genişlemesi için bekleyecek zaman yok.”
Sanal gerçekliği bir tedavi yöntemi olarak kullanan ve bunun daha da yaygınlaşacağını çünkü işe yarayan bir yöntem olduğunu ifade eden Brennan Spiegel’e göre doktorlar şimdi bu beklenmedik çözüme yöneliyor. Çoğu insan sanal gerçekliği düşündüğünde, aklına bir oyun teknolojisi gelir. Ancak son zamanlarda bilim adamları, şiddetli ağrıdan TSSB’ye, madde kullanımına ve varoluşsal kaygıya kadar değişen çeşitli rahatsızlık için sanal gerçekliğin şaşırtıcı sağlık yararlarını keşfediyorlar. 5.000’den fazla araştırma, sanal gerçekliğin ağrıyı azaltma, sinirleri sabitleme ve zihinsel sağlığı iyileştirme konusunda olağanüstü bir yeteneğe sahip olduğunu ortaya koyuyor.
SAĞLIK SEKTÖRÜNDE SANAL GERÇEKLİĞİN UYGULAMASI
Sağlık alanında sanal gerçeklik tekniklerinin tanı, tedavi, danışmanlık ve rehabilitasyondan hastane tasarımına kadar geniş uygulama alanları vardır. Tıp, dişçilik, hemşirelik okullarında eğitim ve öğretim için kullanılabilir. Öğrenciler sanal bir hasta ile etkileşime girip, hastayı muayene edebilir ve yine öğrenciler, riski olmayan bir ortamda sanal bir hasta üzerinde ameliyatlar bile gerçekleştirebilirler. Dolayısıyla beceri edinme hızlanır ve daha risksiz hale gelir.
PSİKİYATRİDE SANAL GERÇEKLİK KULLANIMI
Sanal gerçeklik bağımlılıkların tedavisi için danışmanlık ve bilişsel davranış terapisi ile birlikte de kullanılmaktadır. Örümcek fobisi, panik bozukluğu ve agorafobi, vücut imajı bozuklukları, aşırı yeme bozuklukları ve uçma korkusunun tedavisinde sanal gerçeklik tedavisinin işe yararlığı kanıtlanmıştır. Sanal gerçeklik, bilişsel sorunlarda da kullanılmaktadır. Otizmli yetişkinlerin veya çocukların gerekli becerileri geliştirmelerine yardımcı olmak, travma sonrası stres bozukluğunun (TSSB) tedavisinde uygulamak, psikozlu hastalarda semptom değerlendirme, semptomlarla ilişkili belirleme, öngörücü değişkenleri belirleme, nedensel faktörleri belirleme gibi bir dizi amaç için kullanılmaktadır. Araştırmacılar tarafından yapılan çalışma, sanal gerçeklik kullanımının paranoya tedavisinde de hızlı ilerlemelere yol açabileceğini bulmuştur ve yine şizofreninin tedavisinde de bu yöntem kullanılmaktadır.
Sanal gerçeklik, bir varlık duygusu yaratır. Bulunduğumuz gerçek ortamlardan uzaklaşarak “orada olma” duygusunu iletme konusunda benzersizdir. Oturduğunuz yerden kalkmadan okyanusta yüzerek rahatlayıp, yelken kullanıp yunuslarla yüzebilirsiniz. Sanal gerçeklik, insanların tamamen başka bir kişi gibi düşünmesine ve hissetmesine bile neden olabilir. Kullanıcı yeni bir sanal ortama taşınmış hisseder ve bunu geçici olarak gerçekliği olarak kabul eder. Doğru biçimde ve doğru zamanda kullanıldığında bu sanal yolculuklar ev konforunda zihni ve bedeni daha iyi hale getirebilir.
Yakın zamana kadar doktorlar için bu teknolojiyi kullanmak çok pahalı, güvenilmez ve hantaldı. Virüsler beraber her şey hızlandı. Son beş yılda Facebook, Google, HP ve diğerleri dahil çok uluslu şirketler, sanal gerçeklik endüstrisini geliştirmek için milyarlarca dolar yatırım yaptı. Sonuç olarak, kitlelere düşük maliyetli, taşınabilir ve yüksek kaliteli sanal gerçeklik sunma konusunda büyük ilerlemeler kaydedildi. Artık teknolojinin yeterince ucuz olduğu, kalitesinin yeterince iyi olduğu ve bilimin ev tabanlı tedavilerle zihinsel sağlığı iyileştirmek için sanal gerçeklikten yararlanma konusunda ciddi düşünecek kadar hacimli olduğu bir dönüm noktasına ulaşıldı.
Doktor Brennan Spiegel Los Angeles’taki Cedars-Sinai Tıp Merkezi’ndeki laboratuvarında Dünyanın en büyük tıbbi sanal gerçeklik programlarından birini oluşturduklarını ve şimdiye kadar birkaç bin hastayı kapsamlı terapötiklerle tedavi ettiklerini söylüyor. Acil serviste panik atak hastalarına yardım etmek, ağrılı yaralanmaları olan hastaları yönetmek, irritabl bağırsak sendromunun tedavisine yardımcı olmak, inme rehabilitasyonunu desteklemek ve yine bunama hastalarının tedavi süreçlerine destek olmak tıp merkezinin yaptığı çalışmalar arasında bulunuyor.
Sanal gerçeklik dünyaya ve kendimize bakış açımızı kökten değiştirecek gibi görünüyor. Bu yöntemle fantastik ve şifalı bir yerde olduğumuzu hayal edebilir, kendimizi öteden görebilir ve kendimize yeni bir açıdan bakabiliriz. Zihnimizi büyük ölçüde ve anında dönüştürebilir ve bu durumlar yeteri kadar etkili olduğunda gerçek dünyamıza dönüp kulaklığımızı çıkardıktan sonra uzun süre dayanan sağlıklı bilişler geliştirebiliriz.
Kaynaklar:
https://www.scientificamerican.com/article/virtual-reality-and-the-covid-mental-health-crisis/