SERİ YARGILAMA USULÜ

1) Soruşturma evresi sonunda aşağıdaki suçlarla ilgili olarak kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilmediği takdirde seri muhakeme usulü uygulanır:

a) Türk Ceza Kanunu’nda yer alan;

1. Hakkı olmayan yere tecavüz (madde 154, ikinci ve üçüncü fıkra),
2. Genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması (madde 170),
3. Trafik güvenliğini tehlikeye sokma (madde 179, ikinci ve üçüncü fıkra),
4. Gürültüye neden olma (madde 183),
5. Parada sahtecilik (madde 197, ikinci ve üçüncü fıkra),
6. Mühür bozma (madde 203),
7. Resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan (madde 206),
8. Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama (madde 228, birinci fıkra),
9. Başkasına ait kimlik veya kimlik bilgilerinin kullanılması (madde 268),

suçları.

1. b) 10/7/1953 tarihli ve 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanunun 13 üncü maddesinin birinci, üçüncü ve beşinci fıkraları ile 15 inci maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarında belirtilen suçlar.
2. c) 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanununun 93 üncü maddesinin birinci fıkrasında belirtilen suç.
3. d) 13/12/1968 tarihli ve 1072 sayılı Rulet, Tilt, Langırt ve Benzeri Oyun Alet ve Makinaları Hakkında Kanunun 2 nci maddesinde belirtilen suç.
4. e)  24/4/1969 tarihli ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun ek 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde belirtilen suç.

Cumhuriyet Savcısı, yeterli şüphe bulunmadığı kanaatindeyse kovuşturmaya yer olmadığı (KYOK) kararı verir. Eğer ki yukarıda sayılan suçlardan birinin işlendiğine dair yeterli şüphe oluşturacak delil varsa savcı, başka herhangi bir ölçüt aranmaksızın seri yargılama usulünü uygular.

DAVET

Cumhuriyet Savcısı tarafından davet yapıldıktan sonra, süreç katiplerce tutanak altına alınır.

BİLGİLENDİRME AŞAMASI

Cumhuriyet savcısı tarafından seri muhakeme usulünün uygulanması şüpheliye teklif edilir ve şüphelinin müdafii huzurunda teklifi kabul etmesi hâlinde bu usul uygulanır.

Hüküm verilinceye kadar seri muhakeme usulünden vazgeçilebilir. Bilgilendirme aşaması önemli bir aşama olup, CMK m. 61 hükmü uygulanmaya devam eder. Madde uyarınca suça ilişkin verilecek ceza belirlenirken alt-üst sınırları belirlenen temel ceza şüpheliye aktarılır.

(4) Cumhuriyet savcısı, Türk Ceza Kanunu’nun 61 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen hususları göz önünde bulundurarak, suçun kanuni tanımında öngörülen cezanın alt ve üst sınırı arasında tespit edeceği temel cezadan yarı oranında indirim uygulamak suretiyle yaptırımı belirler.

Bu durumda belirlenen cezanın kabulü halinde adli sicile kaydedileceği de mutlaka şüpheliye bildirilmelidir.

Sonuç ceza; seçenek yaptırımlara çevrilebilir, güvenlik tedbiri olabilir veya HAGB kararı da verilebilir.

5) Dördüncü fıkra uyarınca belirlenen hapis cezası Cumhuriyet Savcısı tarafından, koşulları bulunması hâlinde Türk Ceza Kanunu’nun 50 nci maddesine göre seçenek yaptırımlara çevrilebilir veya 51 inci maddesine göre ertelenebilir.

(6) Bu maddeye göre belirlenen yaptırımlar hakkında, Cumhuriyet savcısı tarafından, koşulları bulunması hâlinde 231 inci madde kıyasen uygulanabilir.

(7) Bu madde kapsamında yaptırım uygulanması, güvenlik tedbirlerine ilişkin hükümlerin uygulanmasına engel teşkil etmez.

(8) Cumhuriyet savcısı, şüpheli hakkında seri muhakeme usulünün uygulanmasını yazılı olarak görevli mahkemeden talep eder. Talep yazısında;

1. Şüphelinin kimliği ve müdafii,
2. Mağdur veya suçtan zarar görenlerin kimliği ile varsa vekili veya kanuni temsilcisi,
3. İsnat olunan suç ve ilgili kanun maddeleri,
4. İsnat olunan suçun işlendiği yer, tarih ve zaman dilimi,
5. Şüphelinin tutuklu olup olmadığı; tutuklanmış ise, gözaltına alma ve tutuklama tarihleri ile bunların süreleri,
6. İsnat olunan suçu oluşturan olayların özeti,
7. Üçüncü fıkrada belirtilen şartların gerçekleştiği,
8. Belirlenen yaptırım ile beşinci ve altıncı fıkra uygulanmış ise bunlara ilişkin hususlar ve güvenlik tedbirleri gösterilir.

KABUL AŞAMASI

Bu aşamada bulunması gerekenler, şüphelinin özgür iradesi ve zorunlu müdafiinin varlığıdır. En fazla 1 ay olmak kaydıyla bildirim ile kabul arasında ek süre istenebilir.

SÜRE

verildikten sonra;

1. Kabul
2. Mazeretsiz gelmemek
3. Kabul edilmediği beyanı

Şüpheli mazeret bildirmeksizin gelmezse, bu kabul edilmediği anlamına gelir. Kabul edilmeme durumunda genel hükümler uygulanmaya devam edecektir. Bu durum illaki tutanağa bağlanır.

İMZA

Seri muhakeme usulünün kabul edilmesi ve imza aşamasından sonra savcı bir talepname hazırlar. Talepname asliye ceza mahkemesine gönderilir ve devam eden süreçte mahkemeler devreye girer.

Savcı talepnameyi mahkemeye gönderir, hükmü mahkeme verir. Dosya aynı gün asliye ceza mahkemelerine gönderilir. Ama hükme kadar bu usulün uygulanmasından her zaman vazgeçilebilir.

MAHKEME

(9) Mahkeme, şüpheliyi müdafii huzurunda dinledikten sonra üçüncü fıkradaki şartların gerçekleştiği ve eylemin seri muhakeme usulü kapsamında olduğu kanaatine varırsa talepte belirlenen yaptırım doğrultusunda hüküm kurar; aksi takdirde talebi reddeder ve soruşturmanın genel hükümlere göre sonuçlandırılması amacıyla dosyayı Cumhuriyet Başsavcılığına gönderir. Mazeretsiz olarak mahkemeye gelmeyen şüpheli, bu usulden vazgeçmiş sayılır.

Hükümden sonra istinaf ve temyiz yolu kapalı olup sadece itiraz yolu açıktır.

Bu yönetmelik, 1.1.2020 tarihi itibariyle yürürlüktedir. Bu tarihten önce kesinleşen veya kovuşturma aşamasında olan dosyalara geriye etkili olarak uygulanmaz.

DELİLLER

(10) Seri muhakeme usulünün herhangi bir sebeple tamamlanamaması veya soruşturmanın genel hükümlere göre sonuçlandırılması amacıyla Cumhuriyet başsavcılığına gönderilmesi hâllerinde, şüphelinin seri muhakeme usulünü kabul ettiğine ilişkin beyanları ile bu usulün uygulanmasına dair diğer belgeler, takip eden soruşturma ve kovuşturma işlemlerinde delil olarak kullanılamaz.

UYGULANAMAYACAĞI HALLER

(11) Suçun iştirak hâlinde işlenmesi durumunda şüphelilerden birinin bu usulün uygulanmasını kabul etmemesi hâlinde seri muhakeme usulü uygulanmaz.

(12) Seri muhakeme usulü, yaş küçüklüğü ve akıl hastalığı ile sağır ve dilsizlik hâllerinde uygulanmaz.

(13)  Resmî mercilere beyan edilmiş olup da soruşturma dosyasında yer alan adreste bulunmama veya yurt dışında olma ya da başka bir nedenle şüpheliye ulaşılamaması hâlinde, seri muhakeme usulü uygulanmaz.

İTİRAZ

(14) Dokuzuncu fıkra kapsamında Cumhuriyet savcısının talebi doğrultusunda mahkemece kurulan hükme itiraz edilebilir.

(15) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Adalet Bakanlığı tarafından çıkarılan yönetmelikle belirlenir.

Av. Şeyma Kutlutan