Sözleşme, birden fazla kişinin hukuki bir netice oluşturmak amacıyla belirli bir konu üzerinde vardığı anlaşmadır. Sözleşmeler yazılı olabileceği gibi sözlü de olabilir. Ancak ispat kolaylığı açısından her zaman yazılı sözleşme türü nü tercih etmek yerinde olacaktır. Bir metnin sözleşme olabilmesi için en az iki kişinin irade beyanını yansıtması gerekir. Tek taraflı bir beyan sözleşme niteliği taşımaz olsa olsa taahhüt niteliği taşıyabilir.
Sözleşme sözlü olabileceği gibi yazılı olabilir. Örneğin kira sözleşmesi yazılı olabileceği gibi sözlü de yapılabilir. Bazı sözleşme tiplerinde sözleşmenin sözlü olması geçerlilik bakımından gerekli değilse de hukuki bir ihtilaf çıktığından ispat bakımından sözleşmenin yazılı yapılması her zaman faydalıdır. Ancak kanunlarda bazı tip sözleşmelerin geçerli olması için yazılı olarak yapılması hatta bazı sözleşmelerin yazılı yapılmaktan öte noterlerde veya tapuda yapılması geçerlilik şartı olarak düzenlenmiştir. Sözleşe nasıl yapılacak olursa olsun önemli sözleşmelerde mutlaka bir sözleşme avukatı ile çalışmak uygun olacaktır.
Belirli tip sözleşmeler başta Borçlar Kanunu olmak üzere çeşitli kanunlarda özel olarak düzenlenmiştir. Örneğin mal rejimi sözleşmesi, gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi gibi. Ancak sözleşme serbestisi çerçevesinde hukuka ve ahlaka uygun olmak koşuluyla kanunlarda yazılanlar dışında taraflar istedikleri türde sözleşmeyi hür iradeleriyle akdedebilirler.
En sık kullanılan sözleşme türlerinden birisi olan satış sözleşmesi taşınabilir bir malın mülkiyetinin bir kişiden bir başka kişiye aktarılması için yapılan bir sözleşmedir. Satış sözleşmelerinin bazı türleri (gayrimenkul, otomobil vs) özel şekle tabidir ve sıradan yani adi yazılı sözleşme ile yapılamaz.
Kira sözleşmesi, bir menkul veya gayrimenkul malın belirli bir bedel karşılığında kullanım hakkının geçici bir süreliğine başka bir kişiye verilmesidir. Yukarıda ifade edildiği gibi kira sözleşmesi yazılı olarak yapılmak zorunda değildir. Ancak sözleşmenin varlığı veya sözleşme maddeleri konusunda bir uyuşmazlık çıkma ihtimaline binaen ispat bakımından yazılı sözleşmesi yapılması daha uygun olacaktır. Kira sözleşmesi yaparken, kira sözleşmelerinde TL zorunluluğu , Kira sözleşmelerinde depozitonun iadesi ve kira sözleşmelerinde kira artış oranı gibi hususları göz önünde bulundurmak gerekir.
Bir başka sözleşme türü olan hizmet sözleşmesi işçi ile işveren arasında yapılan ve İş Kanunu ve ilgii diğer mevzuata tabi olan özel bir sözleşme türüdür. Bu tür hizmet sözleşmeleri, işveren ile personel arasındaki hukuki ilişkiyi ve karşılıklı sorumluluk ve yükümlülükleri düzenler.
Evli çiftler arasında malların nasıl yönetileceğini ve nasıl tasfiye edileceğini düzenleyen evlilik sözleşmesi , özel bir sözleşme türüdür ve noterde düzenleme veya onaylama şeklinde yapılması zorunludur.
Ev veya apartman dairesi şeklindeki taşınmazların yapımı belirli bir süre aldığından alıcı ve satıcı henüz satışa konu gayrimenkul henüz hazır olmadan alım-satım işlemi yapmak istediğinden uygulamada sıkça başvurulan sözleşme türlerinden birisidir. Yalnız burada dikkat edilmesi gereken, gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinin şekle tabi olduğu ve mutlaka noterde yapılması gerektiğidir. Noterde yapılmayan gayrimenkul satış vaadi sözleşmeleri kural olarak hukuken geçerli değildir. Dolayısıyla inşaat firması veya müteahhit noter dışında sözleşme yapılmasını teklif etse dahi bu teklif kabul edilmemeli ve mutlaka sözleşme noterde yapılmalıdır.
Bazı kanunlarda belirli tip sözleşmelerin noterde yapılması geçerlilik bakımından zorunlu kılınmıştır. Örneğin taşıt satış sözleşmesi, gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ve mal rejimi sözleşmesi (evlilik sözleşmesi) noterde yapılmadığı sürece geçerli olmaz. Ancak eğer kanunda şekil bakımından geçerlilik şartı olarak noterde yapılması zorunluluğu yoksa diğer sözleşmelerin noterde yapılması zorunluluğu yoktur. Sözleşmenin mevcudiyetini ispat bakımından sözleşmenin yazılı yapılması yeterlidir. Ancak noterde yapılan sözleşme, sözleşmenin varlığını ispattan öte imza itirazına ve sahteciliğe karşı da güvence sağlar.