İlk olarak OPEC üyesi ülkelerinin petrol fiyatlarını çok fazla artırması ile 1970’li yıllarda kullanılan stagflasyon terimi İngilizce iki kelime olan “Stagnation” yani durgunluk veya daralma ve “Inflation” yani enflasyon kelimelerinin birleşiminden oluşan ekonomik bir terimdir. Ekonomik çerçevede hem durgunluğun hem enflasyonun birlikte ortaya çıktığı gözlendiğinde, iki olgunun birbirini tetiklediğini ifade etmek için kullanılır.
Stagflasyonda durgunluk artış gösterir ve istihdam düşerken arzı karşılayacak talep yaratılamaz. Bu da iki olgunun birbirini tetiklemesi paradoksal olarak değerlendirilir. Hem durgunluğun hem enflasyonun yükselmesi, çözümü ve içinden çıkılması zor bir ekonomik dengesizliktir.
Resesyon (durgunluk) ve enflasyon olgularının bir arada görüldüğü stagflasyonda işsizlik oranı artar ve fiyatlarda hızlı bir yükselme gözlenir. Normal şartlarda işsizlik ve enflasyon arasında ters orantı bulunur, yani birisi yükselirken diğerinin düşüş göstermesi beklenir. Fakat stagflasyon ortaya çıktığında ikisinde de artış gözlenir.
Ekonomilerde enflasyon toplam arzın, toplam talepteki artışı karşılayamaması sonucunda ortaya çıkar. Bu yetersizlik tam istihdamdan kaynaklanır. Yani artık istihdam edilip üretimi artıracak iş gücünün kalmadığı anlamına gelir.
Stagflasyon sonrası ne olduğuna bakmadan önce normalde bir ekonominin nasıl işlediğine bakmak gerekir.
Gelişmekte olan ülkelere bakıldığında kronikleşmiş ve sürekli düşük istihdam görülür. Bu ülkelerde toplam talep arttığında; toplam arzı, istihdam edilebilecek iş gücü olmasına rağmen karşılayamaz. Çünkü üreticiler finansman kaynaklarından yoksundur. Bu ülkeler tam istihdam koşullarını sağlamasalar bile öyle gibi göründükleri bir konuma gelir.
Sanayileşmiş ülkelerde ise durum şu şekildedir: Eğer bu ülkeler tam istihdamın altındaysa bile, toplam talep artışındaki yükselme istihdam artışını, bu artışlar da arz artışını getirir. Böylelikle fiyatlarda bir denge durumu ortaya çıkar. Tersi bir durumda, yani tam istihdam olduğunda ise istihdam artışı olmayacağından arz artışı da gerçekleşmez.
Stagflasyon sonrası ne olduğuna baktığımızda ise, ekonomi hem gelişmekte olan hem de sanayileşmiş ülkelerin gösterdiği tepkileri bir arada verir.
Stagflasyonun çözümü için öncelikle ülkenin ekonomik tablosu ortaya çıkarılmalıdır. Ekonominin ve enflasyonun canlanması için çalışmalar yapmak bu dönemde çok zordur. Tüm bunlara karşın para politikalarını yanlış yönlendirmekten hızlı bir şekilde uzaklaşılmalı ve yatırımcılara güvence verilmelidir. Diğer yandan döviz kurundaki dengesizliklerle de mücadele amaçlı önlemler alınmalıdır.