Süs havuzu yapımı
doğu ülkelerinde antik tarihin dönemlerinden beri yaygındır. Süs havuzları yaptırmak son elli senedir de batı ülkelerinde de popüler hale geldi. Süs bahçe havuzlarında, havuzların doğal yatıştırıcı gücü ve görsel güzelliği, su bitkileri, bu bitkiler arasında yüzen balıkların sürekli değişen görünümü ve suya yansıyan ışık ve gölge oyunları ile zenginleştirilmiştir. Süs havuzları özel arka bahçelerde, halka açık parklarda, otel lobilerinde, villa avlularında, restoranlarda, apartman balkonlarında ve hatta daha soğuk iklimlerde bodrum katlarında bulunabilir.
Süs havuzlarının yüzyıllardır popüler olduğu Japonya’da havuz ve bahçe tasarımları oldukça sanatsaldır. Bazı Japonlar, süs havuzlarını, balık izlemenin dinlendirici bir akşam aktivitesi haline geldiği oturma odalarına kadar taşımıştır.
Süs Bahçe Havuzları Hakkında Tüm Merak Ettikleriniz
Süs havuzları üzerinde çok çalışma olsa da bilimsel yönden verilere dayalı tekrarlanmış araştırma sayısı azdır. Bu nedenle burada tartışılan bilgilerin çoğu ilgili araştırma alanlarından ve pratik gözlemlerden alınmıştır. Bu makalemizde, bu minyatür su ortamlarında havuz tasarımındaki seçeneklerin değerlendirilmesine ve bitki, balık gereksinimlerinin anlaşılmasına yardımcı olmayı amaçlıyoruz.
Süs Havuz Yapımında Havuz Konumu, Havuz Boyutu ve Türü
Süs havuzu yapımı için ilk adım havuzun bahçe içerisinde konumunun belirlenmesidir. Bu aşamada; ağaçların gölgesi sayesinde gün içerisinde güneş ışınlarının engellendiği bir bölge seçmek yerinde olacaktır. Ancak ağaçlara çok yakın olması sonbaharda yaprak kirliliği oluşturacağından ve su içerisindeki nitrat seviyesini yükselteceğinden dikkatli seçim yapılmalıdır. Süs havuzu yapımı esnasında konum seçimi tahmin edilenden çok daha önemlidir. Süs havuzun konumu, yalnızca sahibinin keyfi için değil, havuzun bakımı ve biyolojik performansı için de kritiktir. Süs havuzunuzu günde en az 6 saat güneş ışığı alacak şekilde olması ideal olan yerleşimdir. Havuza oksijen sağlayan algler de dahil olmak üzere havuz bitkilerinin fotosentez yapması için güneş ışığına ihtiyaç vardır. Bol oksijen, havuzdaki balıklar ve diğer organizmalar için sağlıklı bir ortam demektir. Süs havuzun belli bir saat güneş görmesi iyi olsa da en sıcak aylarda doğrudan güneş ışığından kaçınmak da o derece iyidir.
Aynı zamanda süs ve gölet havuzu yapımında dikkat edilecek nokta güneştir. Süs havuzu güneş ışınlarına sürekli maruz kalırsa yosunlanma problemi yeşil su görünümüne sebep olacaktır, bu etmenler de daha çok masraf etmenize neden olacaktır. Süs havuzuna su bitkileri tarafından gölge sağlanmadıkça süs havuzuna kattığınız balıklar yüksek sıcaklıklarda strese girebilir. Kapalı havuzlar için doğal gün ışığını simüle eden ışıklar mevcuttur. Ayrıca süs havuzunu evin görüş alanına yerleştirmenin de çeşitli avantajları şunlardır:
• Görsel zevki arttırmış olursunuz.
• Havuz başında oynayan çocuklarınızı daha kolay görebilir ve denetleyebilirsiniz. Ancak, sadece görsel denetime güvenmemelisiniz. Çocukların güvenliğini sağlamak ve havuza olan erişimi kontrol etmek gibi ekstra önlemler aldığınızdan da emin olmalısınız.
• Görüş alanındaki havuz konumu, kuşlar, evcil hayvanlar, yılanlar, yırtıcılar veya o nadiren de olsa hırsızları tespit etmenize ve savuşturmanıza yardımcı olur.
• Eve yakın inşa edilen havuzlar için genellikle daha az metre boru, elektrik bağlantıları kullanılır. Ve bu yerleşim su-filtre pompalama masraflarını da azaltmaya yardımcı olur.
Konumu belirlerken güneş alma, evin manzarasına yakın olmanın dışında başka unsurlarda öne çıkar. Örneğin bir yer üstü süs havuzu inşa etmek için kazı yapmayı planlıyorsanız, yeraltı gaz, su, kanalizasyon ve elektrik hatlarının yerinin tespiti için belediye ve kamu hizmetleri şirketli ile görüşülmesi gerekir. Bu tip hizmetlerin üzerine bir havuz yerleştirmeyin. Havuzların çok yakına da kökleri kazıyı engelleyecek ve büyüdüklerinde de havuzda yapısal hasara neden olabilecek ağaçlar yerleştirilmemelidir. Ayrıca yaprak döken bir ağaç ise yapraklar suyu kirletebilir ve sarkan dallar havuza zehirli maddeler salabilir.
Havuz derinlikleri yerel iklime ve aşırı kış koşullarının yönetimine bağlı olarak değişebilir. Birçok havuz sadece 45 cm ila 60 cm derinliğindedir. Bu sığ havuzların çoğu kışın ısıtıcı gerektirir. Veya balıklar ve bitkilerin iç mekanlara taşınması gerekecektir. Çoğu kalıcı açık süs havuzu, en az 1 metre veya 1,2 metre derinliğinde bir bölüme sahip olmalıdır. Bu, süs havuzu balıklarına kış donlarının çoğuna direnecek kadar derin bir alan ve sıcak havalarda serin bir inziva yeri sağlar. Özellikle koi sazanları, sıcak havalarda sığınacak serin bir yerleri yoksa renk kaybetme ve strese girme eğilimindedir. Bununla birlikte, havuzda yalnızca birkaç balık olduğunda ve gölge için bol miktarda yüzen su bitkisi sağlandığı sürece, derin kesimde 60 cm’lik bir derinlik yeterlidir.
Süs bahçe havuzları çeşitli malzemelerden yapılmıştır. Daha yaygın yapı malzemelerinden bazıları toprak, plastik kaplamalar, cam elyafı (fiberglass) ve betondur (Tablo l).
| Süs Havuzu Tipi | Avantajları | Dezavantajları | Özel Noktalar |
| Toprak | Ucuzdur. Özellikle daha büyük havuzlar için. | Sızıntı yapması kolaydır. Yabani bitkiler yetişebilir. | Toprak yüksek oranda killi olmalıdır. |
| Esnek Liner (Membrane) | İnşası kolaydır. |
Olası delikler olabilir. Pompalanmalıdır veya
İçini boşaltmak için sifonlanmamalıdır. |
Astar tipi ömrü belirler. Bu ömür genellikle 10 ila 20 yıldır. |
| Fiberglas veya Plastik | Dayanıklı-uzun ömürlüdür. Sadece bitki havuzları için iyidir. | Yıl boyunca balıklar için yaşam alanı çok sığdır. Su donarsa çatlayabilir. |
Çok küçük havuzlar;
kış boyunca içeri taşınabilir. |
| Betonarme | Çok uzun ömürlüdür; dekoratif fayans, mozaik ekleyebilirsiniz. | Yapısal arızaların düzeltilmesi maliyetli olabilir. |
Sızmayı durdurmak için yüzeyi mineraller, epoksi veya havuz boyası ile kaplama gerekebilir.
|
Pekcan Havuz gibi havuz ekipmanları satan birçok firma, tasarım, inşaat ve bakım konusunda danışmanlık hizmetleri sunar. Havuz yapımı için bu tür bir firmadan destek almak istediğinizde kendi hayal gücünüzü ve zevkinizi yansıtan bir havuz tasarlamak için Pekcan Havuz gibi süs havuzu yapımı konusunda deneyimli bir firmayı seçmek gerekir.
Süs Havuzu Ekipman Ve Maliyetleri
Süs havuzların inşası ve bakımı nispeten pahalı olabilir. Ancak birçok yeni başlayan havuz meraklısı eski bir yıkama küvetini veya bir çocuk havuzunu kullanarak çok az masrafla başlar. Çoğu havuzun inşaat maliyetleri, boyuta, derinliğe, kullanılan malzemelere ve işçiliğe bağlı olarak birkaç yüz ila birkaç bin TL arasında değişebilir. Bu aşamada işi kendiniz yaparak veya havuz yapımı konusunda gerçek bir deneyimi olan Pekcan Havuz gibi profesyoneller ile beraber hareket ederek maliyetler azaltılabilir.
Muhtemel Süs Havuzu Ekipman Ve Malzemelerinin Listesi
• Borular, drenaj yapıları, ağlar, kovalar.
• Balıkları, yemleri, havuz kimyasalları, havuz fırçaları ve oksijeni, pH’ı vb. ölçmek için test kitleri, İklimlendirmek için ısıtıcılar ve izole etmek için yedek tanklar.
• Elektrik bağlantıları, ışıklar, pompalar.
• Filtreler: biyolojik veya mekanik, zeolit veya odun kömürü gibi filtre materyalleri.
• Kum veya taş kaplamalar veya bordürler.
• Çeşme, şelale, fıskiyeler, hava pompası veya diğer havalandırıcılar.
• Diğer tesisatlar, tesisat muhafazaları.
Bunun dışında havuzda yer alacak bitkiler ve canlılar için bitki ve süs balıkları uzmanlarına veya süs havuzu malzemeleri satıcılarına danışılmalıdır. Bir uzmanın belirli iyileştirmeler önerebilmesi veya olası tuzakları tespit edebilmesi için ayrıntılı bir plan hazırlamak önemlidir. Bir tavsiye: Çoğu havuz sahibi, havuzlarını çok daha büyük inşa etmediğine pişman olur.
Gerekli İzinler
Önerilen sistemin tüm bina yönetmeliklerine (su, drenaj ve elektrik gereksinimleri) uygun olduğundan emin olmak için inşaat planları yerel hükümet departmanları (örneğin, bina ve imar) tarafından gözden geçirilmelidir. Havuz inşası için birkaç farklı izin alınması gerekli olabilir.
Süs Havuzunun İnşaatı
Bir arka bahçe süs havuzunun yapımı basit veya karmaşık olabilir. Fiberglas veya beton üzerine inşa edilen havuzlar, önemli inşaat becerileri gerektirir. Toprak ve plastik kaplı havuzlar daha az inşaat becerisi veya deneyimi gerektirir. Havuzlar düzensiz veya geometrik şekillerde olabilir. Düzensiz şekilli havuzlar doğal bir görünüme sahipken, geometrik şekiller daha resmi görünmektedir. Kazıdan önce havuz kenarlarını çizmek için bir bahçe hortumu veya ip kullanarak farklı havuz şekilleri tasarlamayı denenebilir.
Daha karışık havuz yapımlarında yardım gerekebilir. Kazmaya başlamadan önce boruların, filtrelerin, fıskiyelerin veya su ısıtıcılarının nasıl gizleneceğini planlanmalıdır. Ayrıntılı planlar ile gece aydınlatması, pompalar, çeşmeler veya şelaleler için elektrik ve su hatlarının nereye yerleştirilmesi gerektiğine karar verilir. Bu aynı zamanda basamak taşı, yürüyen köprü veya çeşme kaidesi gibi yapıların temellerini atma zamanıdır.
Drenajsız havuzlar, özellikle astarlı havuzlar yaygındır, ancak bir drenaj havuzu daha kolay yönetim sağlar. Drenaj, bakım veya hastalık problemlerinde temizliği ve balıkların çıkarılmasını kolaylaştırır. Elbette havuzlar pompalanarak veya bazı durumlarda sifonlanarak boşaltılabilir. Havuzu inşa etmeden önce havuzun nasıl boşaltılacağını planlanmalıdır. Şehir kanalizasyon hatlarına veya bir yağmur tahliyesine boşaltmak muhtemelen yasaldır, ancak bir komşunun mülküne boşaltmak yasal değildir. Kanalizasyon ile ilgili konularda belediyeler ile danışmak gerekebilir.
Bir havuz inşa ederken göz önünde bulundurulması gereken önemli bir nokta, suyun akması için dip eğiminin en az yüzde 1 (30 metre mesafe başına 0,3 metre eğim) olduğundan emin olmaktır. Havuzun en derin kısmında, genellikle 15 ila 30 cm derinliğinde bir yakalama havuzu, havuza bırakma sırasında balığın konsantre olmasına yardımcı olacaktır. Unutmayın, tahliye, pompa veya sifon girişi, havuza bırakma ve alma sırasında balıkların kaçmaması için ağ ile kapatılmalıdır.
Zemin seviyesinin en az üçte ikisi altındaki havuzlar, soğuk havalarda ısıyı korur ve sıcak havalarda havuzu daha serin tutar. Tamamen yer üstü inşa edilmiş havuzların, kış aylarında boşaltılması gerekebilir, bu da balıkların ve bitkilerin iç mekanlara taşınmasını gerektirebilir.
Kazılan havuzlarda su akışından kaynaklanan sorunlar olabilir. Öncelikle inşaat sırasında akan suyun havuza akmaması için özen gösterilmelidir. Çevredeki arazi havuzdan daha yüksekse, akıntıyı kontrol etmek için bir sedde gerekebilir. Akan su, kimyasal kirletici maddelere neden olabilir veya çamurluluğa veya oksijen sorunlarına neden olabilir. İkinci olarak, yağmur suyu doygunluğu
havuzun altındaki toprak, havuzun taşmasına veya zeminden dışarı çıkmasına neden olabilir. Bu sorunu önlemek için özel bir havuz altı drenajına veya su basıncı tahliye sistemine ihtiyacınız olacaktır. Bölgenizdeki toprak özellikleri hakkında üniversitelere veya toprak ile ilgili ofislere danışabilirsiniz.
Linerlar, çok yönlülükleri nedeniyle çok popülerdir. Kaplamalar nispeten hızlı ve daha ucuz inşaata izin verir ve havuzun boyutunda veya şeklinde gelecekte değişikliklere izin verir.
Dikey havuz kenarları hızla aşınabilir ve havuz tabanının kenarı boyunca tortuların (kir, yapraklar, vb.) birikmesine neden olabilir. Kademeli veya eğimli kenarlar, malzemenin boşaltılabileceği veya boşaltılabileceği havuzun en derin kısmına doğru döküntülerin hareketini teşvik eder. Havuz kenarları, her biri yaklaşık 12 inç genişliğinde iki veya üç katman halinde kesilmelidir. Katmanlar, astarları yerinde tutmaya ve ayrıca bitkiler ve diğer dekoratif öğeler için çıkıntılar sağlamaya yardımcı olur. Astarı kökler ve kayalar tarafından delinmeye karşı korumak için, astarı takmadan önce havuz kenarlarındaki ve tabanındaki kir kumla kaplanmalıdır. Özellikle astar kullanılıyorsa, havuz kenarlarını ve altını sıkıca paketleyin. Havuz köşelerini toz tuzakları haline gelmeyecek şekilde düzeltin.
Suyu 3 ila 3 cm saran bordürler görsel olarak hoştur ve astar kenarlarını ve ekipmana açılan açıklıkları gizlemeye yardımcı olur. Havuzun dış bordürleri yıkanmış kum veya taşlarla süslenebilir. Zambak, nilüfer, sümbül, saz ve su altı bitkileri gibi su bitkileri havuzun estetik güzelliğine katkıda bulunur ve havuzdaki balıklar için biyolojik filtre ve gölge işlevi görür.
Havuzun yapımında suyun düz olacağını, ancak yapınızın düz olmayabileceğini unutmayın. İnşaat sırasında tesviye doğru değilse, havuzun bir ucunda açıkta kalan bir alan ve diğer ucundan suyu taşırmak üzere olabilirsiniz. Havuzunuzun kıyı şeridinin düz olduğundan emin olunmalıdır!
İnşaatla ilgili tavsiyeler için Pekcan Havuz gibi profesyonel bir süs havuzu yapım firmasına veya sıhhi tesisat yüklenicisine danışmak önemlidir. Filtreler hakkında tavsiye için bir süs balığı satıcısına, havuz üreticisine veya olta balıkçılığı uzmanına danışabilirsiniz.
Havuz Dekorasyonları
Süs havuzuna sahip olmanın eğlencelerinden biri de havuzun ve çevresinin genel görünümünü tasarlamaktır. Kullanılan malzemeler hayal gücünüz kadar çeşitli olabilir. Farklı renk ve şekillerdeki kayaları, demiryolu bağlarını, fıskiyeleri, şelaleleri, yel değirmenlerini, su altı aydınlatmasını, adaları, köprüleri, su bitkilerini ve çevredeki çiçek bahçelerini düşünün.
Bazı bahçe tasarımcıları kemerler, kapılar, çitler ve hatta çardaklar kullanarak alanlar yaratır. Bir tür geleneksel Japon bahçesi, bir rengin çeşitli tonlarındaki kumları çeşitli tasarımlarda tırmıklayarak yapılır.
Su Hakkında;
Su Kaynağı
Süs havuzunuz ister plastik bir küvet olsun, ister şelaleli ve gizli ışıklı bir arka bahçe harikası olsun, iyi su kalitesi sağlanmalı ve korunmalıdır. Aksi takdirde havuzun güzelliği azalır ve balıklar strese girer ve hastalıklara yatkın hale gelir. Su kalitesinin temelleri anlaşıldığında ve uygulandığında, bakım doğal bir süreç haline gelecek ve haftada sadece birkaç saat gerektirecektir. İlk husus, havuzu doldurmaya yetecek kaliteli bir su kaynağının mevcudiyetidir. En yaygın kaynaklar şehir suyu ve kuyu suyudur. Havuzun ekosistemine zarar verebilecek kirleticiler, hastalıklar veya yabani balıklar içerebileceğinden, bir dere veya göletten gelen yüzey suyu tavsiye edilmez. Şehir suyu kullanılıyorsa, klordan arındırılmalıdır. Klor kaynağı sıvı veya gaz klor ise, bir haftalık güneş ışığı (veya sürekli havalandırılıyorsa daha az), şehir suyunu klorsuzlaştıracaktır. Klor kaynağı kloramin ise, kimyasal klor giderme ile en iyi şekilde uzaklaştırılır.
Sodyum tiyosülfattan yapılan ticari klor gidericiler, çoğu akvaryum ve havuz tedarikçisinden sıvı veya pelet formlarda mevcuttur.
Su Hacmi Ve Ağırlık
Havuzun su hacmi filtre veya pompa seçilmeden veya kimyasal arıtma yapılmadan önce belirlenmelidir. Müstakil bir havuzu verandaya, çatıya veya oturma odası zeminine yerleştirmeden önce havuzun su ağırlığını bilmek çok önemlidir. Dikkatli olmalı, yapısal destek kontrol edilmelidir. Çünkü su çok ağırdır. Alan ve hacim talebinin hesaplanması hakkında bilgi ve yardım için Pekcan Havuz profesyonellerinden destek alabilirsiniz.
Su Kalitesi
Su kalitesi, her tür su yönetimi için her zaman bir endişe kaynağıdır. Yaygın olarak endişe duyulan su kalitesi faktörleri, çözünmüş oksijen, amonyak, nitrit, pH, alkalinite, sertlik, karbondioksit ve kirleticiler veya kirletici maddelerdir (böcek ilaçları gibi).
Bu faktörlerin hepsi eşit şekilde dikkate alınmayı hak etmiyor. Suda çözülecek oksijen miktarı (D.O.) çok küçüktür ve milyonda parça (ppm) olarak ölçülür. Bir havuzdaki oksijen miktarı 0 ppm’den 20 ppm’ye kadar değişebilir. Oksijen, su çalkalanırsa (rüzgar, şelaleler vb. ile) havadan veya fotosentezin bir yan ürünü olarak oksijen salgılayan su altı bitkilerinden doğrudan havuza girer.
Dekoratif su altı bitkileri oksijen üretir. Havuzdaki oksijen miktarı, çalkalama miktarına, balık ve bitki sayısına, günün saatine ve su sıcaklığına bağlı olarak değişecektir.
Soğuk suda, sıcak suya göre daha fazla oksijen çözülebilir. Yaz aylarında sıcaklık arttıkça balıkların metabolizmaları hızlanır ve özellikle geceleri su altı bitkilerinin de solunumda oksijen kullandığı durumlarda havuzda daha az oksijen çözülür. Balıklar 3 ppm D.O’dan daha düşük bir seviyede ciddi şekilde strese girer. Ve oksijen konsantrasyonları 1 ppm’den fazla düşerse balıklar ölebilir.
Havuz besinleri balık yemlerinden, atıklardan, çürüyen yapraklardan (vs) ve havuz bitkilerine uygulanan gübrelerden gelir. Dengeli bir havuzda süs bitkileri besin maddelerini hızla uzaklaştıracak ve alg(yosun) büyümesini engelleyecektir. Aşırı besinler, hızlı alg büyümesini veya çiçeklenmesine neden olur. Yapışkan, ipliksi türdeki algler, sadece serbest yüzen çiçeklerin sorunu değildir. Alg patlamaları hızla can sıkıcı bir hal alır ve suyun bulanık yeşile dönüşmesine ve balıkların görüşünün kısıtlanmasına neden olur. Yoğun alg, geceleri veya uzun süreli bulutlu havalarda oksijenin daha çabuk tükenmesine neden olabilir.
Şelaleler, fıskiyeler veya çeşmeler gibi mekanik havalandırma, minimum çözünmüş oksijen konsantrasyonlarını koruyabilir ve fazla karbondioksiti uzaklaştırabilir. Her durumda aşırı alg artışları kontrol altına alınmalıdır.
• Yosun çoğalmalarını kontrol etmenin en iyi yöntemi, balıkların veya aşırı gübreleme yapan havuz bitkilerinin aşırı ölçüde bulundurulmasından ve aşırı beslenmesinden kaçınmaktır.
• Diğer bir yaygın yönetim stratejisi, ya dekoratif bitkileri artırmak ya da yosunların üzerinde geliştiği fazla besin maddelerini uzaklaştırmak için biyo-filtreler kullanmaktır.
• Üçüncü bir yöntem, besinleri seyreltmek ve algleri dağıtmak için suyu havuzdan değiştirmek veya akıtmaktır. Amonyak, balıklar tarafından atılan başlıca nitrojen atığıdır. Bazı bakteri türleri, amonyağı nitrite ayrıştırır veya nitrifiye eder. Amonyak ve nitrit balıklar için zehirlidir, ancak süs havuzlarında nadiren sorun yaratırlar. Bu bileşikler normalde havuz bitkileri tarafından sudan uzaklaştırılır ve büyümede besin olarak kullanılır. Havuz aşırı beslenirse, aşırı gübrelenirse veya organik maddelerin (yapraklar, ölü bitkiler, balıklar, vb.) hızlı ayrışmasından dolayı amonyak ve nitrit sorun olabilir.
Fazla amonyak ve nitriti biyofiltreleme (Filtrasyon bölümüne bakın), yıkama veya bakteriyel su düzenleyicilerin eklenmesi yoluyla uzaklaştırıılmalıdır.
pH, 7’nin nötr olduğu (7’den az asidik, 7’den fazla baziktir) 0 ila 14 arasında bir ölçekte ölçülür. Bitkilerin ve diğer organizmaların foto sentezi ve solunumu nedeniyle havuz pH’ı günlük olarak değişir. Normal koşullar altında, havuz pH’ı balığa zarar vermeden 6,5’ten 9’a kadar dalgalanabilir.
Bu aralığın çok üstünde veya altında bir pH, balıkları strese sokar ve hatta öldürür. pH 6,5 ila 9’un üzerinde veya altında dalgalanıyorsa, alkaliniteyi artırmak için havuza kimyasal eklenmesi gerekir.
Alkalinite, sudaki bazların bir ölçüsüdür ve bu nedenle pH ile ilgilidir. Alkalinite ppm (veya mg/1) olarak ölçülür ve 0 ila 300 ppm arasında değişebilir. Yeterli alkalinite pH değişikliklerini engeller veya direnir. Havuzda alkalinite, karbonatlar (tarımsal kireçtaşı, istiridye kabuğu veya soda bikarbonatı) eklenerek artırılabilir. Genel olarak, 20 ppm’den büyük bir alkalilik yeterli kabul edilir. Ancak 50 ppm veya daha yüksek bir alkalilik daha iyidir. Suyun herhangi bir kimyasal kontaminasyonundan şüpheleniyorsanız, birkaç balık kullanarak basit bir biyolojik tahlil yapabilirsiniz. Üç veya dört küçük balığı bir balık kovasına koyun ve biraz sirkülasyon alan ancak doğrudan güneş ışığı almayan bir alanda 24 saat boyunca havuzda yüzdürün. Herhangi bir ölüm olmazsa, su muhtemelen kirli değildir. Havuza hastalık bulaştırma riskini en aza indirmek için sağlıklı görünen balıklar kullanın. Havuza stoklanmasını istediğiniz belirli bireyler olmadıkça bu balıkları havuza serbest bırakmayın. Balıkları havuza bıraktıktan sonra, havuzu boşaltmadan çıkarmanız çok zor olacaktır.
Filtrasyon
Tüm süs havuzlarının filtrasyona ihtiyacı yoktur. Bol bitkili ve az sayıda balık bulunan havuzların önemli ölçüde filtrasyona ihtiyacı yoktur. Anahtar nokta, su kalitesini ve nispeten temiz suyu korumaktır. Böylece balıklarınız görülebilir ve tadını çıkarabilir. Yine süs bitkileri aktif biyolojik filtrelerdir ve bitki sayısı, balık sayısı ve havuzun aldığı besin miktarı arasında bir denge sağlanırsa başka bir filtrasyona gerek olmayabilir. Doğru dengeyi korumak bir bilim olduğu kadar bir sanattır. Bu nedenle, birçok havuz sahibi dengeyi korumaya çalışmaktan ve çok fazla ek filtrelemeyi tercih etmekten bıkmaktadır.
Süs Havuzlarında İki Temel Filtre Türü Mekanik Ve Biyolojiktir.
• Mekanik filtreler, kir ve organik madde parçacıklarını uzaklaştırır veya hapseder. Tipik mekanik filtreler arasında yaprak sıyırıcılar, kum yatakları, köpük veya kartuş filtreler ve çökeltme havuzları bulunur. Yaprak sıyırıcılar, köpük filtreler veya bir tür çökeltme havuzu en yaygın kullanılan mekanik filtrelerdir. Yüzme havuzlarında veya jakuzilerde kullanılanlar gibi kum filtreleri ve kartuş filtreler, genellikle süs havuzlarında kullanılmazlar çünkü çabuk tıkanırlar olurlar ve geri yıkama içinde oldukça büyük hacimlerde su gerektirirler.
• Biyolojik filtrasyon, balık atıklarından üretilen fazla nitrojeni ve organik maddelerin ayrışmasını giderir. Doğal biyolojik filtrasyon, bitkiler, algler ve bakteriler tarafından besinlerin uzaklaştırılması ile sağlanır. Dekoratif bitkiler, besin maddelerini uzaklaştırır ve asılı parçacıkların su sütunundan düşmesine neden olan su akımlarını yavaşlatır. Uygun ortam sağlandığında bakterilerde ayrıca besinleri uzaklaştırır. Bakteriyel biyo-filtreler süs havuzlarında, özellikle de balıkların ilgi gördüğü havuzlarda yaygınlaşmaktadır. Biyo-filtreler, uygun şekilde tasarlanmış ve kurulmuşsa çok az bakım gerektirir.
Bakteriyel biyo-filtreler, atık suları temizlemek için bakteri üremesine güvenir. Biyo-filtreler, üzerinde bakterilerin büyüdüğü bir ortam olarak çakıl veya kaba kum katmanları, oluklu plastik levhalar, plastik halkalar, ağ veya köpük veya başka bir malzeme içerir.
Bitkiler gibi, bakteriler de büyüme için besin maddeleri olan atıkları uzaklaştırır. Biyo-filtreler en iyi 7 ila 7,5 pH’da ve yaklaşık 50 ppm alkalinitede çalışır.
Tarımsal kireçtaşı kullanılarak pH ve alkalinite ayarlamaları yapılabilir. Akvaryumlarda yaygın olarak bulunan çakıl altı filtreler, en basit biyofiltre türlerinden biridir. Bu filtrelerde çakıl mekanik bir filtre görevi görür ve bakteriler tarafından kolonize edilir. Büyük çakıl filtreleri havuz tabanına veya havuza akan bir dere veya dere yatağına yerleştirilebilir. Çakıl filtrelerinin sorunu, katı maddelerle tıkanmaları ve zahmetli bir temizlik gerektirmeleridir.
Havuz içi filtrenin yaygın bir türü, hem mekanik hem de biyolojik filtrelemeyi gerçekleştirmek için bir dalgıç pompaya bağlanan veya çevreleyen plastik ortam ve köpük kullanır. Pompa, suyu filtre ortamından çekerek tortuyu yakalar ve bakterilerin büyümesi için bir alan sağlar. Bu filtre türünde tortu periyodik olarak temizlenmelidir. 1 veya 2 günde bir köpüğü temizlemenizi gerektirir. Filtrede tortu birikmesine izin verilmemelidir.
Yukarı akışlı bir biyo-filtre, başka bir popüler tasarımdır. Adından da anlaşılacağı gibi, su filtreye alttan girer ve üstten çıkar. Biyo-filtre ortamını alttan uzak tutmak için paslanmaz çelik veya plastik ağ kullanılır ve böylece bir tortu havuzu oluşturur. Plastik boncuklar ve diğer kaba ortamlar bakteriler tarafından kolonize edilir. Bitkiler çok eklenen besin giderimi filtrenin yüzeyine eklenebilir. Yukarı akış filtreleri genellikle bağımsızdır ve havuzdan ayrıdır. Diğer biyofiltre tasarımları, kültür balıkçılığı ve süs havuzu yayınlarında bulunabilir.
Süs Havuzlarına Eklenen Balıklar
Acemi süs havuzu sahipleri tarafından yapılan yaygın bir hata, çok fazla balık stoklamaktır. Birçok insan, havuzun güvenli bir şekilde destekleyebileceği balık sayısını ve balıkların büyüdüğünü düşünmez. Havuz, yeterli oksijen sağlayabildiği ve atıkları ayrıştırabildiği sürece balıklar için uygundur. Genellikle süs havuzlarına konulan balıkların çoğu hızla büyür ve sınırlı bir diyetle beslenmedikleri sürece büyümeye devam edebilirler.
Havuzun taşıma kapasitesi veya havuzun destekleyebileceği balık sayısı, çeşitli faktörlere bağlı olarak değişir. Bu faktörler, havuzun boyutunu, sıcaklığı, havuzun aldığı güneş ışığı miktarını (oksijen seviyelerini etkileyen), havalandırmanın sağlanıp sağlanmadığını ve filtreleme sisteminin atıkları ne kadar iyi uzaklaştırdığını içerir. Stoklama oranı veya havuza konulacak balık sayısı havuzun tahmini taşıma kapasitesini aşmamalıdır.
İlk olarak, havuzun yüzey alanı metrekare olarak belirlenir. Havalandırılmayan bir havuz için 0,5 metrekare yüzey alanı başına 30 cm’lik bir balık (kuyruk dahil değil) stoklanabilir. Havalandırılmış bir havuz içinse her 0,2 metrekare ila 0,3 metrekare başına bir balık stoklanabilir. Muhafazakar hobiciler, 0,5 metrekare yüzey başına yalnızca 4 cm ila 15 cm’lik balık veya 1,5 metrekare yüzey alanı başına 20 cm’lik ila 50 cm’lik balık stoklamayı önerir. Örneğin, bir havuzun boyutu 12 metrekare yüzey alanı varsa bu havuz 20 yetişkin koi sazanını destekleyebilir. Japonya’daki en iyi sergileyiciler, büyük havuzlarda bile yalnızca 10 ila 15 koi stoklarken, koi sahiplerinin çoğunluğu hep biraz daha fazla stok tutma eğilimindedir.
Süs Havuzu Balık Türleri
Süs havuzlarında yaygın olarak bulunan balıklar, akvaryum balığı veya koi ailesine aittir. Bu balıkların sayısız çeşidi vardır. M.Ö. 1000 gibi erken bir tarihte dahi Çin şiirinde yaygın Japon balıklarına yapılan referanslar bulunur. Yaygın ve süslü Japon balığı aynı türdür (Carassius auratus). Yaygın akvaryum balığı, shubunkin (veya patiska), kuyruklu yıldız ve fantail Japon balığı, vahşi forma benzer vücut yapılarına sahiptir. Bu çeşitleri farklı kılan, renklendirme veya yüzgeç şeklindeki farklılıklardır. Hem vücut yapıları hem de yüzgeç şekli bakımından vahşi formdan farklılık gösteren Japon balığı ailesinin üyeleri arasında su perisi, saçakkuyruk ve peçe kuyruklu Japon balığı bulunur. Ek olarak, yumurta balığı, kaplan başı, aslan başı, daire şeklinde solungaç ve balon gözlü akvaryum balığı gibi grotesk sınırında belirgin şekilde değiştirilmiş vücutlara sahip garip türler vardır.
Koi sazan, Avrupa ortak sazanının (Cyprinus carpio) torunlarıdır. Koi, “sevgi” anlamına gelen Japonca bir kelimedir ve Japonya’daki koi verme, Batı’daki çiçek verme anlamına yakındır. Koi, en azından o zamandan beri Japonya’da yetiştirildi. Çok çeşitli renk ve renk desenleri nedeniyle çok popüler bir süs balığıdır. Koi üzerindeki her renk ve desen kombinasyonuna kendine özgü bir Japonca isim verilir. En değerli koi’ler en parlak, en yoğun renklere, en keskin renk tanımlarına ve en belirgin işaret yerleşimine sahiptir. Olağanüstü renk ve desenlere sahip Koi, balık başına binlerce dolar değerinde olabilir. Havuz sahipleri, koi’nin oldukça büyüyebileceğini ve bazen 60 veya 70 yıl yaşayabileceğini bilmelidir. Bu balıklar gerçekten ömür boyu evcil hayvanlar olabilir ve daha sonra aile yadigarı olarak aktarılabilir.
Stoklamada Balıkların Süs Havuzuna Alıştırılması
İlk olarak, süs havuzu için stoklanacak balıklar, sağlıklı göründüklerinden emin olmak için satın almadan önce balıkları dikkatlice incelenmelidir. Bu bilgiler için balık hastalıkları ve stres bilgilerine bakın. Balıkların sağlıklı kalması için doğru şekilde stoklanması gerekir. Stoklama yapılırken balığın havuz suyunun sıcaklık ve pH’ına alıştırılması gerekir. Bunu yapmak için, içinde balık bulunan taşıma torbasını 10 ila 15 dakika havuzda yüzdürün. Torbayı doğrudan güneş ışığından uzak tutun, çünkü plastik bir torba büyüteç gibi davranır ve içindeki suyu hızla ısıtır. Ardından, torbayı açın ve havuzdaki suyu yavaşça torbaya doldurun. Torbadaki ve havuzdaki su sıcaklığını bir termometre veya parmaklarınızla kontrol edin. Su sıcaklıkları 2/3 derece içinde aynı olduğunda, balıkları havuza bırakın. Havuza taşıma suyunun eklenmesini ortadan kaldırmak için balığı torbadan daldırmak en iyisidir. Balık yüzerek uzaklaşmalı ve normal davranmalıdır.
Süs Havuzlarındaki Su Bitkileri
Su bitkileri sadece süs havuzuna güzellik katmakla kalmaz, aynı zamanda etkili filtreler ve besin emicilerdir. Sagittaria Of anacharas (elodea) gibi bitkiler bir demet halinde gelir ve su hareketi olan alanlarda havuza daldırılır.
Bunlar hızla çoğalır, suyu filtreler ve oksijenlendirir. Nilüferler, kamışlar, lotus ve çuha çiçeği gibi bitkiler saksıda alınır ve uygun derinliğe kadar havuza daldırılır. Sümbül gibi bitkiler, besinleri emmek için serbest köklerle yüzer. Su sümbülleri, kök kütlelerinden akan su ile 20 cm ila 30 cm suda yüzerlerse verimli filtrelerdir.
Dekoratif bitkiler, tıpkı diğer bahçe bitkileri gibi, periyodik budama, bölme, saksı değiştirme ve gübrelemeye ihtiyaç duyacaktır.
Dikkat: Bazı bitkiler hızla çoğalır ve en iyi şekilde kaplarda yetiştirilir. Bitkilerin tel veya plastik ağ ile çevrelenerek balıklardan korunması gerekebilir. Organik maddeler çürürken filtreleri tıkayabileceği ve oksijeni tüketebileceği için havuza döküntü bırakmayacak bitkileri seçin. Sümbül gibi tropikal kökenli birçok su bitkisi, kış donlarından sağ çıkamaz ve iç mekanlara getirilmeleri gerekir. Nilüferler ve nilüferler gibi dayanıklı su bitkileri, büyümeyi keserek ve saksıları donma çizgisinin altındaki havuza yerleştirerek kışa hazır tutulur. Bitkiler için en iyi bakım uygulamaları konusunda süs bitkisi satıcınıza danışın.
Süs Havuzu Muhafazaları: Kullanım Ve Tasarım
Pek çok insan yetiştirilebilen ve hiç balık bulundurmayan su bitkilerinin güzelliği ve çeşitliliği için süs havuzları inşa eder. Her ikisini de istiyorsanız, sucul bitkilerin koi sazan gibi bitki yiyen balıklarla birleştiğinde korunması gerekecektir. Tel veya plastik ağ muhafazaları iyi çalışır. Bu muhafazalar ayrıca daha küçük balıklar için barınak görevi görebilir ve yumurtlayan yumurtaları koruyabilir.
Muhafazalar balıkları yönetmek için de kullanılabilir. Koi’nin çoklu beslenmesi (günde üç veya dört) bitki tahribatını azaltacaktır. Saksı bitkileri için muhafazalar genellikle bitki kabına tutturulmuş ve su yüzeyine uzatılmış sert plastik ağdan yapılır.
Ağın yüzeye uzatılması önemlidir, aksi takdirde balık muhafazayı istila edebilir. Plastik ağ aralığı 1 cm veya daha küçük olmalıdır.
Basit bir muhafaza uzak yüzer bitkiler PVC veya polipropilen (poli) boru ve plastik ağdan yapılabilir. PVC veya poli boru, 90 derece veya 45 derece PVC boru dirsekleri ve çok poli boru bağlantı elemanları kullanılarak istenilen boyut ve şekilde kesilerek şamandıra haline getirilir. Plastik ağdan yapılmış bir torba daha sonra PVC çerçeveye yapıştırılır. Plastik ağı PVC’ye yapıştırmak için sıcak tutkal kullanın.
Süs Havuzlarındaki Balık Beslenmesi
Daha önce de belirtildiği gibi aşırı besleme süs havuzlarında en sık karşılaşılan sorunlardan biridir. Balıklar hem büyümek hem de bakım için beslenebilir. Balığın hızla büyümesini istiyorsanız, ya daha az balık stoklamanız ya da havuzun filtreleme kapasitesini artırmanız gerekebilir. Balık istenilen boyuta ulaştığında, beslemeyi bir bakım diyetine azaltın. Balık başına ortalama ağırlığı bulmak için bir balık örneğini periyodik olarak tartarak (bu balıklar için çok stresli olabilir) veya ağırlıklarını boylarına göre yaklaşık olarak tahmin ederek uygun beslenme oranını tahmin edin.
Bir uyarı: balık yemi çabuk tüketmelidir (5 dakika içinde); sıcak havalarda asla balığın 15 dakika içinde yiyeceğinden fazla yem vermeyin. Balık 15 dakika içinde tüm yemleri tüketmezse, muhtemelen fazla beslenmişsinizdir veya balık stres altındadır veya bir hastalığı vardır. Sıcaklıklar hızla düştüğünde besleme faaliyetinin hızla düşebileceğini de unutmayın.
Sıcak havalarda (21°C’nin üzerindeki su sıcaklıkları) günlük vücut ağırlığının yaklaşık yüzde 3’ü kadar bir beslenme diyeti hızlı balık büyümesini teşvik edecektir. Hızlı balık büyümesi istemeyebilirsiniz. Bakım beslemesi, ortalama balık vücut ağırlığının yüzde 1’i ile balık sayısı çarpılarak hesaplanır. Ancak haftada sadece 5 gün beslenir. Unutmayın, bir bakım diyetinde fikir büyümeyi desteklemek değil, balıkları sürdürmek ve sağlıklı tutmaktır. Genellikle bir bakım diyetinde bir miktar büyüme meydana gelir. Balıklar çok büyür ve taşıma kapasitesini aşarsa, bir kısmını ayıklayın. Taşıma kapasitesinin ötesine itilen havuzlar, sonunda ağır alg patlamaları, hastalıklar veya oksijen tükenmesi gibi sorunlara sahip olacaktır.
Besleme, 32°C’nin üzerindeki su sıcaklıklarında verilmemelidir. Yüksek sıcaklıklarda balıklar iyi beslenmez ve düşük su kalitesinden kolayca etkilenir. Ayrıca, 8°C’nin altındaki su sıcaklıklarında balıkları beslemeyin. Balıklar, metabolizmaları bozulduğu için düşük sıcaklıklarda beslenmezler. Yenmemiş yem, su kalitesi problemlerini ortaya çıkarabilir. Yenmemiş yemi sudan çıkarmak iyi bir uygulamadır.
Su Kalitesinde Sorun Havuzları
Sorunlar
En yaygın iki su kalitesi sorunu, oksijen tükenmesi ve toksik azotlu atıkların birikmesidir. Oksijen tükenmeleri, toplam bitki ve hayvan yaşamının havuzun kızartma kapasitesini aşması veya aşırı ayrışma hızı nedeniyle meydana gelir. Yüzeyde nefes nefese kalan balıklar, oksijen tükenmesinin neredeyse kesin bir işaretidir. Oksijen tükenmelerinin en iyi yönetimi olan havalandırma hemen başlamalıdır; daha sonra tükenmenin nedeni belirlenmelidir. Diğer yaygın su kalitesi sorunu, amonyak ve nitritler gibi toksik atıkların birikmesidir. Bu sorun, aşırı besleme, hızlı ayrışma veya biyofiltrasyon hatası nedeniyle oluşur. Yüksek amonyak veya nitrit konsantrasyonları tespit edildiğinde, beslemeyi azaltın veya durdurun, kaliteli suyla yıkayın ve mekanik veya biyolojik filtreleri kontrol edin.
Yosun Kontrolü
Süs havuzunuzda yosun, alg patlaması görünürlüğü azaltıyorsa, doğal eğilim herbisitlerle tedavi etmektir. Herbisit düzgün uygulanmadığında veya çürüyen algler oksijeni tükettiğinde balıkları kolayca öldürebileceğinden bu tavsiye edilmez. Herbisitler ayrıca havuzdaki dekoratif su bitkilerini de öldürebilir. Ağır bir alg patlaması, genellikle havuzun balık atıklarından, yenmemiş yemlerden veya aşırı gübrelemeden elde edilen çok fazla besin maddesi içerdiğinin bir işaretidir. Sorunu tedavi etmek için, havuzu tatlı su ile yıkamak, besleme veya gübreleme yapmak, ilave su bitkileri veya nitifikasyon bakterileri eklemek veya havuzdaki balık sayısını azaltmak isteyebilirsiniz.
Süs Havuzlarında Kontrol-Balık Üreme
Süs havuzlarında bir diğer yaygın sorun ise balık üremesinin kontrol edilmesidir. Havuzun aşırı balıkla doldurulması genellikle balık büyümesini sınırlayacak, su kalitesini düşürecek ve tüm balıkların genel sağlığını tehlikeye atacaktır. Genellikle yumurtalar veya yavrular balık veya suda yaşayan böcekler tarafından yenir. Ancak, sadece birkaçı hayatta kalsa bile, havuz yavaş yavaş aşırı nüfuslu hale gelecektir. Bir biyolojik kontrol yöntemi, bir güneş balığı (bluegill) stoklamaktır. Güneş balıkları, çoğu havuzda tüm yumurtaları ve yavruları yiyebilecek kadar açgözlü ve agresiftir.
Süs Havuzlarındaki Balık Hastalıkları
Balık hastalıkları süs havuzların çoğuna belli bir zamanda oluşur ve hemen hemen her zaman balıklar üzerindeki stresten önce gelir. Stresin çok çeşitli nedenleri vardır. Bazı stres, hastalık veya parazit belirtilerini fark etmek kolaydır ve onları uzaktan izlemek havuz bakım rutininizin bir parçası haline gelmelidir. En yaygın işaretler, beslenmenin azalması veya kesilmesi, yüzeyden hava emme, hızlı bir şekilde yana dönme ve nesnelere sürtünme, dönme veya görünür yaralar ve renk değişimleridir. Balıkları enfekte edebilen 100’den fazla bilinen hastalık ve parazit vardır. Hastalıklı bir balığa teşhis kondurmak için en yakın balık hastalıkları laboratuvarına canlı, hastalıklı bir örnek gönderebilir veya balık hastalıkları konusunda eğitim almış bir veterinere başvurabilirsiniz. Havuz sahipleri, teşhis prosedüründe çoğu balığın kurban edilmesi gerekebildiğini bilmelidir.
Balıkta Stres
Stres, olağandışı koşullara bir tepkidir. Bu, aşırı yüksek veya düşük sıcaklıkları içerir. Hızlı sıcaklık veya pH değişiklikleri, yüksek amonyak veya nitrit konsantrasyonları, düşük oksijen, yüksek karbondioksit, gürültü, taşıma, aşırı partiküller ve yetersiz beslenme balıklarda strese neden olabilir. Uygun stoklama ve besleme, dikkatli kullanım ve iyi su kalitesinin korunması dahil olmak üzere iyi bir yönetimle stres azaltılabilir.
Yırtıcılar Ve Diğer Ortak Sorunlar
İnsanlar, sülükler, kuşlar, rakunlar, yılanlar ve diğer hayvanlar süs havuzlarında kontrolü zor problemlerdir ancak alınması gereken bazı önlemler vardır. Havuzun etrafındaki çitler, rakun ve su samurları gibi hayvanların avlanmasını azaltabilir. Havuzun üzerine ağ örmek kuş sorunun azaltacaktır ancak havuzun güzelliğini azaltacaktır. Kaplumbağalar nilüferleri ve diğer bitkileri yerler ve havuzdan çıkarılmalıdır. Ayrıca birkaç kurbağanın çok sayıda yumurta bırakabileceğini ve ortaya çıkan kurbağa yavrularının havuzdaki oksijeni tüketebileceğini unutmayın.
Süs havuzunu sürekli izlemeli ve hayvan rahatsızlıklarını caydırıcı önlemler almak gerekir.
Balık olmayan havuzlarda veya su bitkileri ile tıkanmış havuzlarda sivrisinekler sorun olabilir. Bir sivrisinek sorununuz varsa, balık ekleyin, fazla bitki ve döküntüleri çıkarın veya sivrisinek larvalarını kontrol etmek için Bacillus Thuringiensis (B.t.) ekleyin.
Sonuç olarak, bir süs havuzu, bitkilerin ve balıkların doğal güzelliğinin tadını çıkarmak ve sucul toplulukların karmaşıklıklarını ve etkileşimlerini daha iyi anlamak için harika bir fırsat sağlar. Ayrıca havuz ve çevresinin tasarımında yaratıcı ifadeler için bir çıkış noktası sağlar ve şehir sakinlerinin bahçelerine sakin, doğal bir ortam eklemelerini sağlar.
En az maliyetli süs havuzu yapımı için konusunda uzman Pekcan Havuz profesyonellerinden destek alabileceğinizi unutmayın. Pekcan Havuz, süs havuzu yapımı konusunda çeyrek asırdan fazla tecrübesi olan en yaratıcı uzmanlara, profesyonellere sahip havuz ekipmanları konusunda sektörünün en bilinen ve güvenilir markası Poolline markasının arkasındaki firmadır. Henüz nasıl bir süs havuzu istediğinize karar vermediyseniz bizi arayın. Süs havuzunuzu beraber tasarlayalım. Bize iletişim telefonlarımızdan çalışma saatleri içinde ve 7/24 [email protected] adresinden ulaşabilirsiniz.
Kaynak: Ornamental Garden Pools, Alabama Cooperative Extension Service Aurburn University