Tapu İptali ve Tescil Davası

Tapu İptali ve Tescil Davası

Tapu iptali ve tescili davası hukukumuzda birçok uyuşmazlık halinde karşımıza çıkabilecek dava türlerinden birisidir. Tapu iptal ve tescil davasında genel şartlar mevcuttur. Genel şartlara uymayan hallerde mahkeme tapu iptali ve tesciline hükmetmeyecektir.

Gerekli şartları ele alacak olursak; malik haricinde başka bir kimse adına tescil yapılması durumunda, tapu kütüğünde haklı bir sebep olmaksızın işlem yapılması, ilgili tescilin tapu kütüğünden silinmesi, taşınmazdaki tescilin değiştirilmiş olması, yapılan/mevcut yolsuz tescil neticesinde ayni bir hakkın zedelenmiş olması gerekmektedir.

Tapu İptali ve Tescil Davası sebeplerini ele alacak olursak:

3367 Sayılı Yönetmelik Gereği Tapu İptali ve Tescil Davası
3367 sayılı Köy Yerleşme Alanı Uygulama Yönetmeliği gereği şayet arsaların hak sahipleri adına tapuda tescil itibariyle 5 yıl içerisinde bina yapılmaz ise köy muhtarlığınca yargı kararı alınarak tapu iptal edilir ve ilgili arsa köy tüzel kişiliği adına tescil ettirilir.

2863 Sayılı Kültür/Tabiat V.Koruma Kanunundan Kaynaklı Tapu İptali ve Tescil Davası
Korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının ve doğal sit alanlarının tespit işlemi Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenecektir. Korunumu gerekli olan kültür ve tabiat varlığı yapılar tespit koruma bölge kurul kararı ile tescil olunur. Tescil kararları, tescil olunan taşınmazın kadastral bilgileri ile birlikte, tapu siciline şerh düşülmek üzere ilgili tapu müdürlüğüne bildirilir.

Zilyetliğe Dayalı Tapu İptali ve Tescil Davası
Türk Medeni Kanunu 973.maddesinde de belirtildiği üzere ‘’Bir şey üzerinde fiilî hâkimiyeti bulunan kimse onun zilyedidir.’’ Zilyetliğe dayalı tapu tescil davaları olağan zamanaşımına göre veya olağanüstü zamanaşımına göre meydana gelebilir.

Olağan zamanaşımı bakımında Türk Medeni Kanununda meydana getirilen düzenlemede kazandırıcı zamanaşımı süresi için zilyetliğini davasız ve aralıksız olarak on yıl süreyle ve iyi niyetle süregelmesi gerektiği belirtilmiştir.

Olağanüstü zamanaşımı olarak da Türk Medeni Kanunu 713.maddede yer alan hükme göre taşınmazı davasız ve aralıksız olarak yirmi yıl süreyle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulundurması gerekmektedir.

Belirtilen bu unsurların sağlanması durumunda zilyetliği sürdüren kişi tescil kararı verilmesini talep edebilecektir.

Yükleniciden Konut veya İşyeri Almaya Dayalı Tapu İptali ve Tescil Davası

Arsa payı karşılığında inşaat sözleşmelerini içeren iki tarafa da borç yükleyen bu sözleşme tipi ile birlikte arsa sahibi, sözleşmeye uygun koşullarda arsasını yükleniciye teslim etmek, yükleniciye karşı edim yerine getirdiği takdirde yükleniciye bırakılan bağımsız olan bölümlerin tapusunu ona devretmekle yükümlü olacaktır.

Arsa sahibi ile arasında inşaat yapım sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye temlik etmesi halinde üçüncü kişinin ifa talep edilemeyeceğinin saptanmasında öncelikle yüklenicinin eser meydana getirme ve bu eseri teslim borcunu yerine getirmelidir. Bunun açıklığa kavuşturulması zorunludur.

Yükleniciye devredilen pay avans niteliği taşımakta ise yüklenicinin edimini yerine getirmediği durumlarda pay devralan üçüncü kişilerin hak sahibi olabilmeleri söz konusu olamayacaktır. Türk Medeni Kanunu madde 1023 ‘’Tapu kütüğündeki tescile iyiniyetle dayanarak mülkiyet veya bir başka aynî hak kazanan üçüncü kişinin bu kazanımı korunur.’’ Diyor olsa bile bu durumlarda iyiniyet kurallarına dayanmak söz konusu olamayacaktır. Yüklenici edimlerini tam olarak yerine getirmediği takdirde Türk Medeni Kanunu 1024.madde gereği yükleniciden pay satın alan kimselerin bu alımları korunamayacağı gibi geriye fesih koşulları mevcut ise davalı üçüncü kişiler adına kayıtlı tapu paylarının da iptal edilerek davacı arsa sahibi adına tescil kararı verilmesi gerekecektir. Konu ile alakalı Yargıtay kararları da bu şekilde hüküm getirmişlerdir.

Yasal Mal Rejiminden Kaynaklı Tapu İptali ve Tescil Davası

Evlilik birliğinin içerisinde davalı adına alınan taşınmazın tapu kaydının iptali, mal rejiminin sona ermesi, edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu döneme yönelik açılan tapu iptali ve tescil talebi, katkı payı ve artık değere katılma alacağı hakkı kapsamında dava açılarak tapu iptali ve tescil talebinde bulunulabilir.

Vakıf Taşınmazı İddiasına Dayalı Tapu İptali ve Tescil Davası
Vakıf taşınmazı iddiasına dayalı şekilde açılan davalarda da ilgili mahkeme tapu iptal ve tesciline hükmedebilecektir.

Taşkın Bina Yapımı Nedeniyle Tapu İptali ve Tescil Davası
Türk Medeni Kanunda belirtildiği üzere bir yapının başkasına ait arazisine taşırılan kısmı, eğer yapıyı yapan malik taşırılan üzerinde bir irtifak hakkına sahip bulunuyorsa ona ait taşınmazın bütünleyici parçası olacak etkendir. Arazisi taşkın yapı sebebiyle tecavüze uğrayan kimse bunu öğrenmesiyle birlikte 15 günlük süreçte el atmanın önlenmesi davası açılarak taşkın yapıya karşı müdahalede bulunulabilir. Taşkın bina yapımı meydana gelmesi hallerinde tapu iptali ve tescil davası açılarak bu durumdan dolayı oluşabilecek zararların önüne geçilebilir.

Taşınmazın Orman Niteliğinin Çekişmeli Olması Sebebiyle Tapu İptal ve Tescili Davası

Taşınmazın orman niteliğinin çekişmeli olduğu durumlarda tapu iptali ve tescil davası açılarak ilgili kararın mahkeme tarafından verilmesi sağlanabilecektir.

Tapu Dışı Satın Almaya Dayalı Tapu İptal ve Tescili Davası

En sık karşılaşılan haliyle inanç sözleşmesi kurularak meydana getirilen sözleşmeler ile taraflar bir anlaşma meydana getirebilmektedirler. Taşınmazların tapu dışı satışlarına olanak sağlamak amacıyla yapılsa dahi bu sözleşmeler bağdaştırılamayacaktır. Açılacak dava ile birlikte tapu dışı satın almaya dayalı tapu tescil talebinde bulunarak mahkeme tarafından ilgili kararın verilmesi talep edilecektir.

Takasa Dayalı Tapu İptali ve Tescili Davası

Takasa dayalı tapu iptali ve tescili davalarında da tarafların ilgili belgelerini asliye hukuk mahkemelerine sunarak söz konusu taleplerini dile getirmeleri gerekmektedir.

Satış Vaadi Sözleşmesinden Kaynaklanan Tapu İptali ve Tescil Davası
Tapu iptali ve tescil davalarında özellikle arsa payına karşılık inşaat sözleşmelerinde bu yola sıklıkla başvurulmaktadır. Satış vaadinde bulunulan kişiye tescil gerçekleştirilmezse satış vaadi sözleşmesinden kaynaklı tapu iptali ve tescil davası açılarak tazminat veya tescil talebinde bulunulabilecektir.

Önalım Hakkından Kaynaklanan Tapu İptali ve Tescil Davası
Önalım hakkı zedelenen kişiler Tapu iptali ve tescil davası açarak söz konusu haklarını muhafaza edebileceklerdir. Önalım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil davası çoğunlukla mirasçılar tarafından açılan bir dava türü olarak karşımıza çıkmaktadır.

Ölünceye Kadar Bakım Sözleşmesi Sebebiyle Tapu İptali ve Tescil Davası
Ölünceye kadar bakım sözleşmesi sebebiyle bir taşınmazın devri gerekli ancak bu durum şartları sağlanmamış ise hakkı zedelenen taraf ölünceye kadar bakım sözleşmesi sebebiyle tapu iptali ve tescil davası açarak menfaatlerini muhafaza edebilecektir.

Muris Muvazaası Sebebiyle Tapu İptali ve Tescil Davası
Muris muvazaası olan durumlarda çoğunlukla görmekteyiz ki mirası kaçırmak isteyen taraflar mirasçılarına aralarında sözleşme varmış gibi göstererek işlem yapmaktadır. Her türlü delil ile ispat edilebilen muris muvazaası sebebiyle tapu iptal ve tescili davası sebebiyle mirasçılar yasal hakları çerçevesinde miras paylarını koruyabileceklerdir.

Köy Kanunu Gereğince Tapu İptali ve Tescil Davası
Köy kanunu gereğince tapu iptali ve tescil davası açma hallerinde asliye hukuk mahkemelerine başvuruda bulunarak ilgili hakların korunması sağlanabilecektir.

Kadastral Parselin İhyası Tapu İptali ve Tescil Davası
Kadastral parseli ihyası ile ilgili hususlarda tapu iptal ve tescil davası sayesinde hukuki haklardan yararlanılabilecektir.

Geri Alım Hakkından Kaynaklanan Tapu İptal ve Tescili Davası
Taşınmaz satışı sırasında taraflar geri alım hakkı şartı koyabilir. Bu hak sayesinde taşınmaz satış durumunda ilk olarak alacaklı bu kişi olabilir. Bu kişi tapuya şerh ettirmesiyle birlikte üçüncü kişiye yapılabilecek satışlarda söz sahibi olacaktır. Geri alım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil davası açılarak hak ve menfaatlerin korunması sağlanabilecektir.

Çifte Tapu İddiasına Dayalı Tapu İptal ve Tescili Davası

Çifte tapu iddiası olan hallerde tapu iptali ve tescili davası yoluna gidilerek söz konusu uyuşmazlığın çözümü asliye hukuk mahkemesi tarafından sağlanabilecektir.

Tapu İptali ve Tescil Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme:

Tapu iptali ve tescil davasında görevli ve yetkili mahkeme taşınmazın bulunduğu yerde bulunan Asliye Hukuk Mahkemesidir.