Vücudunuzun Sesini Dinleyin: Bütünsel Beslenme Nedir?
Aralıklı oruçtan GAPS ya da alkali beslenmeye kadar birçok diyetin zaman zaman popüler olduğunu fark etmişsinizdir. Bir de belirli süre içerisinde bazı kurallara uymayı gerektiren bu diyetler dışında tüm yaşamınızda uygulayabileceğiniz beslenme düzenleri var.
Bunlardan birisi de iyi beslenme alışkanlıkları kazanıp bedensel ve zihinsel olarak esenlik haline ulaşmayı amaçlayan bütünsel beslenme. Öncelikle bütünsel beslenmenin bir tedavi yöntemi olmadığını, sağlıklı beslenme düzenini yerleştirmek için uygulanabilecek bir yöntem olduğunu hatırlatalım. Ardından da bütünsel beslenme yaklaşımına yakından bakalım.
Holistik Beslenme Nedir?
Holistik beslenme olarak da bilinen bu yaklaşım, insan sağlığını bütün olarak içten dışa ele alıyor. Yani sağlığı yalnızca fiziksel iyilik hali olarak değil, ruhsal yönü ile bir arada değerlendiriyor. Beslenmenin uyku düzenini, ruhsal hali ve enerji seviyesini iyileştirici bir yönü olması hedefleniyor.
Bütünsel beslenme, kişilerin belirli bir diyete bağlı kalmadan kendi vücutları için en iyi besinleri seçebilmelerini temel alıyor. Böylece hem bağışıklık sisteminin güçlenmesi, sindirim fonksiyonunun düzenli işlemesi ve enerji seviyesinin yükselmesi amaçlanıyor. Ayrıca duygusal yeme yerine sezgisel beslenmeyi destekliyor.
Bütünsel Beslenme Nasıl Uygulanır?
Holistik beslenme, bir diyet düzeni gibi yemek miktarına sınır koymaz. Sağlıklı bir vücuda ve zihne sahip olmak için dikkat edilmesi gerekenler ile ilgili bilgi verir. Zayıflama amacı gütmez, vücudun ihtiyaç duyduğu besin kaynaklarını almanın önemine vurgu yapar. Bütünsel beslenme düzeninde dikkat edilebilecekler ise şunlardır:
İşlenmemiş Gıda Tüketimi: İşlenmiş gıdalar; ilave şeker, trans yağ, yüksek miktarda tuz ve katkı maddeleri içerebilir. Vücuda zarar verebilen bu gıdalar yerine çiğ meyve ve sebzeleri satın alarak sağlıklı yağlarla yemek yapmakta fayda vardır.
Holistik beslenme bir kilo verme programı olmasa da çiğ meyve ve sebze gibi ilave şeker ya da yağ içermeyen gıdaları önerdiği için aşırı kilo alımı gibi sorunların da önüne geçebilir.
Sağlıklı Yağ Tercihi: Vücudun günlük olarak ihtiyaç duyduğu üç makro besinden birisi yağdır. Holistik beslenme de zinde bir yaşamı destekleyen sağlıklı yağlar tüketilmesini önerir.
Tekli doymamış yağ asidi bakımından yüksek yağlar sağlıklı kabul edilir. Dünya Sağlık Örgütünün de önerdiği Akdeniz beslenme piramidinin temelini, tekli doymamış yağ asidi bakımından zengin zeytinyağı oluşturur.
Zeytinyağının içinde %80 oranında oleik asit bulunur. Oleik asit, iyi kolesterolün yükselmesine, kötü kolesterolün düşmesine yardımcı olur. Zeytinyağı içerisinde bulunan ve antioksidan özellik taşıyan polifenoller ise bağışıklık sisteminin güçlenmesini destekler.
Tüm bu özellikleri ile holistik beslenmenin amaçladığı sağlıklı yeme alışkanlığının bir parçası sayılır. Zeytinyağının sağlığa yararları ile ilgili daha detaylı bilgi almak için Her Gün 1 Yemek Kaşığı Zeytinyağı Yemeniz İçin 5 Neden başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.
Şeker Miktarı: Günün ilerleyen saatlerinde kendinizi biraz yorgun hissetmeye başlayınca tatlı yiyenlerden misiniz? Çoğu kişi gibi enerji seviyenizi yükseltmek için şekerli gıdalar tüketiyor olabilirsiniz. Ancak holistik beslenme, enerji kaybı yaşamamak için şekerli gıda alımını azaltmayı önerir.
Özellikle ilave şekerli gıdalar, kan şekerinin ani yükselmesine ve kısa sürede düşmesine neden olabilir. Kan şekerindeki hızlı dalgalanma ise daha yorgun hissetme ile sonuçlanabilir. Kan şekerini dengelemek için tüketilen şeker miktarına dikkat edilebilir.
Yeterli Su Tüketimi: Susuzluk hissinin açlıkla karıştırılabildiğini biliyor muydunuz? Yapılan araştırmalar susandığı zaman vücudun verdiği sinyallerin açlık belirtilerine göre daha zayıf olduğunu gösteriyor. Bu da insanların %37’sinin susuz kaldıklarında acıktıklarını zannetmelerine neden olabiliyor . Susuzluk belirtilerinden bazıları; halsiz hissetmek, mide bulantısı, baş dönmesi ve cilt kuruluğudur.
Holistik beslenme, sağlıklı bir yaşam için günlük su tüketimine özen gösterilmesini önerir. Yaş ve cinsiyete göre değişmekle birlikte günlük olarak ortalama 2-2.5 litre su tüketilebilir. Spor yapanların, hamilelerin ve fiziksel işlerde çalışanların ise bu miktarı kendi ihtiyaçlarına göre artırmalarında fayda vardır.
Bütünsel beslenme, vücudun fonksiyonunu olumlu yönde etkileyecek gıdaları tüketmeyi temel alır. Sağlık durumuna ve bireysel ihtiyaçlara göre bir beslenme düzenine karar vermekte fayda vardır.