En çok aranan mahkeme konularından biri de yalan tanıklık (şahitlik) suçu ve cezası konusudur. Yalan tanıklık, hukuksal olduğu kadar insani de bir suçtur. Adliyeye karşı işlenmiş suçlar arasında yer alır. Çünkü, buradaki suç aslında tanıklık ve yeminlerin yalan şekilde yapılması yoluyla mahkemeyi kandırmaktır.
Tanıklık, bir suçu ya da olayı beş duyu organlarından biri ya birkaçı ile görme durumudur. Bunun yalan yere yapılması ise suç teşkil eder.
Bir tanığın ya da şahidin çıkarıldığı mahkemede sorulan sorulara bildiği her cevabı doğru, eksiksiz ve çarpıtmadan söylemesi gerekir. Aynı zamanda görmediği durumları da dile getirmemesi yalan beyanda bulunmaması gerekir.
Tüm bunların aksinin gerçekleşmesi durumunda yalancı şahitlik suçu işlenmiş olur. Bu durum tespit edildiği ya da ortaya çıktığı takdirde, şikayetçi olan olmasa dahi kamu davası şeklinde süreç başlar. Bunun temel sebebi ise bu suçun her şeyden önce mahkemeye karşı işlenen bir suç olması ve adaleti kandırma amacı taşımasıdır.
İçindekiler
Yalan tanıklık suçunun işlenebilmesi için iki durumdan en az birinin gerçekleşmesi gerekir.
Bu maddelerin gerçekleşmesi yalancı şahitlik suçunu işlenmiş kılar. Etik olmamasının yanı sıra, mahkeme kararlarında ciddi ölçüde farklı sonuçlara sebep olmasına sebep olabilir. Suçsuz kişinin ceza alması, suçlu kişinin serbest kalması gibi birçok duruma sebep olabilir. Örneğin bir davada, olay esnasında orada olan kişi, mahkemede olay gerçekleştikten sonra oraya geldiğini ve bir şey görmediğini beyan ederse ciddi anlamda adaleti yanıltma suçu işlemiş olur.
Yalan tanıklık suçunun cezası, yalan tanıklığın nerede ve nasıl yapıldığına bağlı olarak belirlenir. Soruşturma esnasında bu suçu işlemek 4 ay ile 1 yıl arası, mahkeme huzurunda 1 – 4 yıl arası ceza verilir. Ancak, söz konusu dava eğer büyük cezai suçları içeriyorsa bu ceza daha fazla olabilecektir. TCK’nın 272. maddesi gereği bu cezaları alır. Yalancı tanıklık suçu aynı zamanda sicile de işleyen bir suç olduğu için bu konuda hükmün giyilmesi, oldukça ciddi bir sonuca yol açar.
Yalan tanıklık suçu, şikayete tabi olan suçlar arasında değildir. Ancak bu durum şikayetçi olunmasını engellemez. Sadece yargılanabilmek için doğrudan bir şikayetin olmasına gerek olmaksızın, tespit edildiği an dava açılır. Şikayette bulunan kişi de şikayetinden vazgeçerse, dava artık kamu davası olarak devam eder. Bu yüzden şikayet olmasa bile, yalancı şahitlik tespit edildiğinde dava açılması söz konusu olur. Şikayetçi olan kişi, şikayetini geri çekse dahi hiçbir değişiklik olmadan dava devam eder.
Yalan tanıklık suçunun işlenmesinin ardından uzlaşmanın sağlanmasının hiçbir anlamı yoktur. Yalan tanıklık suçu, kişileri de etkilese bile aslında mahkemeye karşı işlenmiş, mahkemeyi yanıltmaya ve adaleti kandırmaya yönelik bir suç olmasıdır. Bu yüzden taraflar konuyla ilgili uzlaşsalar bile hiçbir şekilde suçun ortadan kaldırılmasını sağlamaz.
Yalan tanıklık suçu, tespit edildiği takdirde şikayet olmasa bile kamu davası olarak açılan bir suçtur. Zamanaşımı süresi ise 8 yıldır. Suçun işlendiği tarihten sonraki 8 yıl içerisinde eğer dava açılmazsa, dava hakkı ortadan kalkar.
Yalan tanıklık suçu işlendiğinde etkin pişmanlık durumları şu şekilde olur. Mahkemenin sonucunda herhangi bir karar ortaya çıkmadan eğer kişi suçunu itiraf ederse, ceza alınmaz. Söz konusu dava 1 yıldan az hükümle sonuçlanacak bir davaysa, yalancı şahitlik yapan kişinin cezası da para cezasına çevrilebilir.
Yalancı tanıklık suçunu işleyenler, itiraf edilmesi ve henüz karar verilmemesi durumunda ceza alınmaz. Ancak bunun dışında da hakim çeşitli durumları göz önüne alarak, kendi inisiyatifinde yalancı tanıklık yapan kişiye ceza indirimi kararı uygulayabilir.
Yalan tanıklık suçunda, eğer ceza açıklandıktan sonra yalancı şahitlik tespit edilirse daha fazla ceza alır. Aynı zamanda söz konusu dava, 3 yıldan fazla hapis cezasını gerektiren suçlardan biriyse yalan tanıklık yapan kişiye de verilen ceza 2 – 4 yıl arası olmaktadır. Yalancı şahitlik eden kişinin, ne derecede adaleti yanılttığı da cezasını belirler. Yalan yere bir kişinin doğrudan hüküm giymesine sebep olacak beyanlarda bulunması daha fazla cezaya sebep olacaktır.
Yalan tanıklık suçunun sonucunda verilen ceza 1 yıla kadar olduğu durumlarda, ceza para cezasına çevrilebilir. Ancak bir yılı aşan cezalarda para cezasına çevrilemez. Sanık denetime tabi olur ve denetim süresince herhangi bir olumsuz davranışta bulunmazsa kamu davası hiç açılmadı ve yargılama olmadı gibi durum doğar.
Yalancı şahitlik, sonradan ortaya çıkan deliller ya da ortaya çıkan diğer şahitlerin ifadeleri doğrultusunda ortaya çıkabilir. Bildiklerini saklama, eksik söyleme ya da olmayan durumları dile getirme gibi durumların hepsi yalancı şahitlik suçunu oluşturur. Aynı zamanda bu kişi kendisi de itirafta bulunabilir. Asliye Ceza Mahkemesi bu konuda davaların görüldüğü ve şikayetlerin yapıldığı yerdir. İspatlandığı anda kamu davası olarak süreç başlar. Cezanın şartlarına ve dava konusuna göre para cezasına çevrilme gibi durumlarla sonuçlanabilir.
Yalancı şahitlik ya da tanıklık, ne yazık ki mahkeme huzurunda rastlanan suçlardır. Kişi ve kişileri de etkileyen suçlar olsa da mahkemeye karşı da işlenen bir suç olduğu için şikayet olmasa da kamu davası haline gelir. Bu durumda mahkeme ilgili kişi tarafından dava sürecine başlar. Mahkemede verilen kararları etkilemede büyük etkisi olan tanıklar, bildiğini tam olarak söyleme ve yalan beyanda bulunmama sorumluluğuna sahiptir.
Yalancı tanıklık suçundan yargılamada eğer karar açıklandıktan sonra tespit edilirse de ceza ve yaptırım daha fazla olur. Ancak kişi henüz karar açıklanmadan kendi itirafta bulunursa cezasında indirimler olabilir. Aynı şekilde verilen ceza 1 yıldan az hüküm giyilmesine sebep olan bir cezaysa, yalancı tanıklık suçu da para cezasına çevrilebilir.
Avukat Sinan Eroğlu, alanında başarılı ve tecrübeli avukatlardan biri olarak hizmet verir. Yalancı tanıklık suçu da dahil olmak üzere birçok davada müvekkillerine destek olmakta ve onlar için tüm bilgi birikimiyle hareket etmektedir. Siz de birçok konuda uzmanlaşan ve başarılı ekibe sahip olan Sinan Eroğlu ile çalışarak başarılı sonuçlar elde edebilirsiniz.
Danışmanlık ve hizmet almak için hemen bizlerle İLETİŞİME GEÇİN