Kumarbazın “elektronik para” ile dansı nasıl başladı?
BDDK
’nın yasadışı bahis/kumar oynayanların kredi kartı kullanımını
engelleyen düzenlemeleri
ile birlikte kumar/bahis oynamaya devam etmek isteyenler ve aynı zamanda bu alışkanlıklarının aile bireyleri tarafından izlenmesini önlemek isteyenler, kumar ve bahis sitelerine para yatırmak için yeni yolların arayışına giriştiler. Her ihtiyaç kendi fırsatçısını doğurduğundan yurt dışında kullanımı yaygın olan ön ödemeli elektronik para kartları ülkemizde de ilgi görmeye başladı. Böylece kumar oynamak isteyenler, ellerini kredi kartlarına atmak yerine, elektronik para satıcılarının kapısını çalmaya başladılar. Satıcılar, yurt dışındaki sağlayıcılardan temin ettikleri Ukash adı verilen elektronik paraları, üzerine ciddi komisyonlar eklemek suretiyle açtıkları internet sitelerinden satmaya başladılar.
Buraya kadar herkes memnun. Ama elektronik paralarla kumar oynayarak kaybedenlerin içine düştükleri pişmanlık, onları bir günah keçisi arayışına itti. Sonuçta da Ukash adı verilen elektronik para satıcılarıyla kumar alışkanlığı olan vatandaşlar karşı karşıya geldi. Satıcılar hakkında suç duyuruları yapılmaya başlandı. Satıcılar hukuki ve cezai sorumluluktan kurtulmak için sattıkları elektronik paranın yasal amaçlarla kullanılıp kullanılmadığı konusunda “müşterinin” sorumlu olduğu konusunda uyarı (!) yapmaya başladılar. Bu işletmelerin sattığı ön ödemeli sanal kartların günlük hayattaki alış verişler için üretilmediği aşikârdır. Satıcılar her ne kadar aksini iddia etseler de elektronik paraların kumar oynanmasına finansal açıdan aracılık etmekten başka, günlük hayatta kullanımının olmadığı hepimizin malumu.
El altından yapılan elektronik para satışının yoğunlaşması, dolandırıcıların da dikkatini çekmiş olmalı ki onlar da satıcılarla benzer şekilde internet siteleri açıp, olmayan elektronik paraları satmaya ve gerçek elektronik paralara “bozdurma” adı altında el koyarak karşılığını ödememeye başladılar. Dolayısıyla piyasadaki başıboşluk elektronik para sahiplerinin çeşitli şekillerde dolandırılmasına zemin hazırladı.
Ukash nedir?
Ukash, İngiltere merkezli Smart Voucher Limited tarafından tedavül edilen, online ödeme yapmada kullanılan, ön ödemeli bir nakit ödeme aracı ve bir “elektronik para” hizmetidir. Genellikle kredi kartı olmayan veya bilgilerini internet ortamında paylaşmak istemeyen kişilerce kumar/bahis sitelerinde kullanılmak üzere tercih edilmekte; Ukash kodları online casinoların neredeyse tamamında kabul edilmektedir.
Ukash nasıl alınır?
Ukash, tedavül eden Smart Voucher ile sözleşme yapan dünya genelindeki 40 binden fazla aracıdan temin edilebilmekte ve satıcılar Ukash resmi internet sitesinde duyurmaktadır. Ukash İngiltere, İrlanda, İspanya, Almanya, Fransa, Belçika, Hollanda, gibi ülkelerde resmen satılmaktadır.
Ukash nasıl kullanılır?
Ukash, satıcılardan alınan kredi kartı numarasına benzeyen tek kullanımlık 19 haneli digital koddan oluşmaktadır. Bu kod, kabul eden bütün internet sitelerinde nakit gibi kullanılabilir. Özellikle online casino siteleri Ukash ile entegre edilmiş sistemleri sayesinde bu kodu kolayca kabul etmekte ve ödemeleri de aynı kodlardan sağlayarak yapmaktadır. Kodlar cep telefonu kontör kartları gibi, fiyatları 7,50 Euro’dan başlayan ve 150 Euro’ya kadar artan tutarlarda tedavül edilmektedir. Müşteriler nakit yüklenmiş kodları diledikleri miktarda satın alabilirler. Kodlar üretildiği tarihten 6 ay içinde kullanılmalıdır. Sahip olunan kodlar, satıcılardan ve Ukash kabul eden internet sitelerinden bozdurulabilir.
Türkiye’de Ukash (elektronik para) satışı yasal mı?
Hayır! Zaten Ukash’in resmi internet sitesine Türkiye’den girenlerin karşılaşacağı uyarıda “Ukash ülkenizde faaliyet göstermek üzere lisans almamıştır. Tarafınızdan elde edilen ve kullanılan Ukash kodları ile ilgili destek ve yardım sağlayamıyoruz” yazmaktadır. Gerçekten de Ukash ülkenizde faaliyet göstermek için lisans almamıştır. Ama buna rağmen özellikle satışının yasal olarak yapıldığı ülkelerden temin edilen Ukash kodları, el altından üzerine komisyon eklenmek suretiyle ülkemizde de satılmakta ve yoğun ilgi görmektedir.
Türkiye’de Ukash ve benzeri adlarla anılan bu tür elektronik para satışı ister msn/skype üzerinden yapılsın ister şirket kurulup bir mağazadan yapılsın yasal zeminde yapılmamaktadır. Özellikle Ukash satışına aracılık etmek isteyenlerin merak ettiği bir konu da bu satışların neye göre yasal ya da yasal olmadığı.
Türkiye’de Ukash satışı yasal mı değil mi? İşte cevabı:
Ülkemizde elektronik para tedavülü, 6493 Sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun ile ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir. 6493 sayılı Kanuna göre, Türkiye’de bankalar ve 6493 Sayılı Kanun kapsamında elektronik para çıkarma izni verilen elektronik para kuruluşları dışındaki kişilerin elektronik para ihracı faaliyetinde bulunmaları yasaktır. Kanun kapsamında elektronik para ihraç etmek isteyen elektronik para kuruluşu ancak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’ndan (BDDK) izin alarak faaliyette bulunabilir. Elektronik para kuruluşu olabilmek için ise ciddi şartlar aranmaktadır. Örneğin bir elektronik para kuruluşunun aşağıda örnek olarak verilen ve daha birçok yeterliliği sağlaması gerekir:
Fakat sadece kendi mağaza ağında, sadece belirli bir mal veya hizmet grubunun satın alınmasında veya yapılan bir anlaşma sonucunda sadece belirli bir hizmet ağında kullanılabilen ön ödemeli araçlar, örneğin mağaza/hediye kartları ve çekleri, indirim kuponları, telefon kontörleri bu Kanun kapsamı dışındadır.
Ukash satıcılığı suç mu?
Evet! 6493 Sayılı Kanuna göre elektronik para kuruluşu gibi faaliyet gösteren gerçek kişiler ile tüzel kişilerin görevlileri, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. Alınması gereken izinleri almaksızın ticaret unvanlarında, her türlü belgelerde, ilan ve reklamlarda veya kamuoyuna yaptıkları açıklamalarda elektronik para kuruluşu gibi faaliyet gösterdiği izlenimini yaratacak söz ve deyimleri kullanan gerçek kişiler ile tüzel kişilerin görevlileri bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. Bu eylemlerin bir iş yeri bünyesinde işlenmesi halinde bu işyerinin iki aydan altı aya kadar, tekerrür halinde sürekli olarak kapatılmasına karar verilebilir.
Yetkisiz elektronik para satıcıları nereye şikayet edilir?
Ukash gibi elektronik para satışı/bozumu yapanlar hakkında soruşturma yapılması BDDK tarafından Cumhuriyet başsavcılığına yazılı başvuruda bulunulmasına bağlıdır. Satıcılar hakkında BDDK dışında kişi ve kurumlarca yapılacak suç duyuruları değerlendirilmez. Suç duyurusunu BDDK’nın yapması muhakeme şartı niteliğindedir. Bu nedenle elektronik para kuruluşu gibi faaliyet gösteren kişi ve kurumlar hakkında işlem yapılmasını isteyenlerin BDDK’ya şikayette bulunmaları gerekir.