Yurtdışı Borçlanması ve Sigortalılık Başlangıç Tarihi

YURTDIŞI BORÇLANMASI VE SİGORTALILIK BAŞLANGIÇ TARİHİ

Kişinin yurtdışı çalışması Türkiye Cumhuriyeti ile Sosyal Güvenlik sözleşmesi olan bir ülkede gerçekleşmişse, Türkiye ile sosyal güvenlik anlaşması olan böyle bir ülkede sigortalı olarak çalışmaya başladığı tarihin Türkiye’de de sigortalılık başlangıç tarihi olarak belirlenmesi için yargı yoluna başvurularak yabancı ülkede ilk defa sigortalı olunan tarih Türkiye’de de sigortalılığın başlangıcı olarak kabul ettirilebilir.

Bu husus Yargıtay kararlarına konu olmuştur. Yargı makamları, uluslararası anlaşmaların ve bu kapsamda çeşitli ülkelerle yapılmış olan sosyal güvenlik anlaşmalarının, TBMM onayına sunularak Anayasanın ilgili hükümleri uyarınca, iç hukuk kuralı haline gelmesi nedeniyle, Sosyal Güvenlik anlaşması yapılan ülkelerin Sosyal Güvenlik kurumlarını da kanunla konulmuş Sosyal Güvenlik kurumları olarak kabul etmektedirler. Bu şekilde yabancı sosyal güvenlik kurumuna tabi olarak tabi olarak yurtdışında ilk defa çalışılmaya başlanılan tarih, 2829 sayılı Hizmet Birleştirme Kanuna göre sigortalılık başlangıç tarihi olarak kabul edilmektedir.

Bunun dışında, (Yargıtay HGK 2011/21-392 E 2011/508 K) Bazı Sosyal Güvenlik anlaşmalarında sigortalının Türk sigortasına girişinden önce taraf ülkenin Sosyal Sigorta kurumlarından birine girmiş olması halinde, taraf ülkenin sigorta kapsamına giriş tarihi, Türkiye’de sigortalılığa giriş tarihi olarak kabul edileceğine dair hükümler bulunmaktadır. Örneğin: Türk Alman Sosyal Güvenlik sözleşmesinin 29/14. maddesinde bir kimsenin Türk sigortasına girişten önce Alman Rant sigortasına girmiş bulunması halinde, Alman Rant sigortasına giriş tarihinin, Türk sigortasına girişi olarak kabul edileceği hükmü bulunmaktadır.

Yargıtay’ın görüşüne göre, sosyal güvenlik ile ilgili uluslararası sözleşmenin, bir iç hukuk kuralı ile çekişmesi halinde dahi Anayasa’nın 90. Maddesi gereğince uluslararası sözleşmeye öncelik verilmelidir. (Yargıtay HGK 2011/21-4130 E, 2011/512 K

10.HD 2010/7189 E, 2010/17542 K)

Türkiye’nin Sosyal Güvenlik Sözleşmesi Akdetmiş olduğu ülkeler ve Sözleşme Tarihleri;

Türkiye’nin birçok ülke ile Sosyal Güvenlik anlaşması bulunmaktadır. Bu ülkeler şunlardır.

İngiltere:

01.11.1961 Türkiye Cumhuriyeti İle İngiltere Arasında Sosyal Güvenlik Hakkında Sözleşme

Almanya:

01.11.1965 Türkiye Cumhuriyeti İle Federal Almanya Cumhuriyeti Arasında Sosyal Güvenlik Hakkında Sözleşme

Hollanda :

01.02.1968 Türkiye Cumhuriyeti İle Hollanda Krallığı Arasında Sosyal Güvenlik Hakkında Sözleşme

Belçika :

01.05.1968 Türkiye Cumhuriyeti İle Belçika Krallığı Arasında Sosyal Güvenlik Hakkında Genel Sözleşme

Avusturya :

01.10.1969 Türkiye Cumhuriyeti İle Avusturya Cumhuriyeti Arasında Sosyal Güvenlik Hakkında Anlaşma