Metabolizma, vücudun aldığı enerji ile harcadığı enerjiyi dengeleyen mekanizmadır. Yani vücuta gerçekleşen tüm yapım ve yıkım olaylarıdır. Kilo kaybı sağlamak için alınan enerjinin harcanan enerjiden az olması sağlanarak negatif enerji dengesi oluşturulmalıdır. Kilo vermede bir diğer önemli nokta metabolizmanın hızlanmasıdır. Ancak metabolizmanın düşük olduğu durumlarda da doğru beslenme alışkanlığı ve düzenli egzersiz ile kilo vermek mümkün. Metabolizmayı hızlandırmanın her yaşta insan için çeşitli yolları bulunmaktadır.
Metabolizmayı hızlandırmanın en etkili yolu yeterli kas miktarına sahip olmaktır. Kasın mitokondri içeriği yağ dokusundan daha yüksektir. Mitokondri, hücrenin işlevlerini yapabilmesi için enerji üreten organelidir. Besinlerle vücuda alınan kalorilerin vücutta yakıt olarak kullanımını sağlar. Ne kadar çok mitokondri o kadar çok enerji harcaması ve hızlı metabolizma demektir. Her bir kilo kas dinlenirken bile en az 12 kalori yakar, aynı oranda yağ ise günde sadece 2 kalori yakar. Vücudumuz dinlenirken bile iç organların çalışması, kan dolaşımı, solunum gibi işlevler için kalori harcar ve bu enerjiye bazal metabolizma hızı denilmektedir. Ne kadar kasa sahip olursanız vücudunuz o oranda kalori yakar. Vücudunuzun en ufak hareketinde bile kaslarınız sayesinde aldığınız enerjinin çok daha fazlasını harcayabilirsiniz.
Beslenme şekliniz ve sıklığınız metabolizmanın hızlanmasında çok önemli rol oynar. Vücudunuzu 3 saatten daha uzun süre aç bıraktığınızda kan şekerinin düşmesine neden olursunuz. Bu durumda vücudunuz korumaya geçer ve metabolizmanın hızını düşürür. Bu nedenle günde 3 ana öğün 3 öğün de ara öğün beslenerek vücudun aç kalmaması sağlanır. Ancak bu kişiden kişiye değişiklik gösterir. Bu nedenle de Beslenme ve Diyet Uzmanı ile size en uygun beslenme programı planlanmalıdır.
Vücudunuzun yediklerini sindirebilmesi ve alınan kaloriyi harcaması için suya ihtiyacı var. Su eksikliğinde metabolizma yavaşlar. Çünkü su vücudun atıklardan temizlenmesiniz sağlar. Yeterli su içilmediğinde vücudun temizlenme işlevini karaciğer üstelenir ve asıl görevi olan yağ yakımını yapamaz. Ortalama 2,5 litre su tüketen kişilerin metabolizması çok daha hızlı çalışır. Zayıflamak isteyen kişilerin her öğünden önce bir bardak su içmesi özellikle tavsiye edilir. Taze sebze ve meyve de aynı şekilde vücudun kurumasını engeller. Tuz kullanımını en aza indirgemek de vücudun susuz kalmasını engeller.
Beslenme uzmanları, metabolizmanın hızlandırılması için bol bol bitki çay içilmesini tavsiye etmektedir. Özellikle yeşil çay başta olmak üzere taze bitki çaylarının düzenli olarak tüketmeniz sindirim sisteminizi düzenler, açlık hissini azaltır, kan şekerinizin düşmesini engeller ve metabolizmanızın hızlanmasını sağlar. Ancak bitki çayları tüketiminde çok dikkatli olunmalıdır. Sinameki gibi laksatif etkisi bulunan maddeleri içeren bitki çayları kesinlikle tüketilmemelidir. Çok fazla çeşit içeren bitki çayları karışımı tüketilirken içeriği incelenmelidir ve bu konuda mutlaka bir beslenme ve diyet uzmanına danışılmalıdır.
Yemeklerinizde bol bol baharat kullanmak da metabolizmanızın hızlanmasını sağlar. Özellikle pul ve acı kırmızı biber içerisinde yer alan kapsaisin maddesi sayesinde metabolizmayı hızlandırır. Eğer midenizde ve sindirim sisteminizde acı biber tüketmenize engel olacak bir rahatsızlık yoksa düzenli olarak kullanmanız tavsiye edilmektedir.
Eğer metabolizmanın yavaşlamasına neden olan endokrin bir hastalığınız varsa örneğin hipotiroidi, ya da haşimato gibi tiroid hastalıklarının mutlaka tedavi edilmesi gerekmektedir. Tüm bunlara dikkat edilirse metabolizmanız hızlanarak hem kilo alma riskini düşürür hem de kilo vermenize yardımcı olur.
Fazlalık kilolardan kurtulma konusunda oldukça önemli bir konu olarak değerlendirilen metabolizma hızı, en etkili şekilde sağlıklı beslenme yolu ile hızlandırılabilmektedir. Sağlıklı beslenebilmek içinse bazen bir uzman desteğine ihtiyaç duyulabilmektedir.
Metabolizmanın hızlandırılması için uygulanabilecek pek çok yol bulunurken, bunlardan bir diğeri de sağlıklı beslenme olarak bilinmektedir. Genellikle diyetisyen ler tarafından kişiye göre hazırlanan sağlıklı beslenme programları sayesinde hem metabolizma hızını artırabilmek hem de kilo verebilmek mümkündür. Sağlıklı bir beslenme programına örnek göstermek gerekirse:
Sağlıklı bir beslenme programı için sağlıklı ve az yağlı ürünler tercih edilmesi gerekirken, doğru bir beslenme için mutlaka bir diyetisyenden destek alınmalıdır.