Sigortalılık süresini ve pirim ödeme gün sayısını tamamlayan işçinin, yaş koşulu nedeniyle emeklilik hakkını kazanamamış olsa da, 4447 sayılı Yasa nın 45 inci maddesi ile 1475 sayılı Yasa nın 14 üncü maddesi uyarınca, gerekçesi açıkça belirtilmek suretiyle emeklilik sebebiyle kıdem tazminatına hak kazanarak işyerinden ayrılma hakkı mevcuttur. Bahsi geçen emeklilik sebebiyle fesih hakkı, işçiye bağlı bir hak olup hakkın doğduğu tarihten itibaren istendiğinde kullanılabilmesi mümkündür.
Gün Şartı ;Emeklilik sebebiyle kıdem tazminatına hak kazanılabilmesi için yasada öngörülmüş olan birtakım şartlar sağlanmalıdır. Bu doğrultuda, yasa hükmünden yararlanmak isteyen işçinin bu hakkı kullanmak istediğini ihbar önel sürelerine uygun olarak önceden işverene bildirilmesi ve emekliliğe hak kazanılmış olduğuna dair SGK’nın ilgili biriminden alınacak belgenin işverene ibrazı gereklidir.
08.09.1999 tarihinden önce işe başlayanların, 15 yıl 3600 prim gün şartını yerine getirmiş olmaları kıdem tazminatına hak kazanabilmeleri için şart olarak öngörülmüş iken; 08.09.1999 tarihinden sonra işe başlayanlar için bu şart 25 yıl sigortalılık ve 4500 gün prime çıkarılmıştır. Bir başka ifade ile, 08.09.1999 tarihinde veya bu tarihten sonra ilk defa sigortalı olan bir işçinin kıdem tazminatı alabilmesinin ön şartı artık, bu işçinin 25 yıl sigortalı olması ve en az 4500 gün prim gününü doldurmasıdır.
Bunun yanı sıra, bir değişiklik daha getirilerek yıl şartı aranmaksızın emeklilik için 7000 gün prim koşulunun sağlanmış olması da düzenlenmiştir. Buna göre, ilk sigorta girişi 08.09.1999 ve sonrası olan bir işçi, yıl şartına tabi olmaksızın 7000 gün primi dolunca kıdem tazminatına hak kazanabilmektedir.
Özetle, 08.09.1999 tarihinden önce işe giriş yapanlar için 15 yıl ve 3600 gün prim şartı; 09.09.1999 tarihinden sonra işe başlayanlar için ise 25 yıl ve 4500 gün prim veyahut yıl şartı olmaksızın 7000 prim gün şartı öngörülmüştür.
İşçinin yıl ve gün prim dolması şartını sağladığının ispat edilebilmesi için SGK ilgili Müdürlüğünden emekliliğe hak kazandığına dair belgenin alınarak işyerine sunulması gerekmektedir.
Bu belgenin SGK’dan temini akabinde işçi eylemli olarak sözleşmeyi feshedebilir. Kural olarak, herhangi bir fesih ihtarına lüzum yoktur. Ancak fesih iradesinin ortaya konulduğunun ispatı açısından yazılı bildirimde bulunmakta fayda vardır. Yani, feshin yazılı olması geçerlilik değil ispat şartıdır.
İşten ayrılma bildiriminin noter marifetiyle yapılması durumunda hem ispat kolaylığı sağlanmış olur hem de bildirimin noter marifetiyle alındığı tarihten itibaren bankalarca uygulanan en yüksek mevduat faizi doğrultusunda temerrüt tarihi işlemeye başlar.
7.Hukuk Dairesi emeklilik şartları varsa işverenin işten ayrılma bildirgesinde 08 çıkış kodunu beyan etmesi halinde faiz başlangıcı bu tarih olarak kabul etmektedir.
İşçinin yapmış olduğu emeklilik nedeniyle iş akdi feshi, tek taraflı bozucu yenilik doğuran irade beyanı olup İŞVERENİN KABULÜNE BAĞLI DA DEĞİLDİR.
Kıdem tazminatının alınması için belirlenen sigortalı çalışma süresini tamamlamış olmak gerekiyor. Yıllara göre işe giriş tarihi sonrası kıdem tazminatı hesaplama sistemi de değişiyor. 1999 öncesi işe giren sigortalı çalışanlar için 3600 gün koşulu bulunurken 1999-2008 tarihlerinde ilk işe girişlerini yapmış olanlar için 4500 gün koşulu bulunuyor. 5400 gün kıdem tazminatı 2019 için 1 Mayıs 2008 işe giriş tarihi esas alınarak düzenlenmiştir.
1 Mayıs 2008 tarihi ve sonrasında ilk sigortalı işine girmiş olanlar 25 yıl sigorta, 5400 prim günü şartı ile kıdem tazminatı alabilecekler. Yaş dışındaki kıdem tazminatı koşullarını yerine getirerek kıdem tazminatı alabilmek için SGK’dan yazı almak gerekmektedir. Tazminata hak kazandığını belirten belgeyle işverenlerden tazminat alma hakkı kazanan işçiler kendi istekleriyle işten ayrılabilirler.
İstifa ederek işten ayrılanlar için belli koşullar yerine getirilmek şartıyla kıdem tazminatı alma hakkı bulunmaktadır. İstifa ederek kıdem tazminatı almak isteyenlerin kesinlikle önce SGK’dan gerekli belgeyi almaları gerekiyor. SGK yaptığı kontrollerle kıdem tazminatı alabilir yazısı verdikten sonra istifa etmek önemlidir. Aksi halde tazminatınızı alamayabilirsiniz.
SGK pirim ve gün hesaplamalarını yaparak tazminat hakkı olup olmadığını hesaplıyor. 15 yıl sigorta ve 3600 gün pirim ya da 25 yıl sigorta 5400 pirim günü koşullarını sağlayan işçiler kendi istekleriyle işten ayrılıp kıdem tazminatlarını alabilirler. 5400 gün kıdem tazminatı 2019 istifa ederek alınabilir.
Kıdem tazminatı alabilmek için eğer belirtilen normalde iş sözleşmesinin fes edilme nedenin haklı olması gerekir. Bir yıl bir işte çalışmış olur sağlık sorunları nedeniyle ayrılanlar, evlilik nedeniyle ayrılanlar, askerlik nedeniyle ayrılanlar kıdem tazminatı alabilirler. Bir de emeklilik yaşı ya da çalışma pirim süresini doldurmuş olmakla da kıdem tazminatı alınabilmektedir. Belirtilen pirim sayısı gününü tamamlamış olan işçiler kendi istekleriyle işten ayrılıp kıdem tazminatı alabilmektedir. Bu durum işe giriş tarihlerine göre değişebilmektedir.
5400 pirim gününü tamamlamış olup kıdem tazminatı almak için 1 Mayıs 2008’den sonra sigortalı işe girmiş olmak gerekmektedir. Ancak dikkat edilmesi gereken konu gerekli şartların tamamlandığının SGK tarafından onaylanmış olmasıdır. 5400 gün kıdem tazminatı 2019 için belirlenen tarih budur. Kıdem tazminatı hakkınız olup olmadığını SGK’ya başvurarak öğrenebilirsiniz. SGK’nın 5400 pirim gün sayısını tamamladığını belgelemesi gerekmektedir.
Ülkemizde birçok kişi çeşitli işlerde çalışmaktadır. Bu işlere en kolayından en zoruna kadar, doktorluk, askerlik, aşçılık, öğretmenlik gibi çeşitli örnekler verebiliriz. Bu kişilerin her biri mesleklerinin kendilerine sunduğu çeşitli koşullar altında çalışmaktadır.
Çalışmak çok büyük sorumluluklardan bir tanesi olup kişilerin hayatlarını düzene sokan etkenlerden bir tanesidir. Bu sebeple dünyada bulunan her kişi hayatlarında sağlam adımlar atabilmek adına çeşitli meslekler edinirler. Bu meslekler kişilerin hayatlarını en güzel şekilde idame ettirebilmelerine olanak sağlamaktadır.
Bunun yanında kişiler mesleklerini edindikten sonra da belirli başarılar elde edebilmektedir. Ancak kişiler bunu yapmak istiyorlarsa işlerinde sağlam adımlar atmalı ve işlerinde istikrar gösterebilmelidir. Çalışanların bu şekilde çalışarak elde edecekleri şans ise kıdem tazminatlarını almaktır.
Kıdem tazminatları kişilerin işe giriş tarihlerine göre değişim gösteren bir husustur. Örneğin 1999 yılında işe giren bir kişinin kıdem tazminatı alabilmeleri için 3600 gün koşulları bulunmaktadır. Bunun yanında 1999 senesinden itibaren 2008 senesine kadar ilk kez sigortaları işlenmiş kişilerin kıdem tazminatlarını 4500 gün sonrasında alabilme hakları bulunmaktadır.
Bu konu hakkında benzer makaleler için tıklayın