Diyafram Kullanım Esasları

Doğru Diyafram Ayarı İle Başarılı Fotoğraflara İmza Atın

Objeden yansıyan ışıkların aynanın üzerine ne yoğunlukta düşeceğini belirleyen sisteme diyafram denir. Fransızca “diaphragme” kelimesinden gelirken İngilizce “açıklık” anlamına gelir.

Bazı kaynaklarda ışık düzengeci olarak adlandırılan diyafram , lensten geçen ışığın miktarını/şiddetini ayarlamak için lensin içine yerleştirilmiş olan düzenektir. Daha teknik bir tanımlama yaparsak, optik bir sistemde diyafram, görüntü düzlemine odaklanmak üzere gelen ışık demetinin konik açısını belirler.

Işık miktarının ayarlanmasını sağlayan diyafram ayrıca görüntünün niteliğini de doğrudan etkiler. Diyaframı açtığımızda diyaframdan geçen ışık ışınlarının optik algılayıcımıza düşme açıları değişir ve sadece odaklama yaptığımız bölge netken, kalan görüntüyü bulanık görürüz.

Genel bir diyafram düzeni aşağıdaki gibidir;

Yukarıdaki fotoğrafta lensteki diyafram açıklıklarını ve aldıkları değerleri görebilirsiniz. Fark ettiyseniz bu değerlerde ters bir orantı mevcuttur.

f/1, f/1.4, f/2, f/2.8, f/4, f/5.6, f/8, f/11, f/16, f/22, f/32 şeklinde ilerlemektedir.

• Bu aralıklar 1 f-stop değerini belirler. Yani f-stop değeri, ışığın 2 kat artıp, azalacağını belirtir.
• Diyafram değeri küçüldükçe lensin aralığı açılacaktır. Örnek: f/1.4 – en geniş açıklık
• Diyafram değeri büyüdüğünde lens aralığı küçülecektir. Örnek: f/16 – en küçük ışık aralığı
• Bu ters orantıya hakim olduğunuzda diyafram değerleri kafanızı karıştırmayacaktır.

Alan Değeri ve Diyafram İlişkisi

Diyaframın ışık süzme özelliğinden bahsettik fakat en önemli ve görsel açıdan sunduğu değer: Alan Derinliğidir. Fotoğrafta konuyu ve temayı bu derinlik belirler. Hangi nesnelerin vurgulanıp hangilerinin flu kalacağı diyafram kullanım esasları sayesinde belirlenir. Alan derinliği ayrıca, profesyonel fotoğraf çekimi için uygulanan işlemlerden de biridir. Alan derinliği karışık bir konu gibi gözükebilir. Aslında çok basit bir mantığı mevcuttur.

Diyaframınızı değer olarak ne kadar açık kullanırsanız (ki bu yüksek değerleri ifade eder) o kadar sığ bir fotoğraf elde edersiniz.

Aksi bir durumda ise diyafram değeriniz ne kadar düşükse o kadar spesifik fotoğraflar elde edebilmeniz mümkündür.

Asla unutmayın: Kısık diyafram büyük rakamları karşılarken, açık diyafram da küçük rakamları ifade eder.

Diyafram Fotoğrafı Nasıl Etkiler?

Diyafram kullanım ı fotoğrafı etkileyen en önemli araçlardan biri. Alan derinliği değiştirilerek fotoğraftaki net alan miktarını belirleyen diyafram, fotoğraflara her değerde farklı bir anlam katar. Diyafram kullanım esesları değerlerinin fotoğrafa etkisi:

• Büyük f değeri yani kısık diyafram kullanarak fotoğraftaki net alan miktarını büyük tutabiliriz ya da küçük f değeri yani açık diyafram ile konuyu sahnenin geri kalan kısmından ayırabiliriz.
• Daha fazla alanı netleştirmek istersek büyük f değeri kullanmamız gerekir.
• Sadece sığ alan derinliği elde edip, fotoğrafı daha gizemli hale getirmek için de büyük f değeri kullanılır.
• Işık yetersizliği durumlarında diyaframı olabildiğince açarız. Konser fotoğraf çekimi sırasında en küçük f değerinin kullanımının neredeyse bir zorunluluk olduğunu söyleyebiliriz.
• Yavaş olmayan enstantaneler için lensin sahip olduğu en küçük f değerleri kullanılabilir.
• Yavaş enstantane kullanımında düşük ISO, yüksek f değeri kullanırız.
• Büyük f değeri kullanacağımız bir diğer alan da yüksek büyütme oranlarının kullanıldığı makro çekimleridir. Makro çekimlerinde alan derinliği sığ olduğu için küçük f değeri kullanmak fotoğraftaki net alanın ince olmasına neden olabilmektedir. Makro çekim yapanlar alan derinliğini arttırabilmek için fotoğraf istifleme gibi ek yöntemlere başvurmaktadırlar.

Hangi Çekimlerde Nasıl Bir Diyafram Kullanmalısınız?

Portre fotoğraflarda; genellikle model arkasını flu yapmak istendiğiniz için açık diyafram kullanmalısınız.

Makro fotoğraflarda; portre çekimleriniz ile benzer bir süreçtir. Konuyu ön plana alabilmek için açık bir diyafram ile maksimum alan derinliği sağlanır.

Manzara fotoğraflarında; her alanı net bir şekilde fotoğrafa dahil edebilmek için kısık bir diyafram modu kullanmalısınız.

Gece fotoğraflarında; ışık genellikle yetersiz olduğu için diyaframınızı alan derinliği odaklı olarak değil, ışık esaslı kullanacağınız için açık diyafram terci edebilirsiniz.