Sürekli engelli raporu ile emekli olma koşulları 5510 sayılı Kanunun ilgili maddesi gereğince, sigortalı kişinin ya da işverenin talebi üzerine ilgili kurumca hazırlanan sağlık raporları doğrultusunda, 4-a ve 4-b bünyesindeki sigortalıların iş kazası veyahut meslek hastalığı sonucu çalışma becerisinin en az %40’ının kaybetmesinin, 4-c bünyesindeki sigortalıların iş kazası veyahut meslek hastalığı sonucu çalışma becerisinin en az %40’ını kaybetmesi ve bu neden ile çalışamayacak duruma gelmesidir.
Engelli kontenjanı ile çalışan ya da çalışır iken engelli hale gelecek seviyede kaza geçiren kişilerin engelli raporu ile emekli olmaları mümkündür.
Bu emeklilik için gereken şartlar kısaca şunlardır:
Ayrıca engelli raporu ile emekli olan kişiler malulen emekli kişiler ile karıştırılmamalıdır. Çoğu zaman engelli raporu ile emeklilik ve malulen emeklilik aynı şey gibi anlatılır fakat aralarında bariz farklar vardır. Bu farkların en büyüğü engelli raporu ile emeklilik yaşlılık emekliliği ile aynı kategoride iken malulen emeklilik bambaşka bir kategoridir.
Engelli bireylerde emeklilik için yaş koşulu aranmıyor. Engelli kişiler sadece işe başlama tarihine göre istenilen prim gün sayısını doldurarak emekli olmaya hak kazanabilirler. Fakat burada dikkat edilmesi gereken bir husus vardır.
Bu da normal SSK emekliliği için 18 yaş öncesinde yapılmış sigorta ve ödenmiş prim günleri de sayılırken engelli emekliliği için kişinin 18 yaşını doldurduğu günden itibaren geçen zaman sayılır. Yani 18 yaşından önce işe başlamış olan engelli bir kişinin ya da sonradan engelli kalmış bir kişinin işe başladığı tarih 18 yaşını doldurduğu ilk gün olarak kabul edilir.
Engelli emekli maaşı kesintisi belirli durumlarda yapılan bir cezai yaptırımdır. Eğer kişinin engelli oranı %40 oranının altında ise, ya da kişinin engel oranı sonradan %40’ın altına düşer ise, verilen emekli maaşı kesilir. Bu durumun suiistimal edilmemesi için devlet tarafından düzenli olarak kontroller yapılır.
Engelli emeklilik için istenen evraklar eksik veya yanlış olması durumunda emeklilik işlemleri başlatılamaz. Bu sebepten dolayı engelli emeklilik başvurusu işlemlerinin başlatılmasında gereken belgelerin toplanması büyük önem taşımaktadır.
Bu belgelerin engelli emekliliğine başvuracak kişiler tarafından, başvurudan en az bir haftalık bir süre öncesinde tamamlanmış olması son derece önemlidir. Ayrıca tüm emekli işlemlerinde olduğu gibi engelli emeklilik statüsünde de gereken evraklar emekli olunan işe ve duruma göre değişiklik gösterir.
İşçilerin engelli emeklilik için istenen belgeler farklı farklı kurumlardan sağlanır. Bu belgelerin eksiksiz olarak tamamlanması başvurunun sağlığı açısından oldukça önemlidir. Engelli emeklilik başvurusu için toplanması gereken evraklar aşağıdaki gibidir:
Engelli raporu ile emekli olmak isteyen işçilerin bu evrakları mutlaka ve mutlaka eksiksiz şekilde toplaması gereklidir.
BAĞ-KUR’lu kişiler için istenen engelli emeklilik belgeleri işçiler için istenen engelli emeklilik belgelerinden farklıdır. Bunun temel sebebi iki grubun sosyal güvenlik haklarının farklı olmasıdır.
BAĞ-KUR’lu kişiler için istenen belgeler aşağıdaki gibidir:
Bu belgeleri eksiksiz şekilde tamamlayan kişiler engelli emeklilik için başvuru yapabilirler.
Engelli emekliliği hakkı için gerekli koşullar kişinin mevcut engel durumuna göre değişiklik gösterebilir. Kişinin engelli emekliliği hakkı kazanması için karşılaması gereken en temel şart %40 veya daha fazla oranda engelli olmasıdır.
Bu oran belirtilen hastaneler tarafından kurulmuş olan alanında uzman doktorlardan oluşan heyet tarafından belirlenir ve resmi kağıt yerine geçen raporlara dökülür. 3 çeşit engelli sınıfı bulunur. Bu koşullar da belirtilen 3 çeşit engelli sınıfına göre değişiklik gösterir.
Bu oranlar aşağıdaki gibidir:
%40 oranının altındaki durumlar ise engellilikten sayılmaz.
Bu belirtilen oranlarda engelli olan kişilerin emekli olabilmesi için karşılamaları gereken çalışma şartları da vardır. Bu çalışma şartlarını yerine getirememiş engelli kişilerin emekli olmaya hakları yoktur. Bu şartlar aşağıdaki gibidir:
Belirtilen oranlarda engelli olup bu çalışma şartlarını karşılayan kişiler engelli emeklilik başvurusu yapmaya hak kazanırlar.
Engelli emeklilik başvuru belgeleri farklı farklı kurumlardan ve adreslerden temin edilebilir. Bu belgelerin temin edilmesi son derece önemlidir. Bu belgelerin temininde yaşanacak ufak bir aksaklık bile kişinin engelli emeklilik başvurusu yapmasına engel olabilir.
Bu belgelerin temin edilebilecekleri adresler aşağıdaki gibidir:
Engelli emeklilik başvurusu yapılan yerler il Sosyal Güvenlik Kurumu Müdürlükleri’dir. İşveren kişi tarafından verilen evraklar ve kişinin il Sosyal Güvenlik Kurumu Müdürlükleri’ne giderek dolduracağı formlar ile ilgili daireden başvuru yapılabilir.
Engelli emeklilikte vergi indirimi vardır. Engelli raporu ile emekli olan kişiler vergi indirimlerinden yararlanabilir. Belirli evrakların tamamlanıp ilgili vergi dairesine ulaştırılması ile vergi indirimi hakkı kazanılabilir.
Engelli emeklilik hakkı olan ve bu haktan faydalanan kişilerin vergi indirimlerinden de faydalanması mümkündür. Vergi indiriminden faydalanmak isteyen kişilerin vergi indirimi başvurusu için tamamlaması gereken evraklar vardır.
Engelli emeklilikte vergi indirimi için gerekli evraklar aşağıdaki gibidir:
Engelli raporu ile emekli şartları ve başvuru yolları bunlardır. Emeklilik başvurusu yapmak isteyen kişilerin mutlaka istenilen belgeleri eksiksiz şekilde toplaması ve ilgili kurumlara götürmesi gereklidir.
Engel durumu %40 ile %59 arasında olan yani 3. Derecede engel gurubuna tabi olan kişilerin erken emekli olabilmesi için;
Engel durumu %60 ile %79 arasında olan yani 2. Derecede engel gurubuna tabi olan kişilerin engelli emeklilik maaş hesaplaması;
Engel durumu %80 ve üzerinde olan yani 1. Derecede engel gurubuna tabi olan kişilerin erken emekli olabilmesi için;
1 Ekim 2008 tarihinden sonra işe başlayan SSK’lı engelli çalışanlar için, engel durumu %40 ile %49 arasında olan kişilerin erken emekli olabilmesi için en az 18 yıl çalışmış olması ile birlikte;
Engel durumu %50 ile %59 arasında olan kişilerin erken emekli olabilmesi için en az 16 yıl çalışmış olması ile birlikte;
Engel durumu %60 ve üzerinde olan kişilerin erken emekli olabilmesi için en az 15 yıl çalışmış olması ile birlikte;
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortalar Kanunu’nun 28’inci maddesi kapsamında engelli bireylerin emeklilik şartları açıklanmaktadır.
19 yıl sigortalılık ve 4.240 prim günü ile emekli olabilmektedirler.
Engelliler erken emeklilik şartlarına bakıldığında; 15 yıllık çalışma süresi yeterli olmaktadır.