Gümrük kaçakçılığı suçu, gümrük mevzuatına ve Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu ‘na aykırı şekilde gümrüğe mal sokulması veya gümrükten mal çıkartılmasıdır. Kaçakçılık suçu ve cezası kapsamında giren çok sayıda eylem olmakla birlikte bu makalenin konusu ise bir tür gümrük kaçakçılığı suçu sayılan yolcu beraberinde getirilen kaçak eşyalardır. Dolayısıyla bu yazıda, mevzuattaki mal ve eşya limitleri ve bu şekilde kaçak olarak yurda getirilen eşyalar nedeniyle açılan soruşturma ve ceza davalarıdır.
Yukarıda sıralanan ve gümrük kaçakçılığı suçu teşkil eden fillerin yanında bir suç tipi daha mevcuttur. Bu ise kanunda “ yolcu beraberinde getirilen kaçak eşya ” olarak tanımlanan suç tipidir. Özellikle havalimanlarında, yurtdışından gelen yolcular gümrüksüz alandan gümrüklü bölgeye geçerken genelde bu suçu bilmeden işlemektedir. “yeşil hat” ve “kırmızı hat” olarak belirlenen bölgeden geçerken bazen grup psikolojisinin sonucu olarak tüm yolcular yeşil hatta gittiğinden istemsiz bir yönelme ile yeşil hattan geçmektedir. Ancak gümrükler muhafaza müdürlüğü ne bağlı gümrük memurlarının rastgele veya şüphe üzerine valiz taraması yaparak gümrük mevzuatına aykırı şekilde bazı eşyalardan fazla sayıda bulunması nedeniyle kaçak eşya ve gümrük kaçakçılığı suçundan işlem yapılmaktadır. Bu şekildi çantasında veya valizinde gümrüğe beyan edilmesi gerektiği halde beyan edilemeden yeşil hattan geçirilen eşya bulunduğunda memurlar tarafından tutanak tutularak yolcunun ifadesi alınmakta ve ardından hazırlanan dosya kamu davası açılması için Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmektedir.
Beyan etmeden gümrükten eşya geçirmek
Yolcunun yeşil hattan geçmesi “beyan edilecek gümrüğe tabi eşyam yok” manasına gelmektedir. Dolayısıyla, bir yolcu yeşil hattan geçip üzerinden gümrüğe tabi eşya bulunduktan sonra “eşyanın gümrüğe tabi olduğunu bilmiyordum” türü açıklamalar yapması memurlar tarafından dikkate alınmadığı gibi “o halde şimdi beyanda bulunayım” demek de maalesef o noktada işe yaramamaktadır.
Beyansız geçirilen eşyanın ticari mahiyette olması
Yolcu yanında getirilen eşyanın ticari özellik taşıması bir başka deyişle kişisel kullanım amacı dışında satma veya ticaret yapma gibi amaçlarla ülkeye sokulması gerekir. Uygulamada bir üründen çok sayıda getirilmesi ticari amaç için kanıt sayılmaktadır.
Beyansız geçirilen eşyanın ithal veya ihracının yasak olması
Getirilen eşya kişisel amaçlı olsa dahi, ithali veya ihracı yasak ürün ülkeye sokulduğunda suç oluşmaktadır. Suçun oluşması için eşyanın hem ithalinin hem ihracının aynı anda yasak olması şart değildir. Yalnızca ithali veya yalnızca ihracı yasak ürünlerin yurtdışından getirilmesi suçun oluşumu için yeterlidir.
Yolcu beraberinde getirilen kaçak eşya suçunun cezası 5 yıla kadar hapis cezasıdır. Dolayısıyla mevzuata aykırı şekilde ticari eşyanın veya ithali/ihracı yasak malın ülkeye sokulması ciddi bir suçtur. Dolayısıyla hakkında gümrük kaçakçılığı nedeniyle tutanak tutulan ve dosyası savcılığa gönderilen kişilerin uzman bir avukattan hukuki yardım almaları uygun olacaktır.
Yurtdışından getirilebilecek bazı mallardaki limitler şu şekildedir:
Yukarıdaki limitler, duty free olarak bilinen gümrüksüz satış mağazalarında satılan ürünleri de kapsamaktadır. Dolayısıyla ister yurt dışından isterse Türkiye’deki duty free mağazalarından alınsın mal limiti değişmemektedir. Daha açık bir ifadeyle duty free mağazalarından alınan her türlü ürün bu limitlere dahildir. Gümrük limitlerinin aşılması ve gümrük memurlarınca tutanak altına alınması durumunda gümrük kaçakçılığı suçundan işlem yapılabilecektir.
Gümrük kaçakçılığı suçu veya yolcu beraberinde getirilen kaçak eşya suçları teknik suçlardır. Bu suç nedeniyle soruşturma altında olan kişiler, kaçakçılık suçlarında tecrübeli bir hukuk bürosu ile çalışmalıdır. Gümrük kaçakçılığı suçundan dolayı hakkında işlem yapılan kişiler hukuki destek almak üzere büromuza başvurabilirler.