E-Devlet Ölüm Aylığı Başvurusu, Şartları ve Belgeleri
E-Devlet üzerinden ölüm aylığı başvurusunda gerekli belgeler ve koşullar sadece PTT’den edineceğiniz e-Devlet şifresi olmalıdır. Pandemi koşulları sebebiyle
ölüm aylığı
başvuruları artık e-Devlet sistemi üzerinden yapılabilmektedir.
Vefat eden kişinin T.C. kimlik numarası gerekmektedir.
e-Devlet şifresi ile sisteme giriş yaptıktan sonra Sosyal Güvenlik Kurumu hizmetlerinden “
Ölüm Yardımı ve Dul / Yetim Aylığı Talebi
” ekranı üzerinden vefat eden eş, çocuk, anne veya babanın T.C. kimlik numarası üzerinden başvuru yapılabilir.
e-Devlet sistemi haricinde ölüm aylığı başvurusu bizzat Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğü’nden yapılabilir.
Ölüm aylığı bağlandıktan sonraki ikincil işlemler için ise
Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Bağımsız ve Hizmet Akdiyle Çalışanlar Emeklilik Daire Başkanlığı’na başvuru yapılması gerekmektedir.
Başlıklar
Ölüm Aylığı Nedir?
Ölüm maaşı, iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle hayatını kaybeden sigortalının geriye kalan hak sahiplerine
iş kazası
veya meslek hastalığı sigortasından yapılan yardımlardan biridir. Ölüm aylığından faydalanabilmek için yerine getirilmesi gereken bazı şartlar vardır.
Dul ve Yetim Aylığı Nedir?
Dul maaşı ve yetim maaşının tanımları farklıdır.
Dul maaşı
, sigortalı çalışan eşin vefat etmesi durumunda kişilere Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından bağlanan yardım maaşıdır.
Maaş hem erkekler hem de kadınlara verilebilir.
Yetim maaşı
, anne veya babanın ya da her ikisinin vefatı durumunda çocuklarına bağlanan yardım maaşıdır.
Ölüm Aylığı Almak İçin Gereken Şartlar Nelerdir?
Ölüm maaşına hak kazanma koşulları şunlardır:
En az 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş veya,
4/1-(a) sigortalıları için, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması
Malullük, vazife malullüğü veya
yaşlılık aylığı
almakta iken veya malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanmış olup henüz işlemleri tamamlanmamış,
Bağlanmış bulunan malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı, sigortalı olarak çalışmaya başlamaları sebebiyle kesilmiş, durumda iken ölen sigortalıların hak sahiplerine yazılı istekte bulunmaları halinde ölüm aylığı bağlanır.
Ölüm aylığı bağlanabilmesi için sadece 4/1-(a) sigortalıları için öngörülen her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması şartında; gerek ölen sigortalı tarafından, gerekse hak sahipleri tarafından yapılan tüm borçlanmalar bu şartların oluşmasında dikkate alınmamaktadır.
1/10/2008 tarihinden önce ölen sigortalıların 900 gün hesabında borçlanılan tüm süreler dikkate alınmaktadır. Ayrıca, kendi nam ve hesabına (5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi) çalışan sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için ölen sigortalıların genel sağlık sigortası primi dâhil, prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması şarttır.
Ölüm Aylığı Başvurusu İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
Ölüm maaşını başvurusunda sunulması zorunlu belgeler aşağıda şu şekilde sıralanmaktadır:
Ölüm aylığı bağlanması için talep dilekçesi,
Vukuatlı nüfus kayıt örneği,
Veraset ilanı,
2 adet vesikalık fotoğraf,
Nüfus cüzdanı fotokopisi,
Hak sahipleri için beyan ve taahhüt belgesi,
Eşler ve çocuklar arasında çalışan varsa her biri için gelir belgesi,
Kişinin sigortasızlığına dair e-devletten alacağı belge,
Çocuklar için öğrenim belgesi,
Ziraat Bankası hesap numarası,
Malul çocuklar için sağlık kurulu raporu.
Ölüm Aylığı Başvuru Formu Nedir?
Ölüm maaşı başvuru formu ve talep dilekçesi vefat eden yakının ardından eşe ve çocuklara gerekli şartların sağlanması halinde
SGK tarafından verilen aylıklara başvuru
sürecinde sunulması zorunlu olan belgelerdir.
Bu belgelere ve doldurulmuş örneklerine Sosyal Güvenlik Kurumu resmi internet sitesinde bulunan “
Formlar ve Dilekçeler
” sekmesinden ulaşılabilir.
E-Devlet Ölüm Aylığı Başvuru Aşamaları
E-devlet üzerinden ölüm aylığı başvuru işlemlerinizi hızlı bir şekilde yapabilmeniz için aşağıda ki adımları sırası ile yapmanız gerekiyor.
Ölüm maaşı yada dul / yetim maaşı başvurusu yapmadan önce “
Yakınınıza Ait T.C Kimlik Numarası
” alanına 11 haneli numarayı doğru yazmanız ardından “
Başvur
” linkine tıklamanız gerekiyor.
Ölüm Aylığı Oranları Nedir?
Ölüm maaşının miktarı vefat eden sigortalı kişinin eş, çocuk, anne ve babasına göre farklıklar gösterir. Bu farklı oranlar çocuk sayısı, eşin çalışıp çalışmadığı ve yeniden evliliği gibi durumlara göre belirlenir.
Dul eş ve çalışmayan bir çocuk olması durumunda maaşın %60’ı eşe, %30’u çocuğa,
Dul eş ve çalışmayan iki çocuk bulunması durumunda maaşın %50’si eşe, her bir çocuk için %25’lik kısım ayrılır.
Vefat eden sigortalının evli olmayan kızlarının her birine ölen babadan dul kızına maaş bağlanması da dahil olmak üzere maaşın %25’i,
Vefat eden sigortalının tek kızı olması halinde maaşın %50’si bağlanmaktadır.
Vefat eden sigortalının anne ve babasına maaş bağlanması için birçok hususun değerlendirilir. Buna göre anne ve babasına maaş bağlanmasının ilk şartı 65 yaşın üstünde olmasıdır. 65 yaşını geçen anne ve babaların, ölen çocuklarından ölüm aylığı alabilmeleri için herhangi bir kurumdan maaş almıyor ve çalışmıyor olmaları gerekmektedir. Bu şartlar sağlandığında maaşın %25’i anne ve babaya bağlanabilmektedir.
Örneğin, vefat eden kişinin emekli maaşı 1500 TL ise dul maaşı kapsamından eşin hak oranı %75 1125 TL ölüm aylığı, hak oranı %50 ise 750 TL ölüm aylığı bağlanmaktadır. Vefat eden kişinin çocuğunun %25 hak oranı varsa alacağı ölüm maaşı 375 TL olacaktır.
Eşe Dul Maaşı Bağlanmasının Şartları Nelerdir?
Vefat eden sigortalının eşinin maaş alması için gerekli olan koşullar şunlardır:
Eşine aylık bağlanması için, ölüm tarihinde sigortalının eşi ile yasal evlilik bağı bulunması şarttır.
Sigortalının dul eşine %50 si; aylık bağlanmış çocuğu bulunmayan dul eşine ise Kanun kapsamında veya yabancı bir ülkede çalışmaması gerekmektedir.
Vefat eden sigortalının eşine endi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması halinde %75 i oranında aylık bağlanacaktır.
Çocuklara Maaş Bağlanmasının Şartları Nelerdir?
Vefat eden sigortalının çocuklarının maaş alması için gerekli olan koşullar şunlardır:
Çocuğun cinsiyeti,
Çocuğun yaşı,
Çocuğun öğrenim durumu,
Çocuğun medeni hali,
Malul olup olmaması
Çocuğun yabancı bir ülke mevzuatında çalışma durumu (5510 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu ile, Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 5.madde 1.fıkrası gereğince) gibi şartlar dikkate alınmaktadır.
Erkek Çocuklara Ölüm Aylığı Bağlanmasının Şartları Nelerdir?
Vefat eden sigortalının erkek çocuğunun maaş alması için gerekli olan koşullar şunlardır:
Yükseköğretim görmesi halinde 25 yaşını doldurmamış olmaları,
Ortaöğretim görmeleri halinde 20 yaşını doldurmamış olmaları,
Herhangi bir eğitim kurumunda öğrenim görmemeleri halinde ise 18 yaşını doldurmamış olmaları,
Yabancı bir ülkede çalışmıyor olmaları,
Kendi sigortaları nedeni ile gelir veya aylıkları olmaması şartları gerekmektedir.
Kız Çocuklara Ölüm Aylığı Bağlanmasının Şartları Nelerdir?
Vefat eden sigortalının kız çocuğunun maaş alması için gerekli olan koşullar şöyledir:
Yabancı bir ülkede çalışmıyor olmak,
Kendi sigortaları nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması,
Evli olmamak veya evliyse sonradan boşanmış olması gerekmektedir.
Kız çocuklarına
ölüm aylığı
bağlanabilmesi için bir yaş ya da öğrenim durumu şartı bulunmamaktadır.
Malul Çocuklara Ölüm Aylığı Bağlanmasının Şartları Nelerdir?
Malul çocukların ölüm maaşı alması için gerekli koşullar şu şekilde olmalıdır:
Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az %60 oranında yitirdiğini kanıtlayan onaylı
sağlık raporu
,
Herhangi bir sigortalı işte çalışmaması gerekmektedir.
Yaş, cinsiyet ve medeni durumları fark etmeksizin malul çocuklara ölüm aylığı bağlanır.
Dul Maaşı Ne Zaman Kesilir?
Eşe bağlanan maaşın kesilmesi aşağıda sıralanan durumlarda gerçekleşir:
Türk Vatandaşlığından çıkma veya çıkarılma
Eşinin vefatından sonra evlenen kadının aylığı kesilmemektedir. Sonradan evlendiği eşinin ölümü nedeniyle, ikinci eşinden de ölüm aylığına hak kazanan dul eşe, bu aylıklardan tercih ettiği aylığı bağlanmaktadır.
5434 sayılı Kanuna
göre dul aylığı bağlananların 5510 sayılı Kanunun 4/1-a, 4/1-b ve 4/1-c statüsünde çalışmaya başlamaları halinde aylıkları kesilmemektedir. Ancak, çalışılan statüye göre aylık bağlama oranları değişmektedir.
Kız ve Erkeklere Bağlanan Yetim Aylığı Ne Zaman Kesilir?
Kız ve erkek çocuklara bağlanan maaşın kesilmesi şu durumlarda gerçekleşir:
Türk Vatandaşlığından Çıkma/Çıkarılma
Yetim aylığı aldığı sırada evlenen erkek ve kız yetimin aylıkları kesilmektedir.
5434 sayılı Kanuna göre yetim aylığı bağlananların 5510 sayılı Kanunun 4/1-a, ve 4/1-b statüsünde çalışmaya başlamaları halinde yetim aylıkları kesilmemektedir.
Öğrenim durumu değişikliği nedeniyle aylıklar kesilmektedir. Erkek yetimlerin 18 yaşından sonra okumayı bırakırsa, eğer ortaöğretim öğrencisi ise 20 yaşından sonra, yükseköğrenim öğrencisi ise 25 yaşını doldurması halinde aylıkları kesilmektedir.
Malul Erkeklere Bağlanan Yetim Aylığı Ne Zaman Kesilir?
Maluliyeti bulunan erkeklere bağlanan maaşın kesilmesi şu durumlarda gerçekleşir:
Türk Vatandaşlığından Çıkma/Çıkarılma
5434 sayılı Kanuna göre göre aylık almakta olan malul erkek yetimin 5510 sayılı Kanunun 4/1-c kapsamında çalışması durumunda 5434 sayılı Kanunun 99 uncu maddesi gereğince aylığı kesilmektedir. 5510 sayılı Kanunun 4/1-a ve 4/1-b kapsamında çalışmaları nedeniyle bağlanan aylıklarının asgari ücretin net tutarından fazla olduğu tespit edilenlerden muhtaç olmadıklarına karar verilenlerin aylıkları kesilmektedir.
Kurum Sağlık Kurulu kararı ile yapılan düzenli kontrollerde çalışma gücünün %60 oranından azaldığı onaylanırsa tespit edilirse bağlanan yetim aylığı kesintiye uğrar.
Malul erkeklerin evlenmesi halinde yetim aylıklarında bir kesinti olmaz.
Ölüm Aylığı Hesaplaması Nasıl Yapılır?
Ölüm maaşının hesaplanması Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na göre belirlenir.
5510 Sayılı Kanun’a göre; “
her yıl bağlanan aylıkların aylık başlangıç tarihinin ait olduğu yılın Ocak ayı itibarıyla yıl içine ait artışlar uygulanmaksızın hesaplanacak tutarları, yaşlılık sigortasından bir önceki yılın son ödeme ayında söz konusu sigortalılar için ayrı ayrı ödenen en düşük yaşlılık aylığından az olamaz
.”
Ölüm Aylığı Sorgulaması Nasıl Yapılır?
Ölüm maaşı sorgulaması
için 3 seçenek bulunmaktadır. Bu seçenekler aşağıda şöyle sıralanmaktadır:
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İletişim Merkezi ALO 170 üzerinden,
E-Devlet sistemi üzerinden,
Sosyal Güvenlik Kurumu şubeleri üzerinden ölüm aylığı sorgulaması yapılabilir.
ALO 170 Aile
, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İletişim Merkezi’nden yapılan ölüm aylığı sorgulamasında kimlik doğrulaması istenmektedir. Bu doğrulama için bütün bilgilerin eksiksiz ve doğru şekilde aktarılması sorgulamanın kolayca yapılabilmesini sağlar.
Bu doğrulama için başvuru yapan kişinin T.C. kimlik numarası, vefat eden kişinin ölüm tarihi,
ölüm aylığına başvuru tarihi ve müracaat numarası ve vefat eden kişinin
T.C. kimlik numarası kimlik doğrulaması için cevaplanması zorunlu olan bilgilerdir.
T.C. Kimlik Numarası ile Dul ve Yetim Maaşı Sorgulaması
Dul ve yetim aylığı sorgulaması T.C. kimlik numarası ile e-Devlet sistemi üzerinden yapılabilmektedir. e-Devlet sistemi üzerinden sorgulama yapmak için şifrenizin olması gerekmektedir. Eğer sorgulama yapacak kişinin e-Devlet şifresi yoksa PTT şubelerinde T.C. kimlik numarası ile temin edilmesi gerekmektedir.
e-devlet sistemi üzerinden
ölüm aylığı
sorgulaması yapmak için ilk adım T.C. kimlik numarası ve şifre ile giriş yapmaktır. Giriş yaptıktan sonra Sosyal Güvenlik Kurumu hizmet sitesinden “
Ölüm Maaşı Sorgulama
” işlemine tıklayarak çıkan sonuçlara göre sorgulama işlemi tamamlanır.
Dul Eşe Maaş Bağlanma ve Bağlanan Maaşın Kesilme Durumu
Vefat eden sigortalının dul kalmış eşine ölüm aylığı bağlanabilmesi için ilk ve en önemli şart eşi ile resmi nikahın olması gerekliliğidir. Ölen sigortalının ölüm anında eşler arasında resmi nikah olmaması durumunda eşin ölüm aylığı alma gibi bir hakkı bulunmamaktadır.
Ölüm ardından arada resmi nikah bulunması durumunda ise eşler çocuk sayılarına ve çalışıp çalışmama durumlarına göre farklı yüzdelik oranlarla ölüm aylığı almaya hak kazanabilirler. Dul eşe bağlanan maaşın kesilme durumu da eşin yeniden evliliği halindedir. Dul eş yeniden resmi nikahla evlilik yaptığında ölüm aylığı kesilmektedir.
Vefat Eden Sigortalının Çocuklarına Maaş Bağlanma ve Kesilme Durumu
Sigortalı olan çalışanın ölümü halinde çocuklarına bağlanacak olan maaş alabilmek için de kanun ve yönergelerde belirtilen bazı şartların olduğu görülmektedir.
Bu noktada;
Çocuğun cinsiyeti
Çocuğun yaşı
Çocuğun öğrenim durumu
Çocuğun medeni hali
Çocuğun malullük (sakat olma) durumu
Çocuğun yabancı bir ülke mevzuatında çalışma durumu (5510 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu ile, Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 5. madde 1.fıkrası gereğince)