Hukuksal yollara başvurarak hak aramak isteyen ancak maddi imkânları yetersiz olanlar adli yardım hizmetinden faydalanabilirler. Hak arama özgürlüğünü güvence altına almayı amaçlayan çalışmalar “Türkiye Barolar Birliği” tarafından sürdürülür. Tüm vatandaşlara fırsat eşitliği sağlayan hizmetten, hukuk davalarının yanı sıra icra takip dosyalarında da fayda sağlanabilir.
Kısaca avukatlık hizmet bedelini ödeme gücü olmadığını belgeleyenler bu kapsamda değerlendirilir.
Adli Yardım ilkesi mali nedenlerle gücü yetersiz olan bireylerin dava açma hakkının korunmasını gözetir. Başvurusu kabul edilenler dava masraf ve harçlarından muaf tutulurken baro tarafından ücretsiz atanan avukatlar davayla ilgili gelişmeleri takip eder.
İddiadan savunmaya, korunma talebinden icra takibine kadar kısaca yargılamaya esas giderlerin bir kısmını ya da tamamını ödeme gücünden yoksun olanlar adli yardım alabilirler.
Buna ek olarak kamu yararını gözeten faaliyetlerde bulunan dernek ve vakıflar haklı olmaları halinde dava giderlerinin bir kısmını veya tamamını ödemekte zorlanmaları halinde adli yardım hizmetinden faydalanabilirler.
Adli yardım şartları başvuru sahipleriyle yapılan görüşmenin ardından belirlenir. İlgili baroya yapılan başvuruların her biri için evrak kayıt numarası verilir ve dosya açılarak takibe alınır.
Talebin haklılığı konusundaki her türlü bilgi ve belgeye ek olarak;
Başvuru sahibinin dava sonucunda maddi gelir elde etmesi halinde; avukatlık hizmet bedeli ve elde edilen gelirin %5’inin baroya ödeneceğiyle ilgili taahhütname imzalatılır.
Adli yardım başvurusu bölgede hizmet veren baroya yapılır. Talep adli yardım bürosu veya ilgili temsilciliğe iletilir. Başvuru aşamasında istenen belgelerin tamamlanmasının ardından inceleme başlatılır. Sadece dava talebinde haklı olduğunu kanıtlayabilenlerin yardım başvuruları değerlendirmeye alınır. Baroya iletilen başvurunun haklılığı araştırıldıktan sonra nihai karar verilir.
Adli yardım başvurusunun davanın görüldüğü mahkemeye yapılması halinde; iddianın özetine ek olarak başvuru belgelerinin eksiksiz hazırlanmış bir dosyada mahkeme başkanına sunulması gerekir. Adli yardım talebiyle başlatılan davalar harç ve vergiden muaf tutulur. Sonuç, duruşmaya gerek görülmeden çıkar. Buna rağmen talep edilmesi halinde karar incelemeli duruşma eşliğinde verilir.
Hukuki danışmanlık hizmet başvuruya konu olan hukuki meselenin çözümü noktasında avukatlar gerçek ve tüzel kişilerin en önemli yol göstericileridir.
İstanbul Barosu tarafından sunulan Avukata Acil Destek Hattı numarası 0 555 488 18 50’dir. Bu hizmet mesai saati gözetmeksizin her türlü hak ihlalinin ortadan kaldırılması için bilgi eksikliği yaşayan avukatlara verilir. Her ildeki baronun veya baroya bağlı olarak hizmet veren avukatların telefonla ücretsiz danışma hattı uygulamaları farklılıklar gösterebilir.
Normal zamanlarda olduğu gibi karantina günlerinde de kadınların yanında olan barolar, şiddetle mücadelede Kadın Hakları Merkez hizmetleriyle mesai saatleri içinde ve dışında talepleri değerlendirmeye alır.
Tecavüze, cinsel tacize ve şiddete uğramış mağdur ya da müşteki kadınların polis merkezinde verecekleri ifade sürecinde de avukat hakları bulunmaktadır.
İş hukukunun inceleme konularına giren başlıklarda ücretsiz avukat talebinde bulunabilmek için aranan şartları yerine getirmek gerekir. Danışmanlık hizmeti almadan atılacak her adım mevcut hakların kaybolmasına neden olabilir.
Kurumsal hizmet veren avukatlık bürolarında danışma talepleri genel olarak ücretsiz karşılanır.
İkamet adresi ya da davanın açıldığı adreste hizmet veren baroların ücretsiz avukat talebinde isteyecekleri evrak listesi veya uygulamalar farklılıklar gösterebilir.
Muhtelif hukuk dallarında vatandaştan gelen sorulara sanal avukatlık hizmeti kapsamında cevap alınabilir. Kişisel bilgiler ve iletişim bilgileri girilerek tamamlanan işlemler sırasında cevabı aranan sorulara yer verilir. Avukatlık hizmeti Avukatlık Kanunu tarafından düzenlenir.
Kanunun 164.maddesi gereğince;
Avukatlık bürolarının web siteleri üzerinden alacakları sorulara verecekleri yanıt hizmeti bu kapsamda değerlendirilmez.
Boşanma davalarında ücretsiz avukat desteği talep edenlerin herhangi bir geliri ve sosyal güvenliği olmadığını ispat etmesi istenir. İhtiyaç halinde başvurular bulunulan ilin barosuna yapılır. Yapılan incelemelerin ardından başvurunun onaylanması halinde davaya ücretsiz bir avukat atanır.
Adli yardım talebi başvuruları ikamet edilen ildeki baroya yapılır. Başvuru evraklarının tamamlanmasının ardından şahsen müracaat edilmelidir. Barolar arasında evrak ve başvuru sürecinde farklılıklar yaşanabilir. Avukatlık ücreti ve yargılama giderlerini karşılayamayacak olanlar ücretsiz avukat talebinde bulunabilirler.
“Erişilebilir Adalet Haktır” sloganıyla sürdürülen hizmetler dezavantajlı grupların adalete erişiminin güçlendirilmesini hedefler.
Dezavantajlı gruplara sunulan adalet hizmeti STK’lar ve yerel barolarla ortaklaşa sürdürülür.
İstanbul Barosu tarafından sunulan “ Bilgi Edinme ” hizmeti adresi üzerinden başlatılabilir.
Her türlü bilgi için İstanbul Barosu iletişim numarası 0212 393 07 00’dır.