Bilecik Şeyh Edebali Türbesi

Bugün yaşadığımız toprakların sahiplenilmesinde, Osmanlı Devletinin kuruluşunun manevi babası olan Şeyh Edebali Hazretleri Türbesi ni çok uzun zaman önce ziyaret etmiştik ama yazmak ancak bugüne nasip oldu.

Şeyh Edebali Türbesi hakkında bilgi vermeden önce Şeyh Edebali hakkında bilgi vermek istiyorum. Diriliş Ertuğrul dizisini izliyorsanız Şeyh Edebali’nin ilk olarak ufak bir çocuk olarak ekrana geldiğini göreceksiniz. Ama biz biraz daha bilgi vermek istiyoruz.

Şeyh Edebali Türkmenistan’ın Merv şehrinde ki bu şehir İpek Yolu üzerinde yer alan ve Karakum Çölü’nde bir vaha şehridir, 1206 yılında doğmuştur. Mevlana Celaleddin Rumi ve Şeyh Sadrettin Konevi gibi manevi üstatlarla çağdaştır. İlim tahsillerini tamamladıktan sonra Eskişehir İtburnu Köyü’nde zaviye kurarak irşada başlamıştır.

Şeyh Edebali ve Osmanlının münasebeti ise Ertuğrul Gazi ‘nin oğlu Osman Gazi ‘ye nasihati ve de Osman Gazinin görmüş olduğu rüyadır. Rüya şöyledir ki, Osman Gazi bir gece misafir olarak kalırken rüyasında Şeyh Edebali’nin koynundan bir ayın çıkarak kendi koynuna girmesi. Göğsünden bir ağaç biterek, öylesine büyük bir ağaç olması ki dalları gökleri, kökleri tüm dünyayı sarması. Gölgesinin bütün yeryüzünü tutması, insanların o ağacın gölgesinde toplanması, ulu dağlara ve dağların eteğinden çıkan coşkun sulara hep o ağacın gölge etmesi şeklinde bir rüya idi.

Osman Gazi gördüğü rüyayı Şeyh Edebali’ye anlatır ve Edebali de şöyle yorumlar: “Oğul Osman, Hak Teala sana ve soyuna hükümranlık verdi mübarek olsun, kızım Malhun Hatun senin helalin olsun.” der. Edebalı’nın bu yorumu üzerine Osman Gazi Malhun Hatun (Rabia Bala Hatun) ile evlenir. ”

Şeyh Edebali aynı zamanda Ahi Teşkilatı reisi idi. Bilecik’in Osmanlılar tarafından fethinden sonra Eskişehir de ki zaviyesini Bilecik Karaağaç köyüne taşımıştır ve irşad vazifelerine burada devam etmiştir. Uzun bir hayat süren Şeyh Edebali 1326 yılından Bilecik’te vefat etmiştir. Zaviyesinin mescid olarak kullanılan odasına defnedilmiştir ve günümüzde ziyaret edilen yer burasıdır.

Şeyh Edebali, Osmanlı Devletinin ilk kadısı ve müftüsüdür, bir çok talebe yetiştirmiştir, bunlardan biri de sitemiz de de tanıtmış olduğumuz Dursun Fakih Hazretleri dir, ki kendisinin türbesi de çok muazzam bir yerde bulunmaktadır.

Şeyh Edebali Türbesinde yatmakta olan diğer kimseler ise, Şeyh Edebalinin Hanımı ve Kızı, Molla Hattab-ı Karahisar, Şeyh Muhlis Baba ve isimleri bilinmeyen bazı yakınlarıdır.

Şeyh Edebali böyle öğütler verirdi kendisini dinleyenlere: ” Toprağa bağlanın. Suyu israf etmeyin. Mirasınızın sağlam kalmasına dikkat ediniz. Veriniz, cömert olunuz elleriniz yumuk kalmasın. İlim sahiplarini koruyunuz. Ağaç dikiniz. Ödünç aldığınızı fazlasıyla iade ediniz. Kuran-ı Kerimi güçlü olmak için okuyunuz. Bağınızı bahçenizi viran bırakmayınız. Hadis ezberleyiniz. Bildiklerini öğretenler unutmazlar. Asıl ölüm ilimden payını almayanlaradır. Faydalı ile faydasızı bilenler bilgi sahipleridir.”

Şeyh Edebali’nin sözleri öyle tesirlidir ki, günümüz de bile yöneticilere söylenen altın öğütler kapsamında sözler, bu sözlerin yanında hiç kalır, Ey Oğul Beysin, diyerek başlayan, bundan sonra öfke bize, uysallık sana… Güceniklik bize, gönül almak sana… diye devam eden meşhur öğüdü, yüzyıllar geçse de hala etkisini gösteren ve eskimeyecek öğüttür.

İşte böyle manevi bir önderin türbesini dilimizin döndüğünce, gözlerimizin gördüğünce sizlere tanıtmak istedik.

Son olarak ta adres, harita ve konum bilgilerini vermek gerekirse,

Şeyh Edebali Hazretleri Türbesi harita olarak aynen bu şekildedir, Türbe adres olarak nerededir derseniz, İstiklal Mahallesi, A. Refik Öztürk Caddesi, No:87 Posta Kodu 11000 Bilecik Merkez / Bilecik olarak adres böyledir.

Şeyh Edebali Türbesine nasıl gidilir derseniz, ben özel araç ile gitmiştim, navigasyonu açarak Google haritalardan çok kolay bir şekilde gidebilmiştim, ama hangi otobüs yada minibüs nereden geçer bilemiyorum, Bilecikli ziyaretçilerimiz bizlere bu konuda yardımcı olurlar ise yorum olarak seviniriz.

Sonuç olarak Bilecik’te yer alan Şeyh Edebali Hazretleri Türbesi, Söğüt’te yer alan Ertuğrul Gazi Türbesinin ziyaret ettikten sonra uğranılması gereken yerlerden biridir. Devletimizin manevi liderlerini tanımak, koruyup, sonraki nesillere aktarmak bizlerin vazifesidir. Bizler çok memnun kaldık, umarım sizlere de güzel aksettirebilmişizdir.

Bir adet te amatörce çekmiş olduğumuz videomuzu koyalım da tam olsun.

Edebali Türbesi Orhangazi Cami

Edebali Türbesi içerisinde yer alan Orhangazi Camisi ise Osmanlının ilk kubbeli cami mimari örneği olarak Yıldırım Bayezid tarafından dedesi Orhan Gazi adına yaptırılmıştır. Caminin ilk ve asıl minaresi burada fotoğraflarda da göreceğiniz tek başına duran minaredir. Büyük çaplı bir onarım ise 1905 yılında Sultan Abdülhamit Han tarafından yaptırılmıştır. Yunan işgali sırasında büyük zarar gören cami bir kaç kez daha tamirattan geçmiştir. Kubbesi kurşunla kaplı olduğu için halk arasında Kurşunlu Cami diye de geçmektedir.

Şeyh Edebali Türbesi Yunan İşgali Sonrası Yangından Kalanlar

1921 yılında Yunanlıların Bilecik’i işgal ettiği zamanlar da Osmanlı Devletine ait bir çok eser de büyük bir tahribat ve yıkım yapılarak yok edilmek istenilmiştir. Bu örnekleri Ertuğrul Gazi Türbesinde de göstermiştir, maalesef o zamanlarda geriye fotoğrafta gördüğünüz yanmış kalıntılar halen daha korunmaktadır.

Ertuğrul Gazi’nin oğlu Osman Gazi’ye Nasihati

Şeyh Edebali Hazretleri 120 yıl gibi bir ömür sürdüğü için hem Ertuğrul Gazi, hem Osman Gazi, hem de Orhan Gazi’yi görmüş ve Osmanlı’nın adete manevi temeli olmuştur. Yukarıda ki fotoğrafta da Ertuğrul Gazi’nin oğlu Osman Gazi ye meşhur öğüdü bulunmaktadır.