Taşlama Taşlarında Kullanılan Aşındırıcı Çeşitleri Nelerdir?

Testerelerde görmeye alışık olduğumuz ve yüzeyi işlemek üzere konumlanmış tek bir diş dizisinin aksine, taşlama taşlarında birlikte çalışan çok sayıda ince taneli aşındırıcı çeşitleri yer almaktadır. Ek olarak aşındırıcının türü malzeme ve yüzey kalite beklentilerine göre değişkenlik gösterir. Ayrıca taşlama taşlarında kullanılan aşındırıcıları, yapıştırma ve kaplama olmak üzere iki temel kategoriye ayırabiliriz.

Taşlama Taşı Nedir?

Bir taşlama taşı aslında cam elyafı katmanları ve birbirine yapıştırılmış aşındırıcılardan oluşmaktadır. Yapıştırma aşındırıcılar, operatörün malzemeyi şekillendirme ve iyileştirme süreçlerinde kullanabilmesine olanak tanıyan bir taşlama aracı görevi görür. Taşlama çarkları, takım bileme, metallerin kaynak için hazırlanması ve fazla malzemeyi çıkarma gibi işlevlere sahiptir.

Çeşitleri Nelerdir?

Bu ürünlerin türünü ve kullanım alanını belirleyen ana etkenler şekil ve boyutlarıdır. Taşlama taşı türleri şunlardır:

• Düz taşlama taşları: Çoğunlukla takımların bilenmesi için kullanılan düz taşlama taşları, hemen her atölyede bulunan temel taşlama araçlarından biridir.
• Büyük çaplı taşlama taşları: Düz taşlar ile karşılaştırıldığında daha büyük boyutlu olan büyük çaplı taşlar, sahip oldukları geniş yüzey çapı sayesinde yuvarlak nesnelerin taşlanması için oldukça idealdirler. Bu tür taşlar ayrıca, OD taşlama için yağ ve termal püskürtme endüstrilerinde de kendine kullanım alanı bulur.
• Parlatma taşları: Öncelikli kullanım alanları yüzey ve taşları parlatmak olsa da kullanılan taşın boyutuna bağlı olarak yüzeydeki yapıştırıcı ve boya gibi malzemeleri çıkarmak için de kullanılırlar.
• Disk taşlama taşları: Görünüş olarak parlatma taşlarına benzer olsa da parlatma taşlarının erişemediği alanlara erişmek üzere tasarlanmış ince bir kenara sahiptir.
• Segmentli taşlama taşları: Sürekli bir kenara sahip olan diğer taşların aksine segmentli bölümlere sahip bir kenarı bulunmaktadır. Bu tip taşlama taşları, büyük miktarda malzemenin yüzeye zarar vermeden çıkarılması gerektiği durumlar için idealdir.
• Kesici taşlama taşları: Malzeme kesme işlevine sahip hassas bir türdür. En yaygın kullanım alanları karo ve diğer malzemelerin kesilmesi ve testere dişlerinin şekillendirilmesi gösterilmektedir.

İhtiyaç duyulan taşlama taşı belirlenirken, yapılacak uygulama da önem arz etmektedir. Yalnızca bahçe aletlerinin bileneceği bir durumda, büyük çaplı taşlama taşı satın almak oldukça yanlış tercihtir.

Yapıştırma ve Kaplama Aşındırıcılar

Taşlama taşlarının imalatında kullanılan farklı türde aşındırıcılar ürünün en iyi kullanım alanını belirler.

Yapıştırma aşındırıcılar bir bağlayıcı kullanılarak tekerlek şekline kaynaştırılmıştır. Kullanılan kum türü, taşın kullanım alanlarını sınırlar. Ayrıca elde edilecek sonuç üzerinde oldukça etkilidir. Bu tip taşlama taşları dayanıklılıkları ile ön plana çıkarlar ve ağır işlerin üstesinden gelebilirler. Kaplamalı aşındırıcılar da dayanıklı ürünlerdir. Ancak kaplama aşındırıcılar ek bir katmana sahip olmaları nedeniyle biraz daha farklıdır. Aşındırıcı kum, bir kayış, rulo ya da tabakaya yapışık vaziyettedir.

Diğer bir tür ise naylon liflerle bağlı üç boyutlu aşındırıcılara sahip olan naylon elyaf aşındırıcılardır. Yüzey üzerinde yer alan boya gibi kalıntıları yüzeye zarar vermeden çıkarmak için tercih edilmektedir. Ek olarak esnek ve dayanıklı bir yüzeye sahiptirler.

Taşlama Taşlarında Kaplama Aşındırıcılar

Kaplama aşındırıcılar genel olarak yüzey üzerinde yer alan katmanlı taneleri ifade etmektedir. Örneğin, kaplama aşındırıcılar genellikle kayış, levha, disk ve rulo gibi temel malzeme yüzeyine yapıştırılan kesme tanesi tabakasıdır. Bu türün yaygın olarak karşılaşılan bir örneği ise zımparadır.

Taşlama Taşlarında Kullanılan Yapıştırma Aşındırıcılar

Taşlama taşı kullanırken, aslında kullanılan şey yapıştırma aşındırıcılardır. Aşındırıcı taneler, kesme işlemi sırasında taşlama yüzeyini desteklemek üzere bağlayıcı bir madde ya da reçine kullanılarak birbirine bağlanır. Tane tipi, boşluk ve bağ malzemesi bir aşındırıcının uygulanabileceği malzemenin belirlenmesinde kilit role sahiptir.

Taşlama Taşlarında Kullanılan Yaygın Aşındırıcı Türleri

Kullanılan aşındırıcılar, yüksek karbonlu çelik, yumuşak bronz ve hatta kauçuk gibi çok çeşitli malzemeleri kullanılabilirler. Uygulamanın türüne göre seçilebilecek en yaygın birkaç türü ise şu şekildedir:

Alüminyum Oksit – Genel

Çoğu taşlama taşında aşındırıcı olarak alüminyum oksit kullanılmaktadır. Karbondan alaşımlı çeliğe, ferforjeden bronza kadar hemen her şey için kullanılabilen bir malzemedir. Bu özel aşındırıcı türü, farklı malzemelere uygun alt türlere sahiptir. Alüminyum oksit bir aşındırıcının tanımına ve en iyi çalıştığı malzemeye dikkat edilmesi önerilmektedir.

Zirkonya Alümina – Kaba Taşlama

Kaba ve sert kesim için dayanıklılığı yüksek bir aşındırıcı gerektiğinde, zirkonya alümina tercih edilmelidir. Bu aşındırıcı türü, çelik ve çelik alaşımlarında yapılacak kesme işlemlerinde iyi çalışan bir yüzey oluşturması için alüminyum oksit ve zirkonyum oksitin bir karışımından üretilir.

Silisyum Karbür – Demir Dışı Taşlama

Süper keskin bir taşlama yüzeyi için silisyum karbür tercih edilmektedir. Kauçuk, taş, plastik ve cam gibi demir dışı malzemelerle iyi çalışmasının yanı sıra dökme demir, yumuşak bronz ve alüminyumu da kesme özelliğine sahiptir. Bu tür aşındırıcıların sık değiştirilmesi gerekir. Çok keskin olmalarının yanı sıra kırılgan bir yapıya da sahiplerdir. Bu nedenle alüminyum oksit gibi uzun süren dayanıklılığa sahip değillerdir.

Seramik Alüminyum Oksit – Sınıfının En İyisi

İyi bir aşındırıcıyı diğerlerinden ayıran en önemli özelliği, keskin bir kesme yüzeyi oluştururken tanelerin tutarlı bir şekilde parçalanıp parçalanmadığıdır. Ayrıca seramik alüminyum oksit, aşındırıcılarda parçalanma, mikron altı seviyeye kadar kontrol edilebilen kırılma oranına sahiptir.

Bir süre kullanıldıktan sonra mevcut taneler parçalanır ve yüzey aynı keskinlikte kalmaktadır. Tanelerin kırılması yepyeni kesme noktaları sağlar ve bu durum seramik alüminyum oksit türü aşındırıcıları en sert metallerle ve hassas taşlama işlerinde tercih edilen tür haline getirir.