2023 Yılında malulen emekli maaşı alma süreci zorunlu emekli olma durumunda başlamaktadır. İş yerinde meydana gelen kaza durumunda ve engellilik halinde maluliyet oluşmakta olup malulen emekli aylığı (maaşı) da yalnızca bu şartlarda sunulmaktadır.
Emekli aylığında olduğu gibi maluliyet durumunda da prim ödemeleri baz alınarak ödeme yapılmaktadır. Bu nedenle herkes için farklı oranlarda ödeme yapılması söz konusu olmaktadır. Aynı zamanda maaş zamları da aynı şekilde uygulanmaktadır.
Malulen emeklilik maaşı alanların 4A ve 4B sigorta durumlarında farklı ödemelerle uygulanmaktadır. Bu nedenle emeklilik aylığına yönelik zam uygulamalarının da bağlı bulunan sigorta koluna göre alınması gerekmektedir.
Malulen emeklilik şartları devlet tarafından belirlenmekte olup herkes için aynı şekillerde uygulanmaktadır.
Güncel malulen emeklilik maaşı şartları şu şekilde sıralanmaktadır:
Malulen emeklilik durumlarında bu şartların sağlanması durumunda sistem üzerinden işleme yapılmakta olup otomatik olarak maluliyet durumu beyan edilmektedir. Bu şartların sağlanması sürecinde aynı zamanda rapor alınırken mutlaka heyet raporu olarak bilinen şekilde geçerli raporların alınması gerekmektedir.
Malulen emeklilik durumu meslek hastalığı olarak bilinmesine rağmen bazı durumlarda mesleki olarak oluşmasa da çalışma durumu olmayan kişiler için devlet tarafından sunulmakta olan bir emeklilik hakkı olarak bilinmektedir.
2023 yılında emekli olan engelli vatandaşlar için verilen emekli maaşları, prim ödeme gün sayısına, ödenen prime esas kazanca ve malullük oranına göre belirlenmektedir. Bu sebeple malulen emekli olunduğunda herkesin eşit veya aynı maaşı alması mümkün olamamaktadır.
2023 Yılı Temmuz zamlı malulen emekli maaşı;
Kapsam | Emekli Maaşı |
SSK | 7.500 – 8.000 TL |
Bağkur | 7.500 – 8.000 TL |
Emekli Sandığı | 9000 – 10.000 TL |
Malulen emeklilik süreci için geçerli sayılan hastalıklar şu şekilde sıralanmaktadır:
Bu hastalıklar için de belirlenmiş olan farklı oranlar bulunmaktadır. Bu oranlar hastalığın iş göremezlik durumuna neden olması ile ilgili olarak belirlenmekte olup heyet raporu ile beyan edilmektedir
Organ yetmezliği ya da organ nakli gibi kriterler genel olarak kabul edilse de parmağın kaybı eğer işin devamına engel olmuyorsa malulen emeklilik kriterler içerisinde değerlendirilmemektedir. Bunun yanı sıra kanser hastalığında da tedavinin başarılı bir biçimde sonuçlanması durumunda malulen emeklilik durumu düşmektedir.
Malulen emeklilik yüzde oranları hastalığın hangi seviyede maluliyet oluşturduğunu beyan eden oranlar olarak bilinmektedir. Genel heyetler tarafından belirlenmekte olup herkes için aynı şekilde uygulanmaktadır.
Bilinen güncel yüzde oranları şu şekilde sıralanmaktadır:
Emeklilik durumunun bu oranlar üzerinden hesaplanması gerekli olmakta, eksik kaldığı durumlarda ise özür türüne bağlı olarak kriterlerin sağlanmış olması mümkün olabilmektedir. Bunun için öncelikle hastaneler ile görüşme yapılarak ilgili raporların alınması gerekmektedir.
Bu kriterlerin yanı sıra herhangi bir yaş sınırı bulunmamaktadır. Özür oranlarının yeterli olması durumunda başvuru sahiplerinin yaşları kaç olursa olsun malulen emekli olma hakkını elde edebilmektedirler.
Malulen emeklilik başvurusu nun yapılması öncelikle özür durumlarının beyan edilmesini gerektirmektedir. İlgili şartların sağlanması durumunda gerekli evraklar ile Sosyal Güvenlik Kurumlarının il ve ilçe merkezlerine başvuru yapılabilmektedir.
Başvurunun yapılmasından sonra evraklar detaylı bir biçimde incelenmektedir. İncelemelerin olumlu ya da olumsuz sonuçlanması ise internet üzerinden görüntülenebildiği gibi aynı zamanda internet kanallarından da sorgulama yapılmaktadır.
Onaylanmayan başvurular için sürecin takip edilmesi açısından hangi gerekçelerle onaylanma yapılmadığının da bilgisi yine başvuru yapılan birimler üzerinden alınabilmektedir. Onaylanan başvurularda ise ilgili hesaplara maaş ödemeleri yapılmaktadır.
Malulen emeklilik başvurusu için gerekli olan evraklar şu şekilde sıralanmaktadır:
Malulen emekli aylığı (maaşı) alabilmek için başvuru yapılırken bu evrakların verilmesi gerekmektedir. Evrakların eksiksiz bir biçimde başvuru esnasında teslim edilmesi durumunda başvuru süreçleri kısa süre içerisinde tamamlanmaktadır. Evrak eksiklerinin olması durumunda ise başvuru süreci uzayabilmektedir.
Başvurunun yapılması esnasında teslim edilen evrakların mutlaka resmi onaylı belgeler olması gerekmektedir. Bu nedenle öncelikli olarak evrakların resmi olduğundan emin olunması gerekmekte ve bununa birlikte teslim sürecinde de gerekli onaylar alınabilmektedir.
Malulen emekli maaşı hesaplama işlemleri sigorta prim günleri üzerinden yapılmaktadır. Kişiye göre değişmekte olan gün hesaplamalarının online sistemler üzerinden yapılması mümkün olduğu gibi başvuru birimlerinden de yapılabilmektedir.
Hesaplama yapılırken prim gününün 90 binden az olması önemli bir kriterdir. 90 binden az olan sigortalılar için ortalama alınması açısından 90 bin olarak hesaplanırken daha yukarıda olanlar için mevcut günler değerlendirilerek hesaplama yapılmaktadır.
Emekli maaşı hesaplama işlemleri için öncelikle E-devlet üzerinden prim günlerine ilişkin net gün sayısının alınması gerekli olurken aynı zamanda hangi sigorta kolu üzerinden emeklilik alınacağının da belirlenmesi maaşın net bir biçimde hesaplanabilmesi için gerekli olan kriterler arasında yer almaktadır.
Emekli maaşı hesaplamanın yapılması için aynı zamanda maluliyet oranları da etkili olmaktadır. Bazı hastalıkların özrü oranları daha düşük olurken bazı özürlerin daha yüksek oranlı olmasından kaynaklı düşük prim günlerinden hesaplanması sağlanabilmektedir.
Malulen emekli başvurusunun reddedilmesi durumunda yapılması gereken öncelikle hangi gerekçe ile reddedilmenin yapıldığı olarak bilinmektedir. Reddedilme durumu da sonraki süreçlerde yapılacak işlemleri belirleyecektir.
Olumsuz başvurular için Sosyal Güvenlik Kurumu başvuru birimleri ile görüşülerek hangi kriterin sağlanmadığının beyan edilmesi istenebilmektedir. Bunun akabinde eğer eksik bir evrak varsa evrak tamamlanmalı ya da rapor durumuna ilişkin kriterin farklı raporlandırmalar ile desteklenmesi gerekmektedir.
Bazı özür veya hastalık durumları malulen emeklilik onayı vermemektedir. Bunun için başvuru öncesinde bu oranlar neler olduğunun incelenerek başvuruda bulunulması sürecin daha sağlıklı bir biçimde ilerlemesini sağlayacaktır.
Malulen emeklilik sürecinde rapor alınabilecek kurumlar öncelikli olarak resmi onay verilen kurumlar olarak bilinmektedir.
Bu kurumlar şu şekilde sıralanmaktadır:
Bazı özel hastanelerde de rapor onayı bulunmakla beraber, raporun kabul edilmeme riski de söz konusu olmaktadır. Bu nedenle öncelikle devlet kurumlarının tercih edilmesi ve raporları devlet birimlerinden alınması gerekmektedir.
Başvuru öncesinde Sosyal Güvenlik Kurumu il ve ilçe müdürlüklerine başvuru öncesinde gidilerek hangi kurumlarda başvuru alınabildiğinin öğrenilmesi etkili olabilmektedir. Bu sayede evrak ya da bilgi eksiği olmadan başvurular sonuçlanmaktadır.
Malulen emekli maaşlarının kesilme durumları resmi kurumlar tarafından belirlenmiş olan kriterler olarak bilinmekte olup şu şekilde sıralanmaktadır:
Malulen emeklilik durumunun ortadan kalkması Sosyal Güvenlik Kurumu ilgili kurulları tarafından denetlenerek onaylanmaktadır. Bu nedenle haksız yere bir kesinti yapıldığının belirlendiği durumlarda da başvuru yapılması söz konusu olmaktadır.
Maluliyet durumunun geçerliliğini sağlayan şartların ortadan kalkması da emekli maaşının kesilmesine neden olmaktadır. Bu nedenle şartların iyi bir biçimde incelenmesi ve buna uygun olarak gerekli işlemlerin yapılması önemli olmaktadır.
Malulen emekli aylığının süresi mevcut engel ya da özür durumuna göre değişkenlik göstermektedir. Kalıcı olmayan tanılı hastalıklarda minimum 12 ay, maksimum 24 ay aylık bağlanması söz konusu olmaktadır. Fakat mevcut tanının resmi kurumlar tarafından belirlenmesi gerekmektedir.
Malulen emekli aylığı almak isteyen hastaların 18 aylık bir maaş alma süreleri bulunmaktadır. Bunun yanı sıra kemik iliği hastalığı olarak bilinen lösemi hastalığının da 18 aylık bir maluliyet maaş hakkı bulunmaktadır.
Verem hastalarının ya da kanser hastalığın tedavi süreçlerinin maluliyet süreleri ise 24 ay olarak bilinmektedir. Bu hastalıklarda da oran beyanında bulunulması gerekli olmakta, heyet tarafından beyanda bulunulması önemlidir.
Malulen emekli maaşı sorgulaması E-devlet sistemleri üzerinden yapılabilmektedir. E-devlet kullanımı için öncelikli olarak T.C kimlik numarasının alınması ve PTT üzerinden ilk kullanım şifresi ile girilmesi gerekmektedir.
E-devlet sistemi üzerinden SGK olarak bilinen başlığın altından emeklilik işlemleri yapılabilmektedir. Bunun yanı sıra maaş hesaplamasının yapılabilmesi için de prim günlerinin aynı sistem üzerinden sorgulanması mümkün olmaktadır.
Malulen emekli aylığı (maaşı) alma hakkı bulunanların sistem üzerinden sorgulama yapmalarının yanı sıra SGK birimlerine başvuru yaparak da sorgulama yapmaları mümkün olmaktadır. Aynı zamanda başvuru süreci esnasında da maaş oranları ile ilgili detaylı bilgilendirme alınabilmektedir. Maaş tutarları, yıllara bağlı olarak da değişkenlik gösterdiği için güncel olan maaşlar üzerinden sorgulamaların yapılması gerekli olmaktadır.
1800 Günden emekli olmak isteyen engelli vatandaşların, 1800 günle malulen emekli maaşı ne kadar konumuzu inceleyebilir.
Malulen emekli olmak isteyen kişilerin aylık başvurularını iletebilecekleri kurumlardan aşağıda bahsedilmiştir:
Malul bireylerin aldıkları aylığın belirli bir süresi olabilmektedir. Aldıkları sağlık kurulu raporunda malullük nedeni olarak belirtilen hastalık; kanser ise 18 ay, kemik iliği nakli ise 1 sene, kan kanseri tedavisi için 2 yıl, verem hastaları için 24 ay olmaktadır.
Malul bireyin sigortalılık süresi ve ödenmiş olan sigorta prim günü ile malul aylığının hesaplaması yapılmaktadır. 90 binden daha az prim günü için 90 bin, 90 binden daha fazla olan prim günü için ise var olan prim gün sayısı üzerinden maaş hesaplaması yapılmaktadır.
Malul bireyin çalışma gücündeki kayıp oranı, ödenmiş olan toplam prim günü sayısı ile çarpılmalıdır. Çıkan sonuç 100 ile çarpılıp 60’a bölünmelidir. Bu şekilde malul aylığının bağlama oranı hesaplanabilmektedir.
Malulen emekliliğin ilk şartı istisnai durumlar hariç olmak üzere en az 10 yıl sigortalı çalışmak ve en az 1800 sigorta prim gününe sahip olmaktır. Buna istinaden Bağ Kur (4/B) kapsamında veya diğer sigorta kollarına bağlı kişilerin prim borcu olması durumunda, söz konusu şartları taşıyor olsalar bile malulen emeklilik aylığı almaları mümkün değildir.
Malulen emeklilik maaşı için vatandaşların Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kapsamında yer alan herhangi bir sigorta kolu için ödenmemiş veya gecikmiş sigorta prim borcunun olmama şartı aranacaktır. Bu şartları sağlayan kişilerin yasalar ve ilgili yönetmelikler kapsamında malulen emekli aylığı alması mümkündür.